Στην αίθουσα εκδηλώσεων του νεόδμητου καλαίσθητου 1ου Δημοτικού Σχολείου Αρχανών, έγινε μια πρωτότυπη συγκινητική τελετή, με την ευκαιρία της δωρεάς στο Σχολείο 34 ζωγραφικών πινάκων, από τη γνωστή συνταξιούχο δασκάλα, συγγραφέα και λαογράφο-ζωγράφο Αρχανιώτισσα Ειρήνη Ταχατάκη.
Τους πίνακες παρέλαβε ο διευθυντής του Σχολείου κος Χάρης Καπετανάκης, δισεγγονός του πολέμαρχου της Επανάστασης του 1897 στις Αρχάνες, προέδρου της Επανάστ. Επιτροπής, του ηρωικού Γεωργίου Καπετανάκη και παλιός μαθητής μας στο σχολείο.
Το θέμα του συνόλου της ζωγραφικής δουλειάς είναι: «Οι περιπέτειες του Οδυσσέα κατά την επιστροφή του στην Ιθάκη» όπως μας το έδωσε ο μεγάλος ποιητής της αρχαιότητας ΟΜΗΡΟΣ.
Η ακούραστη δασκάλα δίδαξε παλαιότερα στα σχολεία του τόπου της για 28 χρόνια και πρόσφερε με στοργή και αγάπη, πλούσια πνευματικά οφέλη στους μαθητές της που τη θυμούνται πάντα, με σεβασμό και αγάπη.
Μα και σαν συνταξιούχος προσφέρει ακόμη με τη δωρεά της πλούσια οφέλη στα νεαρά Αρχανιωτόπουλα αφού μέσα από τους πίνακές της μελετούν και κατανοούν πληρέστερα την ιστορία της πατρίδας μας.
Επίσης οι διακοσμητικές τοιχογραφίες στο ισόγειο του πετρόχτιστου διδακτηρίου και λίγες στον όροφο στην αίθουσα εκδηλώσεων από παλιά είναι έργα δικά της.
Όπως είπε η ίδια μεταξύ άλλων:
“Νιώθω μια ξεχωριστή χαρά που βρίσκομαι ανάμεσά σας σήμερα και νιώθω να ξαναζώ την ενεργό διδασκαλική μου ζωή. Βρίσκω λοιπόν την ευκαιρία να πούμε μαζί λίγα λόγια για τη ζωγραφική τέχνη που είναι από τις αρχαιότερες. Είναι γνωστή από τότε που δεν υπήρχαν ούτε χρώματα, ούτε πινέλα, ούτε επιφάνειες για τους πίνακες και τόσα άλλα που ξέρομε σήμερα. Κι όμως ο άνθρωπος ζωγράφιζε και τότε.
Πως; Με πέτρες σε επιφάνειες ομαλές των σπηλαίων ή στο ύπαιθρο. Εύρισκε μια λεία επιφάνεια στρωτή, έπαιρνε και μια μυτερή πέτρα που να μπορεί να κάνει χαρακιές στην άλλη και μ’ αυτά ζωγράφιζε. Χάραζε μορφές ζώων, πουλιών, εντόμων, μορφές ανθρώπων της εποχής, σκηνές κυνηγιού στα άγρια δάση και στα βουνά και αποτύπωνε την τέχνη του.
Τις εικόνες αυτές βρίσκομε ακόμα και σήμερα σε σπηλιές στα βράχια, που έγιναν χιλιάδες χρόνια πριν και λέγονται βραχογραφίες. Από τότε η τέχνη αυτή σιγά σιγά εξελισσόταν συνεχώς μέχρι τη σημερινή μορφή της. Μπορούμε όσοι θέλομε να τη μελετήσομε σε ειδικά βιβλία με τις πληροφορίες που μας έδωσαν οι μελετητές.
Εμείς βέβαια δε θα ασχοληθούμε με τη μελέτη της εξέλιξης της ζωγραφικής μέσα στο πέρασμα τόσων αιώνων. Θα ήταν κάτι πολύ δύσκολο. Θα ήθελαν όμως ίσως τα παιδιά του σχολείου να πούμε λίγα πράγματα για τη δική μου ζωγραφική ενασχόληση που μου άρεσε ιδιαίτερα πάντοτε από τότε που θυμάμαι τη ζωή μου. Τις πρώτες μου ζωγραφικές αναμνήσεις τις τοποθετώ στην Α΄ Δημοτικού που πήγαινα τότε.
Ήταν Γερμανική κατοχή και οι καταχτητές γερμανοί είχαν επιτάξει το όμορφο σχολειό μας το Πετρόχτιστο Διδακτήριο όπως το λέμε για να στεγάσουν σοβαρές υπηρεσίες δικές τους. Κι εμείς τα μαθητάκια άστεγα όλα, έπρεπε κάπου να στεγαστούμε κι εμείς και να μάθομε γράμματα μη μείνομε εντελώς αγράμματοι λόγω του πολέμου. Τα θυμάμαι όλα αυτά τα σκληρά της ζωής μας κι όμως νιώθω να σας τα λέω με νοσταλγία και αγάπη κι ας είναι τόσο παλιά και δύσκολα όλα αυτά.
