Νοερό ταξίδι με δροσερές αναμνήσεις μιας ανεπανάληπτης όμορφης αγροτικής ζωής

Rodiaki NewsRoom

Την εποχή του φθινοπώρου άρχιζαν οι κοπιαστικές γεωργικές εργασίες.

Πολύ σωστά η εκκλησία μας τοποθετεί την “Παραβολή του Καλού Σπορέως” αυτή την εποχή.

Ο Χριστός με μια μοναδική εξήγηση της παραβολής στους μαθητές που επισημαίνει την αξία του σπόρου της πίστης. Η παραβολή αυτή δρόσισε την ψυχή μου γιατί ζωντάνεψαν όλες οι αναμνήσεις της τότε αγροτικής ζωής των χωριών που κάποτε υπηρετήσαμε ως δασκάλες.

Η τότε γνήσια και ακούραστη αγρότισσα πλάι στον αγρότη σύζυγό της αγάπησαν το χώμα που τους χάρισαν οι γονείς τους.

Παιδί μου, το χώμα που πατάς με ιδρώτα είναι ζυμωμένο και με καημό οργωμένο.
Σου αφήνω μια στερνή μου ευχή.
Παιδί μου, να πονάς το χώμα.
Είναι το κορμί μου
και του Ιησού το σώμα.
Τ.Π. Κουτσοχέρας

Αλήθεια! Πόσα δεν μάθαμε από τη ζωή της αγρότισσας, όταν ζήσαμε κοντά στη γιαγιά μας και στις θείες μας που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στα όμορφα χωριά του νησιού μας! Ο ρόλος της αγρότισσας ανέκαθεν ήταν σημαντικός τόσο για την οικογένειά της όσο και για το κράτος.

Οι δεκαετίες που πέρασαν ήταν όχι μόνο δύσκολες αλλά στην ουσία πέτρινες για τη γυναίκα της υπαίθρου με τις τεράστιες ελλείψεις του νερού και του ηλεκτρισμού. Θαύμαζα τις γυναίκες με το σταμνί στον ώμο να κουβαλούν από την πέρα βρύση το νερό για τη λάτρα του σπιτιού τους. Κάθε βράδυ με καθαρό το γυαλί της λάμπας να χαρίζει το φως στο σπιτικό της. Παραμένουν ζωντανές στη μνήμη μου οι εικόνες της αγρότισσας να πλένει τα ρούχα με τον κόπανο στα ποτάμια και να τ’ απλώνει στα κλαδιά του θυμαριού.

Κάθε Σάββατο να ζυμώνει με το αλεύρι του αγνού σιταριού που θρέφει ρηγάδες και λαούς το πεντανόστιμο ψωμί και με τα κλαδιά που μάζευε ν’ ανάβει τον φούρνο και να το ψήνει. Δεν ξεχνούσε να κάνει και το πρόσφορο με το τυπάρι τυπωμένο για να ευχαριστήσει τον Καλό Θεό.

Νοερά βλέπω τις αγρότισσες να μαζεύουν τα σκάδια τα ξερά σύκα και να κάνουν την κουμπάνια τους ιδίως τις παστελαριές για τα παιδιά και τα ποσπερίσματα του χειμώνα. Το θέρος, ο τρύγος και το μάζεμα των ελιών ήταν σωστά πανηγύρια. Τότε το μάζεμα των ελιών ήταν δύσκολη και επίπονη εργασία, αλλά η γιαγιά μου μού έλεγε: «Παιδί μου, το μάτι δειλό μα το χέρι τολμηρό”. Παρ’ ότι έγιναν νόμοι οι οποίοι καλυτέρευσαν τη ζωή της αγρότισσας όμως χρειάζονται ακόμη πιο ουσιαστικές αλλαγές ώστε ο νέος και η νέα ν’ αγαπήσει τη μάνα γη. Κάποτε η Ρόδος ήταν τροφοδότρα σε ζαρζαβατικά σ’ άλλες αγορές εκτός Ρόδου.

