Κυριακή 19 Νοέμβρη 2017
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 10
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
Μηχανισμός επιτάχυνσης και γενίκευσης της κοινής αντεργατικής πολιτικής

Από τη φιέστα που έστησε την Παρασκευή η ΕΕ για την επίσημη υπογραφή του «πυλώνα»
Από τη φιέστα που έστησε την Παρασκευή η ΕΕ για την επίσημη υπογραφή του «πυλώνα»
Σε μια... ευρωενωσιακή βερσιόν του παραμυθιού «δίκαιη ανάπτυξη», οι αρχηγοί κρατών της ΕΕ συμμετείχαν την Παρασκευή στην «Κοινωνική Σύνοδο Κορυφής», που διοργανώθηκε στη Σουηδία, με θέμα «την προώθηση δίκαιων θέσεων εργασίας και της ανάπτυξης». Στο πλαίσιο της συνόδου περιλαμβανόταν και η επίσημη τελετή υπογραφής του αποκαλούμενου «Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων» (ΕΠΚΔ).

Πίσω από παραπλανητικές φράσεις περί «κοινωνικών δικαιωμάτων», «δίκαιων θέσεων εργασίας» και άλλα παρόμοια, η ΕΕ και οι κυβερνήσεις των κρατών - μελών της, μεταξύ των οποίων με ιδιαίτερη «θέρμη» η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, συγκαλύπτουν το βαθιά αντεργατικό περιεχόμενο του «πυλώνα».

Συνοπτικά, ο ΕΠΚΔ είναι ένας μηχανισμός ελέγχου, καταγραφής και διαμόρφωσης κοινών αντεργατικών πολιτικών που συμβάλλουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των μονοπωλίων της ΕΕ. Ταυτόχρονα, μέσω αυτού του μηχανισμού γίνεται μια προσπάθεια για διαχείριση της φτώχειας και της εξαθλίωσης που προκαλούν αυτές οι πολιτικές, ώστε να εξασφαλίζεται η περιβόητη «κοινωνική συνοχή».

Ο ΕΠΚΔ σχεδιάστηκε ως μέρος της ευρύτερης διαδικασίας «ολοκλήρωσης» της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης (ΟΝΕ). Κι ενώ η διαδικασία «ολοκλήρωσης» της ΟΝΕ «δοκιμάζεται» από την όξυνση των ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών στην ΕΕ και την Ευρωζώνη, το ζήτημα της «τόνωσης της ανταγωνιστικότητας» είναι το πεδίο όπου «τα βρίσκουν» όλα τα ανταγωνιζόμενα τμήματα του κεφαλαίου στην ΕΕ.

Στη συνέχεια, θα αναφερθούμε σε ορισμένα από τα 20 σημεία του ΕΠΚΔ, στα οποία κωδικοποιήθηκε η τελική πρόταση της Κομισιόν, στη βάση της οποίας έγινε η προχτεσινή διακήρυξη. Παράλληλα, παρουσιάζονται στοιχεία από το σχετικό «έγγραφο εργασίας» της Κομισιόν, που παρουσιάζει πιο αναλυτικά τα σημεία αυτά.

«Ποικιλόμορφες εργασιακές σχέσεις» και «απαραίτητη ευελιξία»

Το σημείο 1 αναφέρεται στην «Εκπαίδευση, κατάρτιση και διά βίου μάθηση», ως διαδικασία που θα «επιτρέψει» στον εργαζόμενο και τον άνεργο «να συμμετάσχει πλήρως στην κοινωνία και να διαχειριστεί με επιτυχία τις μεταβάσεις στην αγορά εργασίας». Η ίδια η Κομισιόν, επεξηγώντας τις «μεταβάσεις», μιλά για «μεταβολές στο καθεστώς απασχόλησης, αλλαγή εργοδότη, είσοδο ή επιστροφή από διαλείμματα σταδιοδρομίας ή μετακίνηση μεταξύ απασχόλησης και αυτοαπασχόλησης». Με άλλα λόγια, εννοεί τη συνεχή εργασιακή περιπλάνηση, τη διαρκή εναλλαγή ανεργίας - δουλειάς, χωρίς εργασιακά δικαιώματα, με την εκμάθηση «δεξιοτήτων» που είναι περιστασιακά χρήσιμες για τους εργοδότες.

