Απ’ αφορμή τη μελέτη του πρόσφατου πολύτιμου έργου του Δημήτρη Ν. Θεοδοσάκη, δηλ. του ξεχωριστού φίλου “Του Κάστρου τον Ταχυδρόμο”, του πολυγραφότατου, με τον τίτλο: “Από την Κατοχή και το Ολοκαύτωμα της Βιάννου” (Ηράκλειο, 2018, σχ. 8ο, σ. 216, πλούσια εικονογραφημένο), ανατρέξαμε στα πρόσφατα σχετικά δημοσιεύματα του Τύπου και ξαναδιαβάσαμε: α) “Η 74η επέτειος του Ολοκαυτώματος της Μαλαθύρου”, στα “Χαν. Νέα” της 5/9, β) “Συγκίνηση στον Κακόπετρο. Εορτασμός Τιμής και Μνήμης, των θυμάτων του Ναζισμού”, εφ. “Σελιν. Νέα”, 5/9, γ) “Διεκδίκηση γερμαν. αποζημιώσεων, ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός της χώρας, από την Κάντανο καταθέτοντας στέφανο στο Ηρώο του Ολοκαυτώματος της Μαρτυρικής Καντάνου – Σέλινου”, εφ. “Χαν. Νέα” 6/9, δ) “Μήνυμα Ούλριχ Σνάιντερ εν όψει του συνεδρίου για τις γερμ. αποζημιώσεις: Δεν μας επτρέπεται να ξεχνάμε”, εφ. “Νέα Κρήτη” 12/9, ε) “14 Σεπτ. 1943, ημέρα Τρίτη, εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού: 75 χρόνια από το Ολοκαύτωμα της Βιάννου”, εφ. “Πατρίς” 16/9 στ) “75 χρόνια μετά την Καταστροφή, η Βιάννος θυμάται και τιμά”, εφ. “Ηχώ της Βιάννου”, Αυγ. 2018 και “Δεν ξεχνώ: η Βιάννος θυμάται και τιμά τους 461 εκτελεσθέντες από τα γερμαν. στρατεύματα κατοχής” στο ίδιο φύλλο (Αυγ. 2018) της “Ηχώ της Βιάννου”.
Προετοιμασμένοι, λοιπόν, από τα παραπάνω και όχι μόνο, αρχίσαμε τη μελέτη του συγκλονιστικού για τα στοιχεία που περιλαμβάνει, έργου του Δημήτρη Ν. Θεοδοσάκη: “Από την Κατοχή και το Ολοκαύτωμα της Βιάννου”, σελίδες: 216.
Μετά την προσεκτική μελέτη του έργου, σταθείτε κι εσείς, στον πίνακα περιεχομένων του, για να ξαναθυμηθείτε τίτλους και περιγραφές, βιώματα και ανατριχιαστικά γεγονότα, τα οποία μας αθανάτισε τόσον πιστά, γλαφυρά και υπεύθυνα, ο χαρισματικός λόγος το πητού μας Δημήτρη Θεοδοσάκη.
Υστερα, φτάσετε ως τις σ. 214-215 και ψιθυρίσετε τα -65- ιερά πλέον, ονόμα των αφηγητών των γεγονότων, του πόνου και της θυσίας λογαριάσετε: πόσες, αλήθεια, φορές, χρειάστηκεν ο αεικίνητος Δημήτρης να πάρει τους δρόμους, τη μια χειμωνιάτικα, την άλλη με φουριοκαλόκαιρα, από το Κάστρο που μένει, ως τη Μαρτυρική Βιάννο, για να χτυπήσει τις πόρτες των σπιτιών της, με τους χαρακτηριστικούς σταυρούς για τους σκοτωμένους στα φύλλα τους, και αρχίσει ν’ αναρωτά και να σημειώνει, καταγράφοντας μέσα από το κλάμα των αφηγητών του, τα όσα είδανε τα μάτια τους, κι ακούσανε τ’ αυτιά τους, για κείνον τον μαυρισμένο κι αραχνιασμένο Σεπτέμβρη του ’43. Βιάννο και τα χωριά της.
Όποια ιστορία κι αν διαλέξετε, μεσ’ από τις είκοσι οκτώ που κατέγραψε και χώρεσαν στο έργο του: “Από τη τοχή και το Ολοκαύτωμα της Βιάννου” (τόμος Δ) καρδιά σας θα χτυπήσει χαρακτηριστικά, τα μάτια σας θα βουρκώσουν και η συγκίνησή σας θα ’ναι μεγάλη.
Θα θαυμάσετε παλικαριές των Βιαννιτών, θα καταριέστε συνέχεια τον δυνάστη Γερμανό, για τις απάνθρωπες σκληρότητές του και τις εκτελέσεις άοπλων γερόντα, παλικαριών γενναίων, υπερασπιστών όλων, της γενέθλιας γης. Μορφών δηλαδή που αθανατίζουν τα όσα τράβηξαν οι ίδιοι, οι γονείς και οί παπούδες, και τ’ αδέλφια των από την οργή των Γερμανών, εκείνον τον Σεπτέμβρη του ‘43 στην αιματοβαμμένη κι αγιασμένη πια, μαρτυρική Βιάννο μας!
Προσωπικά, εμείς από τα Χανιά, σφίγγουμε το χέρι του Δημήτρη Θεοδοσάκη, με βαθύτατο σεβασμό, για το έργο του, για το ότι αθανάτισε στα βιβλία του, σ’ αυτό και στα άλλα τρία, τα προηγούμενα: “Μαρτυρική Βιάννος“ “Ματωμένη γης της Βιάννου”, “Τα καημένα χωριά της Βιάννου”, και βέβαια στα ποιήματά του, με τον τίτλο: “Απ’ τα Χώματά Σου”, και θέλουμε να πιστεύουμε, ότι: Ο Δήμος Βιάννου, οι αρμόδιες Αρχές του Ηρακλείου, θα ετοιμάσουν το συντομότερο: πρόταση Βράβευσης του Δημ. Ν. Θεοδοσάκη για τα ως άνω έργα του, από το Ανώτατο της Χώρας μας Πνευματικό Ίδρυμα, την Ακαδημία Αθηνών, σε αναγνώριση της προσφοράς του και σαν ηθική αμοιβή των μόχθων του, τόσων χρόνων.
Γιατί, μ’ έναν λόγο, ο Δ. Θεοδοσάκης, “ο ταχυδρόμος του Κάστρου”, τα παραμέρισε όλα μια ζωή, για να μας γράψει, να μας απαθανατίσει και να μας κληροδοτήσει όσα εμπεριέχονται στα είκοσι επτά, τελικά, έργα του. Με βαθύτατη εκτίμηση Δημήτρη για το έργο Σου, υγεία και καλή συνέχεια.
Σταμάτης Απ. Αποστολάκης, δάσκαλος-λαογράφος