Σταύρος Παναγιωτίδης: "Τον περιορισμό της Χρυσής Αυγής θα τον χρωστάμε για πάντα στον Παύλο Φύσσα"

Απευθυνθήκαμε στον πολυπράγμων κοινωνικό επιστήμονα, υποψήφιο Δρ. του Παντείου Πανεπιστημίου και νέο συγγραφέα, Σταύρο Παναγιωτίδη, για να απαντήσει στις ερωτήσεις μας, ενόψει της συμμετοχής του στις εθνικές εκλογές με το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ στην Ά Αθήνας.

Η τελευταία παρουσία του στην ιστοσελίδα μας ήταν όταν εκείνος, ως μέλος της πολιτικής νεολαίας του κυβερνώντος κόμματος, σχολίαζε την εκλογή του κόμματός του στη θέση της κυβέρνησης και λίγο πριν εκείνος αναλάβει τα καθήκοντα του υπεύθυνου των κοινωνικών πολιτικών στο Γραφείο του Πρωθυπουργού. Συνεπώς, ήταν η καλύτερη ευκαιρία από άποψη χρόνου, με αφορμή την ολοκλήρωση της κυβερνητικής περιόδου και ταυτόχρονα της δικής του θητείας στο πλευρό του Αλέξη Τσίπρα, αλλά και της υποψηφιότητάς του για το βουλευτικό αξίωμα, για να κάνουμε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης με έναν παλιό γνώριμο στο διαδικτυακό μας κοινό και ένα ιδιαίτερα ενεργό μέλος της αθηναϊκής πανεπιστημιακής κοινότητας.

Είσαι Κοινωνιολόγος-MSc Πολιτικής Επιστήμης & Ιστορίας και υποψήφιος διδάκτορας Σύγχρονης Ιστορίας και ταυτόχρονα εργάζεσαι στο Γραφείο του Πρωθυπουργού με αρμοδιότητα τα θέματα κοινωνικής πολιτικής. Πώς τα προλαβαίνεις όλα αυτά;

Με μεγάλη δυσκολία! Η αλήθεια είναι πως από τότε που ανέβαλα το Γραφείο Κοινωνικών Πολιτικών του Πρωθυπουργού η καθημερινότητά μου θυμίζει λίγο… μονοκαλλιέργεια, μιας που δεν υπάρχει πολύς χώρος για άλλες δραστηριότητες. Αλλά επειδή το “κουσούρι” του κοινωνικού επιστήμονα δύσκολα χάνεται, προσπαθώ πάντα να έχω μια βασική εικόνα για τα νέα πράγματα που παίζονται στον χώρο των κοινωνικών επιστημών και της ιστορίας. Τουλάχιστον, για τους καινούριους τίτλους βιβλίων που βγαίνουν, αν και συχνά το πιο πολύ που προλαβαίνω να κάνω είναι απλώς να τους χαζέψω στις βιτρίνες των βιβλιοπωλείων που πετυχαίνω στις διαδρομές μου μέσα στην πόλη.

Πρόσφατα μπήκες και στον χώρο της λογοτεχνίας με το βιβλίο σου, “Κουρασμένο Μέλι”, και τώρα επιλέγεις και τον δρόμο της ενεργού πολιτικής, θέτοντας υποψηφιότητα με σταυρό προτίμησης στην Ά Αθήνας. Αλήθεια, “τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις”;