Το σημείο 2 μιλά για την «ισότητα των φύλων». Πρέπει, γράφουν, «να διασφαλιστεί και να ενθαρρυνθεί η ισότητα μεταχείρισης και ευκαιριών μεταξύ γυναικών και ανδρών σε όλους τους τομείς», εννοώντας ουσιαστικά την ισοπέδωση δικαιωμάτων προς τα κάτω, και φέρνουν ως παράδειγμα την ανάγκη να αντιμετωπιστεί «το χάσμα στη χρήση της μερικής απασχόλησης μεταξύ γυναικών και ανδρών»... Είναι εξίσου χαρακτηριστικό ότι όταν πριν από μερικά χρόνια μιλούσαν, στο όνομα της «ισότητας», για «χάσμα στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης», το... «αντιμετώπισαν» αυξάνοντας τα όρια στις γυναίκες, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις γυναίκες δημοσίους υπαλλήλους στην Ελλάδα, που είδαν τα όρια συνταξιοδότησης να αυξάνονται μέχρι και 17 χρόνια! Ακόμα, στο όνομα της «ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές» προτείνουν, μεταξύ άλλων, την «προώθηση της χρήσης ευέλικτων εργασιακών ρυθμίσεων». Δηλαδή, ανάγκες φροντίδας, που θα έπρεπε να καλύπτονται από κρατικές δομές, αξιοποιούνται για την προώθηση της «εργασιακής ευελιξίας», με τις αντίστοιχες συνέπειες στο εισόδημα και τα δικαιώματα των εργαζομένων.

Το σημείο 5 αναφέρεται στην «ασφαλή και ευπροσάρμοστη (!) απασχόληση». Στο συνοδευτικό έγγραφο, με λιγότερες... «περικοκλάδες», επισημαίνεται: «Ο πυλώνας επιλαμβάνεται των προκλήσεων που θέτουν ο μεταβαλλόμενος εργασιακός κόσμος και οι νέες μορφές απασχόλησης, προάγοντας, αφενός, την πολυμορφία των σχέσεων απασχόλησης (...) Ο πυλώνας αναγνωρίζει την αναγκαία ευελιξία ώστε οι εργοδότες να προσαρμόζονται γρήγορα στις μεταβολές των οικονομικών συγκυριών. Για παράδειγμα, αυτές οι προσαρμογές μπορούν να περιλαμβάνουν τη διαφοροποιημένη μεταχείριση για αντικειμενικούς λόγους ή προσαρμογή των όρων εργασίας». Επιβεβαιώνεται δηλαδή ότι ο ΕΚΠΔ αποτελεί μηχανισμό για τη γενίκευση της δουλειάς - λάστιχο, για την κλιμάκωση της επίθεσης σε στοιχειώδη δικαιώματα, με κριτήριο το τι είναι απαραίτητο «για τους εργοδότες» και την προσαρμογή τους στις εξελίξεις στην καπιταλιστική οικονομία.

Μισθοί με κριτήριο τις ανάγκες των μονοπωλίων

Το σημείο 6 αναφέρεται στις αποδοχές των εργαζομένων. Η διαδικασία διαμόρφωσης του κατώτατου μισθού, σημειώνεται, πρέπει να «λαμβάνει υπόψη τόσο τις ανάγκες των εργαζομένων και των οικογενειών τους, όσο και τους κοινωνικούς παράγοντες, όπως η εξέλιξη του βιοτικού επιπέδου και των οικονομικών παραγόντων, που μπορεί να περιλαμβάνουν το επίπεδο παραγωγικότητας». Η ουσία είναι πως οι μισθοί «πρέπει» να συμβαδίζουν με την παραγωγικότητα, όπως και να λαμβάνεται υπόψη το επίπεδο των μισθών σε άλλες χώρες. Κριτήριο για τη διαμόρφωσή τους είναι όχι οι ανάγκες των εργαζομένων, αλλά τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών μονοπωλίων και η ανάγκη τους για φθηνότερο εργατικό δυναμικό από τους ανταγωνιστές τους.

