Εις μνήμην Εμμανουήλ Μικρογιαννάκη

Του Γεωργίου Χ. Κουμάκη

Μας ξάφνιασε προ ολίγων ημερών ο αδόκητος θάνατος του αγαπητού φίλου, καθηγητή της Φιλοσοφικής Σχολής και τέως κοσμήτορα ΕΚΠΑ μακαρίτη Μανώλη Μικρογιαννάκη, ενώ βρισκόταν σε πλήρη δραστηριότητα εκτελώντας τα καθήκοντά του ως προέδρος του ονομαστού Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός». Με τον θανόντα με συνδέουν ήδη από τα φοιτητικά μας χρόνια στενοί δεσμοί φιλίας συνεχώς ανανεούμενοι στο διάβα του χρόνου.

Ως πρωτοετείς φοιτητές της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ μάς ένωσε η κοινή μας καταγωγή, καθώς καταγόμαστε και οι δύο από δυο μικρά χωριά του Νομού Ηρακλείου  στη νότια εσχατιά της Κρήτης (Αμυράς της μαρτυρικής και με αγέρωχο ήθος Βιάννου και Καραβάδος αντίστοιχα). Έτσι τα πρώτα χρόνια των σπουδών μας συγκατοικήσαμε στο ίδιο δωμάτιο κοντά στο Νοσοκομείο  «Ερυθρός Σταυρός».

Ο Μικρογιαννάκης βίωσε ήδη από τα αθώα παιδικά του χρόνια ανείπωτη τραγωδία και ένιωσε για πρώτη φορά έντονο ψυχικό τράνταγμα, ένα σκληρό υπαρξιακό κενό. Τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής ξεκλήρισαν μπροστά στα μάτια του την οικογένειά του. Πατέρας και αδέλφια εκτελέσθηκαν εν ψυχρώ  από τους Ναζί. Έκτοτε έμεινε ορφανός και ανέλαβαν συγγενείς του τα έξοδα σπουδών του νεαρού τότε φιλομαθή Μανώλη.

Κατά τη διάρκεια των σπουδών του επέδειξε περισσή επιμέλεια, αξιοθαύμαστο ζήλο και εργατικότητα, με αποτέλεσμα πάντοτε να αριστεύει. Παρόλες τις επιτυχίες του δεν καταλήφθηκε από αλαζονεία και υπεροψία, αλλά ως ταπεινός και αθόρυβος εργάτης του πνεύματος και έχοντας πλήρη επίγνωση των στενών ορίων της ανθρώπινης ύπαρξης απέσπασε τον θαυμασμό και τη συμπάθεια των συμφοιτητών και συμφοιτητριών του. Μετά την αποφοίτησή μας οι δρόμοι μας χώρισαν. Εκείνος συνέχισε την πνευματική του πορεία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ εγώ σε εκείνο των Ιωαννίνων.

Οι συναντήσεις μας έκτοτε ήταν αραιές αλλά πολύ θερμές. Συναντιόμαστε κυρίως στα συνέδρια φιλοσοφίας, που διοργάνωναν ο καθηγητής και ακαδημαϊκός κ. Ευ. Μουτσόπουλος, ο μακαρίτης  Λεωνίδας Μπαρτζελίώτης και εσχάτως ο καθηγητής κ. Κ. Νιάρχος, καθώς και στα σεμινάρια φιλοσοφίας στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων.

Τα προσωπικά βιώματα και η εντύπωση που αποκόμισα από τη μακροχρόνια συναναστροφή μου με τον εξαίρετο και αγαπητό φίλο Μανώλη είναι λαμπρά και αλησμόνητα. Με εντυπωσίαζε όχι μόνον η οξύνοια και η βαθύνοια του στοχασμού του, αλλά και το εύχαρι και εκφραστικό πρόσωπό του, που ήταν απότοκο της ευγένειας και του μεγαλείου της ψυχής του.

Η επιστημονική του ακτινοβολία και βαρύτητα της γνώμης του ήταν τόσο αξιόλογες, ώστε τον καλούσαν σε  διάφορα μέρη του κόσμου για να δώσει διαλέξεις στην αρχαία ιστορία, όπως για παράδειγμα στην Κίνα. Με το υψιπετές πνεύμα του και την καλοσύνη της ψυχής του λάμπρυνε την ιδιαίτερή του πατρίδα αλλά και την Ελλάδα ολόκληρη.  Εγώ προσωπικά είχα την τιμή να κάμω βιβλιοκρισία του βιβλίου του  «Παθολογία των πολιτευμάτων στην αρχαιότητα».

Με την ευκαιρία αυτή διέγνωσα την ευρύτητα και την καθαρότητα της σκέψης του, καθώς και τη σαφήνεια και τον πλούτο της γλωσσικής του έκφρασης. Διέκρινα ότι υπήρχε επαρκής τεκμηρίωση των θέσεών του αλλά και σεβασμός στην αντίθετη άποψη. Εκείνο όμως που έχει πολύ μεγαλύτερη αξία είναι η προσωπικότητα και το ήθος του εκλιπόντος, που τον έκανε αξιαγάπητο και σεβαστό.

Παρείχε όχι μόνον απλόχερα και αγόγγυστα αλλά και μετά χαράς τη βοήθειά του σε όλους και ιδίως στους φοιτητές του. Κύριο γνώρισμα του χαρακτήρα του ήταν η συγκατάβαση, η συγγνώμη η ανιδιοτελής και ανυπόκριτη αγάπη. Γι’ αυτό ήταν πολύ αξιαγάπητος αλλά και σεβαστός. Η απλότητα και το γελαστό του πρόσωπο θα δεσπόζουν στη μνήμη όσων τον γνώρισαν.

 

Μπορεί επίσης να σας αρέσει