Την Παρασκευή 13.03.2020 έφυγε από τη ζωή ένας αυτοδημιούργητος, χωρίς χορηγούς, σημαντικός πολιτικός, ο Φίλιππος Πετσάλνικος. Καταγόταν από αγροτική οικογένεια και έμεινε ορφανός σε ηλικία δύο ετών, με ότι αυτό σημαίνει για τις δυσκολίες στη ζωή του.
Μετά τις σπουδές μας στη Νομική Σχολή Θεσσαλονίκης το 1973 αποφασίσαμε να πάμε στη Γερμανία για μεταπτυχιακές σπουδές. Επιλέξαμε τη Γερμανία γιατί θεωρήσαμε ότι ήταν ευκολότερο να εργαζόμαστε για να καλύπτουμε τα έξοδα των σπουδών μας. Όταν συζητούσαμε τι κλάδο σπουδών να επιλέξουμε αποφασίσαμε, για ιδεολογικούς λόγους και λόγους κοινωνικής ευαισθησίας, αυτός εργατικό δίκαιο και εγώ δίκαιο κοινωνικών ασφαλίσεων.
Το Καλοκαίρι του 1977 που είχε έλθει για διακοπές στην Ελλάδα και ενώ τον περιμέναμε να επιστρέψει στη Βόννη, μας τηλεφώνησε ότι αποφάσισε να κατέβει υποψήφιος βουλευτής με το ΠΑΣΟΚ στην Καστοριά. Μετά από συνεννόηση μαζί του και με φίλους στη Βόννη Γερμανίας εκτυπώσαμε μερικές χιλιάδες προεκλογικά φυλλάδια στον Πολύγραφο (μέσο εκτύπωσης άγνωστο σήμερα) και του τα στείλαμε για την προεκλογική του εκστρατεία.
Για την ενίσχυση της προεκλογικής του εκστρατείας είχε ανέβει στην Καστοριά ο Γιώργος Παπανδρέου.
Τότε γνωρίστηκαν και αναπτύχθηκε μεταξύ τους μια δυνατή φιλία που σφυρηλατήθηκε περισσότερο όλα τα επόμενα χρόνια. Εκλέχτηκε πρώτη φορά βουλευτής Καστοριάς το 1985 με τη γνωστή από τότε και για 27 χρόνια μέχρι το 2012 πορεία του, με τελευταίο αξίωμα από 2009 μέχρι το 2012 αυτό του Προέδρου της Βουλής. Στο Νομό Καστοριάς προσέφερε τα μέγιστα στους τομείς της παιδείας, του πολιτισμού και των υποδομών.
Από τα συλλυπητήρια μηνύματα του σημερινού Προέδρου της Βουλής Κων/νου Τασούλα, του π. Πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, της Προέδρου του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής και του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη σταχυολογώ τους εξής χαρακτηρισμούς: Έντιμος πολιτικός, πάντα σταθερός και συνεπής στις αξίες και τις πεποιθήσεις του.
Υπήρξε αυτοδημιούργητος και ακούραστα εργατικός. Καθ΄ όλη τη διάρκεια της πορείας του, το ήθος, το πάθος της προσφοράς του για το κοινό καλό και η ευθύτητα και έκφραση των απόψεων του, υπήρξαν τα στοιχεία που τον χαρακτήριζαν και τον καθοδηγούσαν (Κων/νος Τασούλας). Άνθρωπος από τα σπλάχνα της παράταξης. Ήταν μπροστά σε όλους τους αγώνες.
Διαρκής Προσφορά στην ιδιαίτερη πατρίδα του που τον τίμησε επανειλημμένα (1985-2012) με εμπιστοσύνη. Υπηρέτησε την Παιδεία και τον Πολιτισμό με αφοσίωση. Στη δημόσια τάξη και στη δικαιοσύνη όπου υπερασπίστηκε το κράτος δικαίου και την ασφάλεια του πολίτη. Ακέραιος χαρακτήρας με δημοκρατικό ήθος (Φώφη Γεννηματά). Αδελφικός φίλος και σύντροφος, πολύτιμος συνεργάτης και συνοδοιπόρος με πολύ μεγάλη προσφορά στον τόπο (Γιώργος Παπανδρέου. Η πολιτική ζωή στερείται μια συνετή φωνή (Κυριάκος Μητσοτάκης).
Οι παραπάνω χαρακτηρισμοί ανταποκρίνονται πλήρως στην πραγματικότητα, στην προσωπικότητα και στην πολιτική πορεία του Φίλιππου Πετσάλνικου. Εγώ από όσο τον ήξερα, και τον ήξερα πολύ καλά, θα προσθέσω στα παραπάνω, ότι ήταν επίσης ανιδιοτελής, ασυμβίβαστος στις αρχές του, σεμνός και αθόρυβος στους αγώνες του.
