Συγκεντρωθήκαμε για να τιμήσουμε μία από τις σημαντικότερες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας μας. Η Αντίσταση του λαού μας απέναντι στην επιβολή και τη βία υπήρξε άμεση και δυναμική, παίρνοντας τα χαρακτηριστικά μιας φυσικής αντίδρασης σε ό,τι μας προκαλεί και μας προσβάλλει ως ανθρώπους, ως Έλληνες. Υπήρξε φυσική συνέχεια του έπους των αλβανικών βουνών.
Από το Δοξάτο ως τα Τρίκαλα, από τη Στερεά Ελλάδα ως την Κρήτη, οι ομάδες αντίστασης σχηματίστηκαν από τις πρώτες μέρες της Κατοχής και βροντοφώναξαν «όχι» στο φασισμό. Η συμβολική κίνηση του κατεβάσμαστος της σβάστικας από την Ακρόπολη από τους Γλέζο και Σάντα, αποτύπωσε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο πώς ο τόπος αυτός στον οποίο γεννήθηκε η Δημοκρατία δεν μπορεί να ανεχθεί τέτοιες προσβολές.
Όπως ο Μ. Γλέζος υποστηρίζει στο έργο του για την Εθνική Αντίσταση, από τη χώρα μας ξεκίνησε η πεποίθηση πως δεν μπορούμε να ανεχθούμε το ναζισμό και τις παραφυάδες του. Και δεν μπορούσε να γίνει κι αλλιώς. Κατά τον ίδιο τρόπο πολλές φορές αποδείξαμε, όπως έλεγε ο Μακρυγιάννης πως όταν οι λίγοι αποφασίσουν να πεθάνουν, τότε νικούν. Αποδείξαμε λοιπόν πως μπορούμε να κάνουμε τις μεγάλες ανατροπές. Τις ηρωικές πράξεις απέναντι στους επίλεκτους αλεξιπτωτιστές ακολούθησαν τα πρώτα αντιστασιακά κατορθώματα, Κοντομαρί, Ανώγεια, Δαμάστα, Κάντανος, Βιάννο, Καστέλλι, Ιεράπετρα, την Απαγωγή του Κράιπε, και τόσες άλλες καθημερινές πράξεις που τίμησαν τον τόπο αυτό με τη χιλιόχρονη ιστορία.
Καλά όλα αυτά.
Το ζήτημα είναι τώρα τι κάνουμε; Πώς με τρόπο ουσιαστικό αποδεικνύουμε πως μπορούμε να είμαστε άξιοι συνεχιστές των αγώνων των προγόνων μας; Σε συνθήκες πολέμου οι αγώνες δίνονται με τα όπλα. Σε συνθήκες ειρήνης, όταν διακυβεύονται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα, την Αντίστασή μας, Εθνική, Ευρωπαϊκή, Παγκόσμια τη δίνουμε με τις καθημερινές μας πράξεις και επιλογές, με τη στάση μας που μπορεί να σταματήσει τη στυγνή εκμετάλλευση και την κατηγοριοποίηση των ανθρώπων.
Σήμερα το «αυγό του φιδιού» που κυοφορεί φασίζουσες ιδεολογίες και που επιχειρεί να διαιρέσει και πάλι και να καταδικάσει τους ανθρώπους και τους λαούς, στη μιζέρια, στον όλεθρο και στην περιθωριοποίηση, στην πείνα και στον θάνατο, έχουμε χρέος να το αντιμετωπίσουμε, να μην υποκύψουμε σε ψευδο – διλήμματα.
