Οι Μούσες του Γιώργου Λάνθιμου

Η εξελικτική κινηματογραφική πορεία του Γιώργου Λάνθιμου τα λέει όλα: «Κινέττα», «Κυνόδοντας», «Αλπεις», «Αστακός», «Ο θάνατος του Ιερού Ελαφιού», «The Favourite». Εξι ταινίες, έξι βραβεία, έξι τίτλοι στους οποίους μπορείς να δώσεις όποια ερμηνεία θες.

Αυτό κάνει ο Γιώργος Λάνθιμος. Προτρέπει τον θεατή να δώσει τη δική του ερμηνεία πάνω σε κάτι που δεν είναι μονοδιάστατο και σίγουρα δεν είναι δεδομένο. Διόλου τυχαία οι «New York Times», μετά την κυκλοφορία του «Κυνόδοντα», τον συμπεριέλαβαν στη λίστα με τους 20 ανερχόμενους σκηνοθέτες που αξίζει κανείς να γνωρίσει, ενώ σήμερα Κυριακή φιλοξενούν στις σελίδες του περιοδικού τους πολυσέλιδο αφιέρωμα-συνέντευξη με τίτλο «Yorgos Lanthimo’s Polarizing Visions», όπου η δημοσιογράφος παραλληλίζει πτυχές της δουλειάς του με το έργο του Σουηδού Ινγκμαρ Μπέργκμαν.

Η σκηνοθετική του ευφυΐα μαζί με τη λαμπερή τριάδα των πολυβραβευμένων πρωταγωνιστριών της τελευταίας του ταινίας «Τhe Favourite» -Εμα Στόουν, Ολίβια Κόλμαν, Ρέιτσελ Βάις- μετέτρεψαν τον Γιώργο Λάνθιστον «Favourite» της Βενετίας, με πολλούς κριτικούς κινηματογράφου να υποστηρίζουν ότι η ταινία οδεύει ολοταχώς για τα Οσκαρ.

Η αίσθηση επιβεβαιώθηκε πανηγυρικά πριν από λίγες ημέρες και στο Λος Αντζελες, στο κορυφαίο κινηματογραφικό φεστιβάλ ΑFI Fest. Στην πρεμιέρα της τελευταίας ταινίας του Γιώργου Λάνθιμου εκεί, κοινό και κριτικοί συμφώνησαν για μία ακόμα φορά ότι το «The Favourite» έχει κερδίσει σίγουρα μια θέση στις υποψηφιότητες των Οσκαρ, με απόλυτο φαβορί τη Βρετανίδα Ολίβια Κόλμαν, που υποδύεται τη βασίλισσα Αννα, αλλά και τις ήδη βραβευμένες με Οσκαρ Εμα Στόουν και Ρέιτσελ Βάις να παίζουν δυνατά στις υποψηφιότητες για την κατηγορία του β’ γυναικείου ρόλου.

Η διεθνής καταξίωση του Λάνθιμου είναι πλέον αδιαμφισβήτητη και, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο έγκριτος κινηματογραφικός κριτικός Μάικλ Νόρντιν στο IndieWire: «Η παγκόσμια φήμη του Ελληνα σκηνοθέτη δεν έχει επηρεάσει την ευαισθησία του: το mainstream έχει έρθει στον Λάνθιμο, όχι το αντίστροφο».

Η αλήθεια είναι ότι με ένα πρωταγωνιστικό τρίο τόσο ηχηρών ονομάτων, η ταινία -που είναι η πρώτη μετά τον «Κυνόδοντα» χωρίς τον Ευθύμη Φιλίππου στο σενάριο- μπήκε στην κούρσα των Οσκαρ από την πρώτη στιγμή που πήρε το πράσινο φως για να γυριστεί.

Πρόσφατα, η Ρέιτσελ Βάις στο πλαίσιο της προώθησης του «The Favourite» μού αποκάλυψε ότι θεωρεί τον «Κυνόδοντα» του Γιώργου Λάνθιμου από τις καλύτερες ταινίες που έχει δει ποτέ. Πρόσθεσε, δε, ότι πάντοτε η συνεργασία μαζί του είναι ξεχωριστή γιατί προσδίδει με την ιδιαίτερη ματιά του μια διαφορετική διάσταση τόσο στον ρόλο που εκείνη υποδύεται αλλά και στο σενάριο, περισσότερο απ’ ό,τι θα έκανε οποιοσδήποτε άλλος σκηνοθέτης.