Πίστευε έμπρακτα στη δημόσια εκπαίδευση και στην ανάπτυξη και στην ανάγκη αναζωογόνησης της υπαίθρου. Γι’ αυτό η οικογένεια του και ο ίδιος έμειναν πάντα στο χωριό καταγωγής του, Μαυροχώρι Καστοριάς και τα παιδιά του πήγαν σε δημόσια σχολεία. Μάλιστα από όσο γνωρίζω ήταν ο μόνος υπουργός παιδείας που έστειλε τα παιδιά του σε δημόσιο και όχι ιδιωτικό σχολείο.
Θέλω να προσθέσω όμως λίγα, σημαντικά πιστεύω για τις σχέσεις του με την Κρήτη και την προσφορά του ιδιαίτερα στο Νομό Ηρακλείου. Ήρθαμε πρώτη φορά στην Κρήτη το Φεβρουάριο του 1973 μετά τις τελευταίες εξετάσεις μας στη Νομική. Τον μάγεψε η Κρήτη και τον κέρδισαν οι Κρητικοί. Από τότε και μετά, με την παραμικρή αφορμή, ήλθε πάρα πολλές φορές στην Κρήτη. Έλεγε πολλές φορές ότι όλοι οφείλουμε στην Κρήτη.
Για την προσφορά του στο Νομό Ηρακλείου θα υπενθυμίσω δύο συνεισφορές του, τις πιο σημαντικές, στους τομείς της Εκπαίδευσης και της Δικαιοσύνης. Ως Αναπληρωτής Υπουργός Παιδείας, με Υπουργό τον Γιώργο Παπανδρέου, σε σύσκεψη στη Νομαρχία το 1995 αν θυμάμαι καλά, επί Νομαρχίας Γιάννη Γαρεφαλάκη, με τους φορείς εκπαιδευτικών, γονέων, κ.λ.π. κατέστρωσαν πρόγραμμα επίλυσης των οξυμένων αναγκών της σχολικής στέγης στο νομό με τη διάθεση ποσού δέκα οκτώ δισεκατομμυρίων (18.000.000.000) δραχμών, τεράστιο για την εποχή ποσό, πρόγραμμα το οποίο υλοποιήθηκε στο ακέραιο.
Στη διάρκεια των ετών 2002 – 2004 επί Υπουργείας του στο Δικαιοσύνης αφενός απαλλοτριώθηκε το οικόπεδο για το Δικαστικό Μέγαρο και συντάχθηκαν οι πρώτες μελέτες ανέγερσης του και αφετέρου δέχτηκε ότι το αίτημα ίδρυσης Εφετείου στο Ηράκλειο ήταν δίκαιο και ώριμο εισηγήθηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο την ίδρυση του.
Στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου αντέδρασε υπουργός από τα Χανιά με τον ισχυρισμό ότι στην περίπτωση που ιδρυθεί Εφετείο στο Ηράκλειο θα υπάρξουν ανεξέλεγκτες αντιδράσεις από πλευράς των φορέων και του λαού των Χανίων και έτσι ο Πρωθυπουργός Κώστα Σημίτης, δεν τόλμησε και ζήτησε από τον Φίλιππο Πετσάλνικο να αποσύρει την εισήγηση του.
Όμως όταν ο Γιώργος Παπανδρέου ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης έπρεπε να πάρει απόφαση εάν θα υιοθετήσει το αίτημα της ίδρυσης τεσσάρων νέων Εφετείων μεταξύ των οποίων και του Ηρακλείου, τον Φίλιππο Πετσάλνικο συμβουλεύτηκε, ο οποίος ήταν θερμός υποστηρικτής της ανάγκης ίδρυσης των νέων Εφετείων.
Ο Γιώργος Παπανδρέου δήλωσε ότι στηρίζει το σχετικό αίτημα και όταν το 2009 έγινε πρωθυπουργός έδωσε εντολή στον Υπουργό Δικαιοσύνης Χάρη Καστανίδη να προχωρήσει στην ίδρυση των τεσσάρων νέων Εφετείων.
Ο Χάρις Καστανίδης σε συνεννόηση με τον φίλιππο Πετσάλνικο, Πρόεδρο της Βουλής πλέον, μετά από σχετικές μακρές διαβουλεύσεις και με τους φορείς των Χανίων προχώρησε στην έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για την Ίδρυση των Εφετείων μεταξύ των οποίων και του Ηρακλείου, χωρίς την παραμικρή αντίδραση από τους φορείς των Χανίων.
Η ίδρυση του Εφετείου Ηρακλείου οφείλεται επομένως, για να γνωρίζει και ο νομικός κόσμος και οι πολίτες του Ηρακλείου, πέραν από τους πολυετείς αγώνες των συναδέλφων δικηγόρων, στους Φίλιππο Πετσάλνικο, Γιώργο Παπανδρέου και Χάρη Καστανίδη. Όλοι οι άλλοι πολιτικοί πριν από αυτούς, υπουργοί και Πρωθυπουργοί δεν τόλμησαν.
Με τα παραπάνω λιτά και αληθινά σε αποχαιρετώ ακριβέ και αγαπημένε μου φίλε Φίλιππε. Καλό σου ταξίδι.