Οι ήρωες που τιμούμε σήμερα αγωνίστηκαν για να ζούμε εμείς, αλλά και κάθε άνθρωπος, ελεύθεροι. Ο πρόσφυγας που χτυπάει την πόρτα μας, ο ξένος που αναζητά καλύτερο τρόπο ζωής, που διώκεται από τον τυφλό φανατισμό και τα παιχνίδια των μεγάλων συμφερόντων του καπιταλισμού και των φορολογικών παραδείσων που ξεπλένουν τα κεφάλαια της παράνομης απόκτησης πλούτου παγκοσμίως, μας αφορούν. Μας αφορούν οι άνεργοι και οι πεινασμένοι σε όλο τον κόσμο. Τέτοιες καταστάσεις μας θίγουν άμεσα. Μας οδήγησαν στην κρίση εμάς και τόσες άλλες χώρες και βάζουν στο χέρι καθημερινά τις πηγές πλούτου κάθε χώρας, προκειμένου να μας καταδικάσουν στη φτώχεια, στην υπανάπτυξη, να μας κρατήσουν υπό τον έλεγχο τους εσαεί.
Τα δήθεν εθνικιστικά κινήματα που ξεφυτρώνουν, μας θυμίζουν ακριβώς την περίοδο του Μεσοπολέμου. Και τότε, ομάδες ανθρώπων παρασύρθηκαν στις ψεύτικες υποσχέσεις του Μουσολίνι, του Χίτλερ και των ομοίων τους. Όμως αυτοί παρά τη διαστροφή τους, γνώριζαν πολύ καλά τι απεργάζονταν και που οδηγούσαν τον κόσμο, την ανθρωπότητα. Γι’ αυτό και από τις πρώτες τους φροντίδες ήταν να κτίσουν κρυψώνες, καταφύγια για να κρυφτούν, οι δειλοί τυφλοπόντικες που σκόρπισαν το θάνατο, τον όλεθρο και την καταστροφή. Ας μην επιτρέψουμε σε παρόμοιες διαθέσεις να μας παρασύρουν.
Απέναντι σε αυτές τις τακτικές άλωσης και κατοχής, τότε και τώρα και πάντα, οφείλουμε να αντισταθούμε ως δημοκράτες, ως Έλληνες, ως πολίτες του κόσμου.
Ας μην επαναπαυόμαστε γιατί μας αφορούν, μας πλήττουν, μας υποδουλώνουν, με τρόπους που η κατανάλωση και τα ελεγχόμενα ΜΜΕ εκτρέφουν και διαδίδουν.
Ας αντισταθούμε επαγρυπνώντας και συμπαραστεκόμενοι στους συνανθρώπους μας που πέφτουν άμεσα θύματα αυτών των παιχνιδιών.
Ας αντισταθούμε με πολιτικές σκέψεις και συλλογικές δράσεις. Απομονωμένους θα μας λιανίσουν.
Ας αντισταθούμε για να παραδώσουμε στα παιδιά μας μια χώρα ελεύθερη, μια χώρα άξια των αγώνων των προγόνων μας, άξια των κατακτήσεων που ο λαός μας αιώνες τώρα με θυσίες και αίμα κέρδισε.
Κοιτάξτε πώς οι συγκυρίες τα φέρνουν. Αν ρωτήσουμε σήμερα τους συμπατριώτες μας, για τη σημερινή επέτειο, ημέρα μνήμης και τιμής, ίσως και να μην ξέρουν να μας απαντήσουν. Γνωρίζουν όμως καλά την Black Friday. Τα νέα ιερατεία αυτά ορίζουν, εκεί μας κατευθύνουν.
Δυστυχώς αλλάξαμε τη ζωή μας, αλλά την πήραμε λάθος.
Μπορούμε λοιπόν καθημερινά να τιμούμε και να εμπνεόμαστε από την Εθνική Αντίσταση και τα ορόσημά της, βάζοντας νέους στόχους και προτεραιότητες.
Ας αγωνιστούμε για ελευθερία, δικαιοσύνη, ανθρωπιά και αξιοπρέπεια, είναι ο ουσιαστικότερος τρόπος για να πούμε:
ΖΗΤΩ Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ!
*Ο Μανόλης Αλεξάκης είναι φιλόλογος
*Κείμενο της επετειακής ομιλίας στον Άγιο Μηνά για την Εθνική Αντίσταση