Αυτή η ερώτηση μου έφερνε πάντα μια αμηχανία. Συνήθως, όταν με ρωτούσαν “τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις”, απαντούσα “μεγάλος!” και με αυτό το κακό χιούμορ ξέφευγα από τις παγίδες της ερώτησης. Το σίγουρο είναι, πως για να έχει κανείς καθαρή ματιά για την πολιτική, δεν πρέπει να την βλέπει ως επάγγελμα και καριέρα. Αλλιώς, κάποια στιγμή θα αναγκαστεί να κάνει κακούς συμβιβασμούς για να κρατήσει μια καρέκλα και ένα εισόδημα. Από την άλλη, η συγγραφή δε γίνεται εύκολα καριέρα. Βεβαίως, η κυβέρνηση επανέφερε την Ενιαία Τιμή Βιβλίου και ίδρυσε τον Οργανισμό Βιβλίου και Πολιτισμού για να βοηθήσει την κατάσταση. Αυτός ο Οργανισμός θα βοηθά και τους νέους συγγραφείς να εκδώσουν το έργο τους, να το μεταφράζουν και να το κυκλοφορούν και στο εξωτερικό.

Τι δεν καταλάβατε εσείς ως κυβερνών κόμμα ή τι δεν κατανόησε η νεολαία από τη δουλειά που κάνατε υπέρ της και εμφανίστηκαν αυξημένα στις Ευρωεκλογές τα ποσοστά της Χρυσής Αυγής μεταξύ των νέων (13%);

Έχω μια ευρύτερη άποψη για αυτό το θέμα. Όταν ήμουν εγώ στο σχολείο την δεκαετία του ’90 ως το 2000, η Χρυσή Αυγή ήταν μια εντελώς ανυπόληπτη οργάνωση μεταξύ των νέων. Όχι επειδή ήταν όλοι τους τόσο πολιτικοποιημένοι, αλλά επειδή υπήρχε ακόμα ζωντανό το κλίμα της Μεταπολίτευσης, όλοι ξέραμε για τη Χούντα και πιο πριν για τον πόλεμο και τους Ναζί. Ήταν πολλοί πιο ενεργοί και οι άνθρωποι που τα είχαν ζήσει όλα αυτά. Ακόμα και η τηλεόραση είχε πολύ καλύτερη ποιότητα από σήμερα, οπότε ήταν πολύ πιθανό να “πέσεις” πάνω σε κάποιο ντοκιμαντέρ που να στα μάθαινε όλα αυτά. Όσο όμως απομακρύνεσαι από τα ιστορικά γεγονότα, η μνήμη “αδυνατίζει” και, ο τρόπος για να μην συμβαίνει αυτό, περνάει μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα. Όμως, η σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας και της Ευρώπης δεν έχει μεγάλο χώρο μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα. Η ιστορία διδασκόταν αρχαιοκεντρικά. Και μάλιστα, χωρίς σύγχρονα μέσα (βίντεο, πολυμέσα), μόνο με τα βιβλία, όπως πριν 20 και 50 χρόνια. Τώρα η κυβέρνηση έχει αρχίζει να εφαρμόζει έναν νέο τρόπο για να διδάσκεται η ιστορία ήδη από το δημοτικό, με έμφαση στα πιο πρόσφατα και οικεία στο παιδί γεγονότα, όπως η ιστορία της οικογένειάς του ή της γειτονιάς που μπορεί να το συνδέσει με θέματα, όπως η προσφυγιά ή η αστυφιλία. Η ΕΡΤ είχε σταματήσει για πολλά χρόνια να αναζωογονεί τη μνήμη αυτών των γεγονότων, προφανώς επειδή κάποιοι κοντόφθαλμοι πίστευαν πως, όταν μιλάει κανείς για αυτά, καταλήγει να ενισχύει την Αριστερά. Όταν όλα αυτά συναντήθηκαν με την κρίση, είδαμε τις συνέπειες με την αύξηση της επιρροής της Χρυσής Αυγής. Αυτό μοιάζει να περιορίζεται. Και θα το χρωστάμε για πάντα στον Παύλο Φύσα. Αλλά αυτό το δηλητήριο δεν αποβάλλεται έτσι εύκολα από το σώμα της κοινωνίας. Θέλει δουλειά.