Σήμερα από τη μια οι πρωτοφανές δύσκολες καιρικές συνθήκες και από την άλλη οι διάφοροι ανασταλτικοί παράγοντες και οι νόμοι, απογοητεύουν τα νέα παιδιά ν’ ασχοληθούν με τη μάνα γη.
Ευτυχώς που ακόμα ορισμένα παιδιά με πτυχία λόγω της κρίσης χαίρονται που ασχολούνται με τη γεωργία. Ευχόμαστε να βρουν μιμητές τους. Κάποτε ρώτησαν κάποιο καθηγητή στην εκπομπή του ΡΙΚ ποιο είναι το επάγγελμα του μέλλοντος;

Και εκείνος απάντησε: Ένα από τα άλλα αξιόλογα επαγγέλματα είναι και το επάγγελμα του γεωργού. Έτσι μ’ αυτή την απάντηση βεβαιώνεται η αξιόλογη προσφορά του γεωργού και της αγρότισσας. Ο αγροτουρισμός είναι μια καλή διέξοδος για τη γυναίκα της υπαίθρου. Μέσα από αυτόν προβάλλονται τα προϊόντα του τόπου μας και γενικά γίνεται γνωστή η σπουδαία πολιτιστική κληρονομιά μας.

Σήμερα στο νησί μας χάρη στη γυναικεία σκέψη και πράξη παρατηρείται ένα ιδιαίτερο και αξιόλογο ενδιαφέρον από γυναίκες με όρεξη και εθελοντισμό αφιερώνουν χρόνο από την καθημερινότητά τους, ιδρύουν συλλόγους και προβάλλουν τα προϊόντα των χωριών τους. Έτσι γίνονται τα προϊόντα τους οι καλύτεροι πρεσβευτές του τόπου τους.

Ολοένα στα νησιά μας καθιερώνονται και προτιμούνται στα ξενοδοχεία και στα εστιατόρια αρκετά προϊόντα μας, με το ευχάριστο αποτέλεσμα να ενθουσιάζονται οι τουρίστες. Στη δύσκολη εποχή του πολέμου η αγρότισσα κράτησε την οικογένειά της με τα δώρα της μάνας γης.

“Μη φοβάσαι την αγρότισσα“ μου έλεγε μια απλή και σεβάσμια χωρική. “Αυτή ξέρει να τα κουμαντάρει και να τα τιμονεύει όσες δυσκολίες και αν της τύχουν”.
Με λίγα χόρτα που θα μαζέψεια πό το κηπούλι της ή από το βουνό και με λίγο λάδι θα ταΐσει τη φαμίλια της. Θα πορευτεί.

Οι τότε αγροτονεανίδες από τα κοντινά χωριά Θολό, Σορωνή, Δαματριά και Παραδείσι και σήμερα γιαγιάδες εφαρμόζουν όσα έμαθαν από τις τότε γεωργικές σχολές του Καλαμώνα και με τις καλές δασκάλες του υπουργείου Γεωργίας, σχετικά με τη συντήρηση των ελιών, της ντομάτας και των άλλων γεωργικών προϊόντων.
Τώρα όσα έμαθαν τα μεταδίδουν στα παιδιά τους και στα εγγόνια τους.

Ευχή μας είναι όπως η εκάστοτε κυβέρνηση να δώσει την πρέπουσα προσοχή στα αγροτικά προβλήματα.
Κάθε Ελληνίδα μορφωμένη ή απλή νοικοκυρά ν’ αναγνωρίσει το σπουδαίο έργο της αγρότισσας. Βέβαια τώρα η γυναίκα της τότε υπαίθρου μόνο μέσα από παλιές φωτογραφίες και ζωγραφικούς πίνακες όπως το μάζεμα των ελιών του Φ. Κόντογλου και από το λογοτεχνικό αριστούργημα του Αλ. Παπαδιαμάντη «Η σταχομαζώχτρα» θα μας ζωντανέψουν την τότε όμορφη και ανεπανάληπτη αγροτική εποχή.

Είθε για τα νέα παιδιά να είναι ένα ζωντανό και ελπιδοφόρο μήνυμα η ζωή της τότε αγρότισσας.
Κύριε και Θεέ μου,
Η μάνα γη αγκαλιάζοντας
τον σπόρο, δώρο της αστείρευτης αγάπης σου και νοτισμένος με τη δροσιά της ευλογημένης βροχής σου βλάστησε.

Δειλά-δειλά ανασηκώνει τ’ ολόξανθο κεφάλι του.
Με το ρυθμικό ανεβοκατέβασμα και το απαλό θρόισμά του σκύβοντας ταπεινά μ’ ευγνωμοσύνη ποθεί να φτάσει στον ολόλαμπρο θρόνο σου το δικό του Λιτό.

Ευχαριστώ για τη φιλοξενία
Ελευθερία Μουρσελλά-Δράκου