Στο σημείο 8 αναδεικνύεται η τεράστια σημασία που δίνει η ΕΕ στον «κοινωνικό εταιρισμό», ως διαδικασία που διευκολύνει την προώθηση των σκληρών αντεργατικών μέτρων. «Ο πυλώνας», σημειώνεται, «προβλέπει το δικαίωμα των κοινωνικών εταίρων να συμμετέχουν στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των πολιτικών στους τομείς της απασχόλησης και της κοινωνικής προστασίας και ενθαρρύνει την ισχυρότερη συμμετοχή τους στη χάραξη πολιτικών και στη θέσπιση νομοθεσίας».

«Προσαρμογές» για δουλειά έως τα βαθιά γεράματα

Στο σημείο 10, η Κομισιόν εμφανίζεται να ενδιαφέρεται τάχα για το «υγιεινό, ασφαλές και καλά προσαρμοσμένο περιβάλλον εργασίας». Στο συνοδευτικό έγγραφο αναφέρεται: «Σύμφωνα με την αρχή της παράτασης του επαγγελματικού βίου, αναγνωρίζει την ανάγκη προσαρμογής του εργασιακού περιβάλλοντος, ώστε οι εργαζόμενοι να μπορούν να έχουν βιώσιμη και μεγαλύτερης διάρκειας επαγγελματική σταδιοδρομία. Ορισμένες προσαρμογές, όπως για παράδειγμα ο καλύτερος φωτισμός για την εκτέλεση εργασιών, μπορεί να είναι απαραίτητες λόγω της ηλικίας του εργαζομένου. Επιπλέον, οι προσαρμογές, όπως οι πιο ευέλικτες ώρες εργασίας, μπορεί να είναι απαραίτητες για τη διατήρηση της υγείας και της ευημερίας των ηλικιωμένων εργαζομένων».

Με άλλα λόγια, ενώ με βάση τον πλούτο που παράγουν και τις αυξανόμενες παραγωγικές δυνατότητες, οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να δουλεύουν λιγότερο και να συνταξιοδοτούνται νωρίτερα, η ΕΕ μελετά το πώς θα μπορούν να παραμένουν στην εργασία μέχρι τα βαθιά γεράματα.

Ατομική υπόθεση οι συντάξεις

Στο σημείο 15, επιβεβαιώνονται οι κατευθύνσεις της «Λευκής Βίβλου» της ΕΕ για τις συντάξεις, που ορίζουν ότι η σύνταξη αποτελεί ατομική υπόθεση και ευθύνη του κάθε εργαζόμενου και ότι το κράτος και οι εργοδότες πρέπει να απεμπλακούν από το ζήτημα αυτό.

Γι' αυτό, ο ΕΠΚΔ αναφέρεται στο «δικαίωμα σύνταξης ανάλογης προς τις εισφορές» εργαζομένων και αυτοαπασχολούμενων. Για τον ίδιο λόγο, δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στα επαγγελματικά ταμεία και στην ιδιωτική ασφάλιση, που αναβαθμίζονται διαρκώς σε βάρος των δημόσιων συνταξιοδοτικών συστημάτων.

Η «κοινωνική διάσταση» της λυκοσυμμαχίας...

Τη διαδικασία διακήρυξης του ΕΚΠΔ στην προχτεσινή Σύνοδο Κορυφής συνόδευσαν κείμενα αποκαλυπτικά των αντεργατικών κατευθύνσεων. Ενα τέτοιο κείμενο της Κομισιόν φέρει τον τίτλο: «Εγγραφο Προβληματισμού για την κοινωνική διάσταση της Ευρώπης».

Σε αυτό περιγράφονται οι σημερινές συνθήκες εργασίας και αυτές που θα έρθουν, τις οποίες στηρίζουν τα αντεργατικά μέτρα που ήδη εφαρμόζονται και όσα δρομολογούνται.

Μεταξύ άλλων, αναφέρονται τα εξής:

-- Πριν από 10 χρόνια, 33 εκατομμύρια Ευρωπαίοι εργάζονταν με μερική απασχόληση και 18,5 εκατομμύρια εργάζονταν με προσωρινές συμβάσεις εργασίας. Σήμερα, 44 εκατομμύρια εργάζονται με μερική απασχόληση και 22 εκατομμύρια με προσωρινές συμβάσεις εργασίας.