Γιατί ένας φοιτητής/φοιτήτρια να εναποθέσει τις ελπίδες του στο ψηφοδέλτιο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία;

Γιατί η κυβέρνηση αυτή αύξησε τη χρηματοδότηση της εκπαίδευσης συνολικά, 1,7 δις παραπάνω από όσο είχαν σχεδιάσει οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Και σήμερα δεσμεύεται πως θα την φτάσει στο 5% του ΑΕΠ, όπως ζητούσε πάντα το φοιτητικό κίνημα, μαζί με το 6% του ΑΕΠ που θα δίνει για την Παιδεία. Και όχι μόνο για αυτό.

Παραλάβαμε μια χώρα που είχε να διορίσει πανεπιστημιακούς δασκάλους και ερευνητές από το 2010. Σήμερα έχουμε ήδη προκηρύξει 1.650 θέσεις καθηγητών στα πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ και 255 θέσεις ερευνητών στα δημόσια ερευνητικά κέντρα. Παραλάβαμε μια χώρα, όπου στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση δεν υπήρχε πραγματικό σχέδιο και διάλογος για την αναβάθμιση Πανεπιστημίων και ΤΕΙ. Σήμερα έχουμε την αναδιοργάνωση ολόκληρου του ακαδημαϊκού χάρτη, με τη δημιουργία μιας νέας αρχιτεκτονικής των πανεπιστήμιων, με την ίδρυση νέων Τμημάτων και την κατάργηση επιτέλους του αναχρονιστικού διαχωρισμού Πανεπιστημίων – ΤΕΙ.
Παραλάβαμε μια χώρα, όπου μεγάλο ποσοστό φοιτητών εγκατέλειπε τις σπουδές του λόγω οικονομικής αδυναμίας. Σήμερα, έχουμε προγράμματα ενίσχυσης οικονομικά ασθενέστερων φοιτητών με προπτυχιακές υποτροφίες σε 3685 φοιτητές ευπαθών κοινωνικών ομάδων με 3420 € ετησίως. Επιπλέον επαναφέραμε και επεκτείναμε, στα 39 εκ. € ετησίως, το επίδομα ενοικίου σε δικαιούχους φοιτητές. Επίσης, ξεκίνησε πρόγραμμα ανέγερσης χιλιάδων κλινών σε νέες φοιτητικές εστίες.

Να ψηφίσει τον ΣΥΡΙΖΑ γιατί πετύχαμε την αύξηση των δωρεάν μεταπτυχιακών, επιβάλαμε τη μείωση των διδάκτρων σε αυτά που έχουν και υποχρεώσαμε να ιδρύματα να μην αποκλείουν κανέναν φοιτητή, αν από το οικογενειακό του εισόδημα προκύπτει πως δεν μπορεί να πληρώσει τα δίδακτρα. Αλλά και επειδή για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας δίνουμε 2 δις τον χρόνο για την επιστημονική έρευνα και ήδη έτσι έχουν δημιουργηθεί 8.500 νέες θέσεις εργασίας για νέους ερευνητές.

Τι έκανε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για τη βελτίωση συνθηκών εργασίας των νέων;