Σήμερα, ο Γιώργος Λάνθιμος έχει πλέον τη δύναμη να επιλέγει εκείνος με ποιο από τα πρώτα ονόματα της κινηματογραφικής βιομηχανίας θα ήθελε να συνεργαστεί. Ωστόσο, και παρότι η Βάις, με την οποία τους συνδέει βαθιά φιλία, αποδείχθηκε εξαιρετική επιλογή, δεν ήταν η πρώτη του.

Σύμφωνα με πηγές του περιοδικού «Hollywood Reporter», για τον ρόλο της δούκισσας Σάρας Τσόρτσιλ ο Λάνθιμος ήθελε αρχικά τις δοκιμασμένες σε ρόλους εποχής Κέιτ Ουίνσλετ ή Κέιτ Μπλάνσετ. Η κατάκτηση του ρόλου στο «The Favourite» δεν ήταν εύκολη, όμως, ούτε για τη βραβευμένη με Οσκαρ για την ερμηνεία της στο «La La Land» Εμα Στόουν. Η περιζήτητη ηθοποιός, αν και αγάπησε από την πρώτη στιγμή τον ρόλο της υπηρέτριας Αμπιγκεϊλ, που γίνεται αντικείμενο του πόθου της βασίλισσας Αννας, είναι Αμερικανίδα και αυτό αποτελούσε εμπόδιο στο να της δώσει ο Γιώργος Λάνθιμος αβίαστα τον ρόλο, καθώς η βρετανική προφορά ήταν γι’ αυτόν πολύ σημαντικό στοιχείο.

Η Στόουν, όμως, ούσα αποφασισμένη να κερδίσει τόσο τον ρόλο όσο και τον σκηνοθέτη, έκανε μαθήματα βρετανικής προφοράς για έναν μήνα και στη συνέχεια πέρασε από κανονική ακρόαση πείθοντας τον Λάνθιμο ότι αξίζει να τη συμπεριλάβει στο καστ της νέας του ταινίας.

Η εκπληκτικά ταλαντούχα Ολίβια Κόλμαν -η οποία, μάλιστα, θα υποδυθεί τη βασίλισσα Ελισάβετ στις δύο επερχόμενες σεζόν του «The Crown»- ήταν το μοναδικό πρόσωπο στο οποίο ο Γιώργος Λάνθιμος είχε από την αρχή απόλυτη εμπιστοσύνη ότι θα ενσάρκωνε άψογα τη βασίλισσα Αννα. Η Κόλμαν φημίζεται ότι δεν λέει εύκολα «ναι» σε έναν ρόλο. Οταν όμως δέχθηκε να υποδυθεί τη βασίλισσα Αννα μεταμορφώθηκε. Οχι μόνο εσωτερικά αλλά και εξωτερικά, καθώς πήρε 16 κιλά.

Μικρές διαρροές από το σετ των γυρισμάτων στη Βρετανία αποκαλύπτουν ότι ο χαρισματικός σκηνοθέτης χρησιμοποίησε ασυνήθιστες πλην όμως αποτελεσματικές μεθόδους ώστε το λαμπερό καστ της νέας του ταινίας να ερμηνεύσει τους ρόλους με τρόπο που να προσεγγίζει όσο το δυνατό περισσότερο το όραμά του. Κατά τη διάρκεια των πολύωρων προβών οι πρωταγωνίστριες πήγαιναν πάνω-κάτω, ενώ τα λόγια της μιας έπεφταν πάνω στης άλλης αποτυπώνοντας την ευστροφία και τη δυναμική των ηρωίδων που υποδύονταν.

Πολύ συχνά με την προτροπή του σκηνοθέτη οι πρωταγωνίστριες αγκάλιαζαν η μία την άλλη προκειμένου να ισχυροποιήσουν τον δεσμό τους έτσι ώστε αυτό να αποτυπωθεί και στη μεγάλη οθόνη. Η Εμα Στόουν, μάλιστα, σε μια ερωτική σκηνή με τη βασίλισσα Αννα αυτοσχεδίασε, εκπλήσσοντας τον Γιώργο Λάνθιμο. Χωρίς καν να της ζητηθεί από τον σκηνοθέτη, η διάσημη ηθοποιός αποφάσισε να αποκαλύψει στην κάμερα το στήθος της, κάτι που δεν είχε κάνει σε καμία ταινία μέχρι σήμερα. Οταν στην πρεμιέρα του «The Favourite» στο Λονδίνο τη ρώτησα τι θα ήταν διατεθειμένη να κάνει για τον Λάνθιμο, απάντησε χαρακτηριστικά: «Θα έκανα τα πάντα για τον Γιώργο, αλλά μην του το πείτε».