-- Πριν από 10 χρόνια, 3 στους 5 Ευρωπαίους εργάστηκαν στον ίδιο εργοδότη για περισσότερα από 10 χρόνια. Σήμερα, μόνο 2 στους 5 Ευρωπαίους εργάζονται στον ίδιο εργοδότη για περισσότερο από 10 χρόνια.

Τα παραπάνω στοιχεία μαρτυρούν τη γενίκευση των ελαστικών και προσωρινών μορφών απασχόλησης, ενώ το κείμενο προβλέπει ένταση του ρυθμού επέκτασής τους. Συγκεκριμένα, μιλά για την «αυξανόμενη σημασία ελαστικού ωραρίου και τηλεργασίας» και αναφέρει πως «μέσα σε μία ή δύο γενιές, ο μέσος Ευρωπαίος εργαζόμενος μπορεί να έχει μεταβεί από το να έχει μία μόνο εργασία εφ' όρου ζωής σε περισσότερες από δέκα κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του. Η εξ αποστάσεως ή η κινητή εργασία θα καταστεί ευκολότερη και πιο συνηθισμένη. Αυτό το γεγονός αποτυπώνει την τάση προς την ευελιξία των εργαζομένων σε μια αγορά εργασίας με περισσότερη ποικιλομορφία».

Ακόμα, σημειώνεται ότι οι μελλοντικές τάσεις είναι οι «ευέλικτες συμβάσεις και νέες μορφές απασχόλησης» και «εργασία οποτεδήποτε, οπουδήποτε, και συνδυασμός εργασίας και προσωπικής ζωής». Δηλαδή, η εκμετάλλευση του εργαζόμενου οποτεδήποτε και οπουδήποτε έχει ανάγκη κάθε φορά η εργοδοσία και το σμπαράλιασμα των ωραρίων, σε τέτοιο βαθμό που θα χάνονται τα όρια μεταξύ εργασίας και «προσωπικής ζωής»...

...και οι ένθερμοι πλασιέ της απάτης...

Το παραμύθι της «κοινωνικής ΕΕ» σπεύδει να λανσάρει από τους πρώτους η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ.

Χαρακτηριστικά, κάνοντας το μαύρο άσπρο για τον περιβόητο «Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων», η υπουργός Εργασίας, Εφη Αχτσιόγλου, έσπευσε πρόσφατα να τον χαρακτηρίσει «σημαντική θετική πρωτοβουλία». Την ώρα που μιλάμε για έναν μηχανισμό γενίκευσης και επιτάχυνσης της αντεργατικής πολιτικής του κεφαλαίου και της ΕΕ, σε ένα ρεσιτάλ υποκρισίας, η υπουργός ανέφερε ότι «είναι η πρώτη πρωτοβουλία για τα κοινωνικά δικαιώματα που έρχεται μετά από μια δεκαετία οικονομικής κρίσης και μια εικοσαετία, τουλάχιστον, αποδόμησης του κοινωνικού κράτους και απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων». Το μόνο που την προβλημάτισε ήταν ότι πρόκειται για «μια καθαρά πολιτική διακήρυξη» και δεν είναι ακόμα «νομικά δεσμευτική»...

Αντίστοιχα, ο πρωθυπουργός, Αλ. Τσίπρας, κατά την προχτεσινή Σύνοδο στο Γκέτεμποργκ, αφού επανέλαβε τα γνωστά και χρεοκοπημένα περί «ευρωπαϊκού κεκτημένου», χαρακτήρισε τον «πυλώνα» «ένα πρώτο βήμα» για ένα «πλαίσιο κοινωνικής προστασίας», σε αντιπαράθεση με την «απολύτως νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση» όπου, όπως λέει, έχει οδηγηθεί τα τελευταία χρόνια η ΕΕ. Επιχειρεί, δηλαδή, να παρουσιάσει ως... προστασία των εργαζομένων τον μηχανισμό που σκοπό έχει να επιταχύνει και να γενικεύσει παραπέρα την υλοποίηση της κοινής αντεργατικής στρατηγικής του κεφαλαίου!


Χ. Μ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