Αυτό ήταν μια βασική μας προτεραιότητα. Γι’ αυτό καταργήσαμε αυτόν τον απαράδεκτο μνημονιακό νόμο οι νέοι ως 25 ετών να λαμβάνουν τον «υποκατώτατο» μισθό. Γι’ αυτό αυξήσαμε τον κατώτατο μισθό. “Στήσαμε” στα πόδια της την Επιθεώρηση Εργασίας για να κάνει ελέγχους και να ρίχνει πρόστιμα όπου παραβιάζονται τα εργασιακά δικαιώματα. Ξέρετε πως η Επιθεώρηση Εργασίας έριξε πρόστιμο 1,5 εκατομμύριο ευρώ στην Τράπεζα Πειραιώς; Ποιος είχε τολμήσει ξανά να πατήσει σε τέτοια επιχείρηση; Κι έτσι σήμερα οι τράπεζες αφήνουν τους εργαζόμενους να φύγουν στην ώρα τους. Έτσι μειώσαμε την μαύρη εργασία από το 20% που την παραλάβαμε στο 9%. Επεκτείναμε κλαδικές συμβάσεις, όπως στον τουρισμό και τα παιδιά που δουλεύουν τώρα ήδη σεζόν στα τουριστικά μέρη ξέρουν πως παίρνουν 100 και 200 ευρώ παραπάνω από πέρσι. Αντιθέτως, η ΝΔ και ο κύριος Μητσοτάκης υπόσχονται πως δε θα στέλνουν τον ΣΔΟΕ και πως θα διαλύσουν ουσιαστικά την Επιθεώρηση Εργασίας, όπως έκαναν τα προηγούμενα χρόνια, ώστε να γεμίσει πάλι η ζωή μας από μαύρο χρήμα και απλήρωτη εργασία. Εμείς λέμε να πούνε όλοι οι νέοι “όχι” σε αυτά τα σχέδια. Όπως κι οι νέοι που δουλεύουν σε επισφαλείς θέσεις, για παράδειγμα στα delivery που έχουν τόσα θανατηφόρα ατυχήματα. Εκεί όπου επιβάλαμε στους επιχειρηματίες του κλάδου να δίνουν υποχρεωτικά στους ντελιβεράδες γάντια, κράνος και ειδικά μπουφάν και επιπλέον χρήματα για να συντηρούν το μηχανάκι τους. Αλλά οφείλουν να ξέρουν όλοι πως το έργο της κυβέρνησης είναι το μισό “παιχνίδι”. Το άλλο μισό είναι η δική τους δράση και διεκδίκηση, είναι να κάνουν σωματεία, είναι να καλούν την Επιθεώρηση Εργασίας. Και με αυτήν την αριστερή κυβέρνηση θα έχουν το κράτος δίπλα τους.

Βαδίζουμε στην εποχή του IoT (Internet of Things) και έρχεται ταχύτατα μπροστά μας ο κόσμος της τεχνητής νοημοσύνης. Τι έχει να πει ένα σύγχρονο κόμμα κι ένας νέος πολιτικός για τον νέο κόσμο που έχει ήδη γεννηθεί και προκαλεί την ανθρωπότητα;

To Internet of Things και αυτό που αποκαλούμε 4η Βιομηχανική Επανάσταση θέτει μεγάλα ζητήματα για τον τρόπο παραγωγής, την αντίληψη για τον χρόνο, τον χώρο, τον τόπο. Για παράδειγμα, όταν ένας άνθρωπος είναι υπεύθυνος για τη λειτουργία ενός εργοστασίου στην Κίνα κι ο ίδιος εποπτεύει το εργοστάσιο μέσω του smartphone του, ζώντας στις ΗΠΑ ή στη Νορβηγία, καταλαβαίνετε ότι μιλάμε για έναν σχεδόν νέο κόσμο. Χώρος εργασίας, ωράρια, προσωπική και κοινωνική ταυτότητα, όλα αυτά γίνονται πια εξαιρετικά θολά. Ο Μαρξ μιλούσε για την αλλοτρίωση του εργαζόμενου από το αντικείμενο της εργασίας του ως βασικό στοιχείο του καπιταλισμού. Ίσως σήμερα να μιλούσε για την αλλοτρίωση, το “ξεχώρισμα” ας πούμε, του ανθρώπου από την ίδια τη διαδικασία της εργασίας του. Σε κάθε περίπτωση, είναι μια υπόθεση που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με κανένα “ανάθεμα”. Η Ελλάδα ήδη ετοιμάζεται. Για παράδειγμα, με το πρόγραμμα «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ» που αυτή η κυβέρνηση δημιούργησε, δίνουμε μόνο για το 2019 250εκ. € για τη στελέχωση τμημάτων R&D καινοτόμων επιχειρήσεων και για τις αναδυόμενες τεχνολογίες της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.