Η ιστορία του περιβόητου πλέον φιλμ μάς μεταφέρει στις αρχές του 18ου αιώνα. Η Αγγλία βρίσκεται σε πόλεμο με τους Γάλλους. Παρ’ όλα αυτά, το κυνήγι πάπιας είναι το αγαπημένο σπορ της αριστοκρατίας. Η ευάλωτη σε ασθένειες, καταθλιπτική βασίλισσα Αννα καταλαμβάνει τον θρόνο και η στενή φίλη της λαίδη Σάρα (Ρέιτσελ Βάις) κυβερνά τη χώρα στη θέση της, φροντίζοντας παράλληλα την υγεία και την... ερωτική της διάθεση. Οταν μία νέα υπηρέτρια, η Αμπιγκεϊλ, καταφτάνει στο παλάτι, η Σάρα γοητεύεται και την παίρνει υπό την προστασία της. Για την Αμπιγκεϊλ είναι μια ευκαιρία να επιστρέψει στις αριστοκρατικές της ρίζες. Καθώς η Σάρα ασχολείται με τις πολεμικές και πολιτικές αναταράξεις, η Αμπιγκεϊλ παίρνει τη θέση της στο πλευρό βασίλισσας, η οποία λειτουργεί σαν ένα μεγάλο, κακομαθημένο μωρό. Η ερωτική σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ τους δίνει στην Αμπιγκεϊλ την ευκαιρία να εκπληρώσει τις φιλοδοξίες της και δεν θα αφήσει κανέναν να σταθεί εμπόδιο στον δρόμο της.

Ο Ντέιβιντ Ρούνεϊ του «Ηollywood Reporter» χαρακτήρισε την ταινία «must-see» και «υπέροχα διασκεδαστική». Το επίσης απαιτητικό «Variety» παρομοίασε το φιλμ με «ένα τέλεια κομμένο διαμάντι» που μοιάζει με «διασταύρωση του “Μπάρι Λίντον” του Στάνλεϊ Κιούμπρικ με τις “Επικίνδυνες σχέσεις” του Στίβεν Φρίαρς». Ο κριτικός του «Guardian» Πίτερ Μπράντσο θεωρεί ότι η ιδιαίτερη οπτική του Λάνθιμου απογειώνει το σενάριο το οποίο αυτή τη φορά δεν έχει τη δική του υπογραφή, ούτε του Ευθύμη Φιλίππου, όπως συνέβαινε ως τώρα, αλλά είναι των Ντέμπορα Ντέιβις και Τόνι ΜακΝαμάρα. Παράλληλα, επισημαίνει -και έχει απόλυτο δίκιο- ότι «ένας πιο συμβατικός σκηνοθέτης θα δημιουργούσε ένα ακόμη δράμα εποχής».

O «Yorgos», όπως τον αποκαλεί ο διεθνής Τύπος, στην ταινία αυτή χρησιμοποίησε αναμορφικούς φακούς ώστε να δώσει έμφαση στους τεράστιους χώρους του παλατιού, όπου διαχέεται μια μοναδική αίσθηση μοναχικότητας που εμπνέει ίντριγκες, δολοπλοκίες, σκάνδαλα, ψέματα και απαγορευμένους έρωτες.

Τις εντυπωσιακές ενδυματολογικές τάσεις αυτής της ιστορικής εποχής αναβιώνει στη μεγάλη οθόνη η τριπλά βραβευμένη με Οσκαρ σχεδιάστρια Σάντι Πάουελ. Η πολυαναμενόμενη ταινία, που είναι συμπαραγωγή Αγγλίας, Ιρλανδίας και Αμερικής, θα προβληθεί στις ελληνικές αίθουσες στις αρχές Φεβρουαρίου λίγο πριν από τη μεγαλειώδη τελετή των Οσκαρ.

Με τον Γιώργο Λάνθιμο να συγκρίνεται στο Χόλιγουντ ακόμα και με τον Στάνλεϊ Κιούμπρικ, οι φετινές υποψηφιότητες των βραβείων της Ακαδημίας αναμένεται να έχουν όχι απλώς ελληνικό άρωμα αλλά το σασπένς ενός θρίλερ. Οποιο και αν είναι το αποτέλεσμα, αυτή τη στιγμή η έκφραση «Oscar Buzz» προσδιορίζει απόλυτα αυτό που συμβαίνει στο Λος Αντζελες για μία και μόνο ταινία: το «The Favourite» του Γιώργου Λάνθιμου. Του Ελληνα με την αντισυμβατική ματιά που ξέρει πώς να διεγείρει το ενδιαφέρον του κοινού, των κριτικών αλλά και των πιο ταλαντούχων αστέρων του Χόλιγουντ που επιθυμούν διακαώς να συνεργαστούν μαζί του. Ναι, το μέλλον τού ανήκει.

Πηγή: GALA