609
Το ομοίωμα άνδρα της γαλλικής Στρατιάς της Ανατολής σε περίοπτη γωνιά της έκθεσης |

Τα γαλλικά σουβενίρ της Θεσσαλονίκης

Χριστίνα Ταχιάου Χριστίνα Ταχιάου 15 Μαρτίου 2019, 08:00
Το ομοίωμα άνδρα της γαλλικής Στρατιάς της Ανατολής σε περίοπτη γωνιά της έκθεσης
|

Τα γαλλικά σουβενίρ της Θεσσαλονίκης

Χριστίνα Ταχιάου Χριστίνα Ταχιάου 15 Μαρτίου 2019, 08:00

Οι πρώτοι Γάλλοι ήρθαν στη Θεσσαλονίκη τον 17ο αιώνα, κυρίως για εμπορικούς σκοπούς, καθώς το λιμάνι της ήταν από τα σημαντικότερα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το Γαλλικό Προξενείο της Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1686. Στα τέλη του 18ου αιώνα, οι 12 από τους 18 ξένους εμπορικούς οίκους της πόλης ήταν Γαλλικοί. Το πρώτο «Λυσέ» (Γαλλικό Ινστιτούτο) που ίδρυσε στο εξωτερικό η Γαλλική Λαϊκή Αποστολή (Mission Laique Francaise) το 1906 ήταν στη Θεσσαλονίκη. Η εταιρία «Compagnie de Chemin de Fer Ottoman Jonction Salonique-Constantinople» με μετόχους Γάλλους αξιωματούχους, τραπεζίτες και επιχειρηματίες κατασκεύασε τη σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκη – Δεδέαγατς (Κωνσταντινούπολη). Η Στρατιά της Ανατολής έφερε νέες ποικιλίες αμπελιού, αποξήρανε πολλά έλη στην πόλη της Θεσσαλονίκης, πολέμησε την ελονοσία, εκσυγχρόνισε τα νοσοκομεία, έκανε ανασκαφές. Η πρώτη μεγάλη πολεοδόμηση στην Ευρώπη έγινε στη Θεσσαλονίκη μετά την πυρκαγιά του 1917, χάρη στον γάλλο πολεοδόμο Ερνέστ Εμπράρ.

Αυτές είναι λίγες μόνο από τις «γαλλικές ιστορίες» στις οποίες θα μας μυήσουν το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης και το γαλλικό προξενείο στην έκθεση «Souvenirs de Salonique». Με έξι θεματικούς άξονες και αναφορές στην ιστορία, την οικονομική ζωή, την κουλτούρα, την αρχιτεκτονική και το Γαλλικό Ινστιτούτο, θα μας θυμίσει ένα ένδοξο παρελθόν και μια διαχρονική σχέση η οποία έχει πολύ μέλλον. Ειδική μνεία θα γίνει στην εβραϊκή κοινότητα η οποία βρήκε καταφύγιο στη Γαλλία στον 20ό αιώνα καθώς και στη γαλλόφωνη εκπαίδευση στη Θεσσαλονίκη ήδη από τον 19ο αιώνα, με τάγματα και Φρέρηδες.

Η έκθεση είναι σε επιμέλεια Ευαγγελίας Μεσοχωρίτη και Εύης Μούρνου, ενώ η επιστημονική επιτροπή που επιμελήθηκε το περιεχόμενο απαρτίζεται από εκλεκτά μέλη: Βλάση Βλασίδη, Mathieu Jestin, Νίκο Καλογήρου, Ευαγγελία Μεσοχωρίτη, Ρένα Μόλχο, Ανδρέα Μπουρούτη, Βίλμα Χαστάογλου – Μαρτινίδη).

Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένονται οι αφηγήσεις των γάλλων απογόνων εβραϊκών οικογενειών της Θεσσαλονίκης σε συζητήσεις στρογγυλής τράπεζας που θα πραγματοποιηθούν στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού. Οι συμμετέχοντες είναι οι Λορά Ντασό, Ανρί Καρασό, Φεντερίκο Γκατένιο, Μισέλ Γκαζίτ, Τζέιμς Γκόρλι και Mισέλ Βερμάντ.

Ο κεντρικός σταθμός της Θεσσαλονίκης

Για το αύριο της σχέσης της Θεσσαλονίκης με τη Γαλλία, ο γενικός πρόξενος της Γαλλίας Philippe Ray δηλώνει ιδιαιτέρως αισιόδοξος. Η Νέα Παραλία της Θεσσαλονίκης, έργο εμβληματικό που σηματοδοτεί τη σημερινή εικόνα της έχει τη γαλλική υπογραφή του αρχιτεκτονικού γραφείου Νικηφορίδη – Cuomo. Πιστεύει, επίσης, ότι η συμμετοχή της γαλλικής εταιρίας Terminal Links στην Κοινοπραξία που αγόρασε το 67% του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης θα δώσει νέα πνοή στο Λιμάνι.

«Η σφαγή των προξένων» (La massacre des Consuls)

Ο Jules Moulin, Γάλλος Πρόξενος και ο Γερμανός συνάδελφός του, Henry Abbott, δολοφονούνται από τον όχλο, στις 6 Μαίου 1876, στο Σαατλί τζαμί της Θεσσαλονίκης. Ήθελαν να παρέμβουν υπέρ μιας νεαρής χριστιανής, που φέρεται να είχε ασπαστεί το Ισλάμ με τη βία και την οποία έκρυψε ο υποπρόξενος των Ηνωμένων Πολιτειών Περικλής Χατζηλαζάρου. Το γεγονός αυτό δίνει την αφορμή στις δυτικές δυνάμεις να παρέμβουν περαιτέρω στις υποθέσεις της Αυτοκρατορίας. Πολυάριθμα πλοία καταφθάνουν σε λίγες μέρες στον κόλπο της Θεσσαλονίκης, ο δυτικός Τύπος ασχολείται με την υπόθεση και η οθωμανική κυβέρνηση σπεύδει να κρίνει και να καταδικάσει τους κατηγορουμένους»

Ο Esprit Marie Cousinery από τη Μασσαλία διετέλεσε Πρόξενος Θεσσαλονίκης από το 1786-1793 και από το 1814-1817
Μια από τις «άγνωστες» γαλλικές ιστορίες

Ο πρώτος Γάλλος πρόξενος καταγόταν από τη Μασσαλία, έτσι η Θεσσαλονίκη απέκτησε μια ιδιαίτερη σχέση με την πόλη. Πολλοί στρατιώτες της Στρατιάς της Ανατολής έφταναν στην πόλη από τη Μασσαλία. Δεν είναι τυχαίο ότι το μνημείο για τη Στρατιά της Ανατολής στη Γαλλία βρίσκεται στη Μασσαλία.

  •  «Souvenirs de Salonique – γαλλικές ιστορίες από το χθες και το σήμερα» στην αίθουσα Αλλατίνη – Ντασσώ, Λεωφ. Στρατού 2, τηλ 2310 821231, www.ift.gr

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...