Μα κι εγώ πια είμαι μεγάλη γιαγιά. Μεγάλωσα σε δύσκολα και φτωχικά χρόνια και γίνηκα δασκάλα που τόσο το ήθελα. Δε χάσαμε όμως τα παιδιά της εποχής μας ούτε μια μέρα από τη σπουδή μας στα σχολειά μας και αυτό νιώθω πως πρέπει να το ομολογήσω με πολλή ευγνωμοσύνη, το χρωστούμε στους τότε δασκάλους μας που σχεδόν χωρίς αμοιβή, σε χρόνια στέρησης και πείνας δούλεψαν ασταμάτητα στα σχολειά τους χάριν της νεολαίας μας και της πατρίδας μας. Θυμάμαι την πρώτη μου τσάντα.
Ένα σακούλι από άσπρο πανί με μια μαργαρίτα κεντητή για στολίδι και δυο χερούλια για να την κρατάμε. Εκεί μέσα φυλάγαμε το βιβλίο μας που μπορεί να ήταν και παλιό, γ΄ χρήσης. Εγώ ήμουν τυχερή. Μου είχαν αγοράσει καινούριο, κάτι πολύ σπουδαίο! Θε μου τι χαρά ήταν αυτή, τι άρωμα είχε αυτό το χαρτί κι όλο το μυριζόμουν ευτυχισμένη. Τι εικόνες!
Η οικογένεια Χωραφά, το πουλάκι στο χιονισμένο παράθυρο που ζητούσε να του ανοίξουν να μη ψοφήσει. Στη σάκα μέσα φυλάγαμε και την «πλάκα» ένα μικρό πινακάκι μαύρο που γράφαμε εκεί και ζωγραφίζαμε με το κοντύλι, ένα μολυβάκι κανένα δυο 12φυλλα τετράδια και οι πιο τυχεροί μερικές κηρομπογιές δώρο κάποιας νονάς για να ζωγραφίζομε αν βρίσκαμε ένα άγραφο χαρτί. Εικόνες;
Μια μορφή παιδιού, μια πεταλούδα, ένα πουλάκι. Το χρωματίζαμε με τις κηρομπογιές που μας δανείζανε όσοι είχαν. Το ψαλιδίζαμε ολόγυρα, το διπλώναμε για να πιάνει λίγο χώρο και το φυλάγαμε ευλαβικά σ’ ένα διπλωμένο χασαπόχαρτο. Έτσι περνούσαμε σαν πλούσιοι στη φαντασία μας.
Αργότερα που πέρασε ο πόλεμος κάναμε στο Γυμνάσιο του Ηρακλείου και μαθήματα ζωγραφικής, στη συνέχεια στη σχολή που σπουδάζαμε δάσκαλοι, Παιδαγωγική Ακαδημία λεγόταν, ζωγραφίζαμε με χρώματα, ακουαρέλες και λάδια. Κάναμε και εκθέσεις.
Έχω ένα παλιό έργο να σας δείξω: την Αγία Οικογένεια. Από τότε παιδιά μου δε σταμάτησα ποτέ. Ζωγραφίζω σ’ όλη μου τη ζωή. Μάζεψα πολλά έργα. Έκαμα εκθέσεις στην Κρήτη, Αθήνα, χάρισα έργα στα παιδιά μου, στα εγγόνια μου , στους φίλους μου και τώρα τελευταία στα σχολειά μας. Στο δικό σας το σχολειό χάρισα πάνω από 30 έργα που έχουν σχέση με τις περιπέτειες του θρυλικού Οδυσσέα όπως τις έγραψε ο μεγάλος ποιητής της αρχαιότητας ο Όμηρος.
Στο 2ο Δημοτικό Σχολείο χάρισα 15 έργα σχετικά με τη Μινωική εποχή και την Κνωσό. Χάρισα όμως στο κάθε Δημοτικό και από ένα κεντητό, μεγάλο πίνακα γιατί κέντησα πολλά έργα κι έκανα και έκθεση στο Ηράκλειο. Επίσης χάρισα στο Γυμνάσιο 15 έργα για τον Ερωτόκριτο.
Το ίδιο και στη Σητεία, πατρίδα του ποιητή Βιτσέντζου Κορνάρου γιατί το έτος 2019 έχει κηρυχθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού και την περιφέρεια έτος Ερωτόκριτου. Πολλά έργα, λοιπόν, ζωγραφικά και κεντητά έχω δημιουργήσει στη ζωή μου και αυτή η απασχόληση μου έχει χαρίσει πολλή χαρά. Θέλω να σας βεβαιώσω παιδιά μου ότι όλα τα θέματα που ζωγράφισα και κέντησα έχουνε σχέση με την Κρήτη μας, την παράδοσή της και τον πολιτισμό της”.