«Τα παπούτσια μου βρίσκονται στο Άουσβιτς, αλλά εγώ είμαι ζωντανή, εδώ».

Για τη Γιόνα Αμίτ και τους περίπου 100 επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος, που συμμετείχαν χθες στις τελετές για τη συμπλήρωση 75 ετών από την απελευθέρωση του Άουσβιτς, οι αναμνήσεις αυτού του μακρινού παρελθόντος δεν έχουν σβήσει.

Ηγέτες πολλών χωρών, όπως οι πρόεδροι της Ρωσίας και της Γαλλίας, Βλαντιμίρ Πούτιν και Εμανουέλ Μακρόν, βρέθηκαν στην Ιερουσαλήμ σήμερα για να τιμήσουν τη μνήμη των εκατομμυρίων θυμάτων, σε μια αίθουσα του Γιαντ Βασέμ. Μαζί τους, οι 100 επιζήσαντες που θυμήθηκαν και μοιράστηκαν τις αναμνήσεις τους με το Γαλλικό Πρακτορείο.

Η 81χρονη Γιόνα Αμίτ έδειξε φωτογραφίες της οικογένειάς της, στην προπολεμική Ιταλία όπου μεγάλωσε. Όταν ήταν πέντε χρονών, η Γιόνα αντάλλαξε τα παπούτσια της με τον συνομήλικο εξάδελφό της, τον Γιτζάκ Μπέργκερ, που εκείνη αποκαλούσε χαϊδευτικά «Γιτζούκο».

Εκείνη κατάφερε να περάσει τα ιταλοελβετικά σύνορα και να σωθεί, όμως ο Γιτζούκο στάλθηκε στο Άουσβιτς και πέθανε στους θαλάμους αερίων, εξήγησε η Γιόνα, που συνοδευόταν από μια ανιψιά της.

Δίπλα της, η Φάνι Μπεν Αμί δυσκολεύεται μέχρι και σήμερα να μιλήσει για τους γονείς της που εκτελέστηκαν από τους Ναζί – ο πατέρας της στο στρατόπεδο εξόντωσης του Μαϊντάνεκ, η μητέρα στης στο Άουσβιτς-Μπιρκενάου.

Πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν Εβραίοι, πέθαναν στο Άουσβιτς-Μπιρκενάου.

«Πονάει η καρδιά μου όταν λέω ότι τους δολοφόνησαν», είπε η Φάνι Μπεν Αμί.

Σε ηλικία 12 ετών, η Φάνι έγινε παρά τη θέλησή της ηρωίδα της αντίστασης, καθώς οδήγησε μια ομάδα παιδιών από τη Γαλλία προς την Ελβετία, αψηφώντας τους κινδύνους και ρισκάροντας τη ζωή της. Η ιστορία της αποτυπώθηκε στην ταινία «Το ταξίδι της Φάνι» (2016) που την έκανε διάσημη παγκοσμίως. Σχεδόν 90 χρονών πια, συνεχίζει να καταθέτει τη μαρτυρία της στο Ισραήλ και σε όλον τον κόσμο.

Ο κόσμος σωπαίνει

Για την ηλικιωμένη γυναίκα, «ο αντισημιτισμός δεν έχει εξαλειφθεί». «Πιστεύω ότι οι ηγέτες όλου του κόσμου ήρθαν κυρίως για να δηλώσουν ότι ο αντισημιτισμός είναι πληγή, όπως θα ξαναφύγουν και τίποτα δεν αλλάζει», σχολίασε.

Ωστόσο, για τον πρόεδρο του Γιαντ Βασέμ, τον Άβνερ Σάλεβ, «η συγκέντρωση όλων αυτών των ηγετών που ήρθαν για να εκφράσουν τη δέσμευσή τους στη διατήρηση της μνήμης του Ολοκαυτώματος και στον αγώνα κατά του αντισημιτισμού είναι αφ εαυτής ένα σημαντικό γεγονός».

Ο Μοσέ Καντόρ, ο πρόεδρος του Παγκόσμιου Φόρουμ για το Ολοκαύτωμα και διοργανωτής της εκδήλωσης στο Γιαντ Βασέμ, «η εβραϊκή ζωή στην Ευρώπη απειλείται». «Ποτέ δεν ήμουν τόσο ανήσυχος για την αύξηση του αντισημιτισμού στην Ευρώπη», είπε, πριν ξεκινήσει η τελετή.

«Αγωνίζομαι κατά του αντισημιτισμού κάθε φορά που αφηγούμαι την ιστορία μου», εξήγησε από την πλευρά του ο 92χρονος Ναούμ Ρότενμπεργκ. Με δάκρυα στα μάτια, είπε ότι τον χώρισαν από τους γονείς του μόλις έφτασαν στο Άουσβιτς και δεν πρόλαβαν καν να πουν αντίο. Ο μοναδικός αδελφός του πέθανε λίγες ημέρες πριν από τη λήξη του πολέμου.

«Σήμερα, σκοτώνουν στη Συρία και αλλού, ο κόσμος σιωπά, δεν νομίζω ότι τα πράγματα έχουν όντως αλλάξει», κατέληξε ο ηλικιωμένος άνδρας.