Από το «Μπρέικ» στο «Λοκντάουν»

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Θανάσης Καραναστάσης

Τα πάμε περίφημα.

Σιγά-σιγά θα γίνουμε οι καλύτεροι ...αγγλοσάξονες εκτός της αγγλοσαξονικής επικράτειας. Ομιλούμε πλέον και γράφουμε τα λεγόμενα «γκρίγκλις». Εγώ τα λέω «φραγκολεβαντίνικα»!

Σημειώστε για παράδειγμα: Οι τράπεζες στην Ελλάδα δεν είναι πλέον τράπεζες, είναι «μπανκ». Στις σλαβόφωνες χώρες χρησιμοποιούν την Ελληνική λέξη «Τράπεζα», εμείς «μπανκ»! Τα νέα έχουν γίνει «νιούζ». Οι ψεύτικες ειδήσεις «φέικ νιουζ».

Ελληνικές εφημερίδες έχουν αγγλικούς τίτλους, τα περισσότερα περιοδικά επίσης.

Αγγλικούς τίτλους έχουν και οι περισσότερες ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές και πάει λέγοντας.

Ασταμάτητη είναι η εισβολή αγγλικών λέξεων στον προφορικό και στον γραπτό λόγο. Δεν εισβάλλουν στη γλώσσα μας απρόσκλητες, όπως ο κορωνοϊός.

Τις επιβάλλουν αυτοί που έχουν δημόσιο λόγο και τις χρησιμοποιούν συστηματικά. Aυτοί που δεν κάνουν διάλειμμα αλλά «μπρέικ». Οι ίδιοι που στις μέρες μας κοιμούνται και ξυπνούν με το «λόκνταουν».
Aυτοί που προτιμούν το «λάιβ» αντί της απευθείας μετάδοσης. Που ενημερώνουν, ότι κάποια συναυλία ή θεατρική παράσταση είναι... «σόλνταουτ».

Κι όταν η μπάλα βγαίνει εκτός αγωνιστικού χώρου, δεν βγαίνει έξω αλλά «άουτ». Και δεν υπάρχει εκφοβισμός αλλά «μπούλινγκ».

Να μην πιάσω και τα διάφορα «σόπινγκ», «τζόκινγκ», «μίτινγκ» και όλα τα εις -ίνγκ λήγοντα.
Το πιο απλό και πιο καθημερινό: το ευχαριστώ έχει αντικατασταθεί με το «θενγκ γιου», ίσως επειδή το ελληνικό είναι τετρασύλλαβο και ...κουράζει η χρήση του.

Συμπληρωματικά αναφέρω τα “πρότζεκτ”, “κόνσεπτ”, “μπάτζετ”.

Αλλά και τις δεκαετίες, “φίφτις”, “σίξτις”, “σέβεντις”. Είναι φυσικά και το “λάιφστάιλ” και οι “σελέμπριτις” για να μπορεί και η κυρά Πόπη από τον πέρα μαχαλά να αισθανθεί το πνεύμα της εποχής.

Να ξεκαθαρίσω ένα πράγμα: Οι γλώσσες δεν έχουν σύνορα. Δανείζονται η μία από την άλλη λέξεις όταν οι ίδιες δεν διαθέτουν την κατάλληλη λέξη που να εκφράζει κάποια καινούργια έννοια.

Δεν το λέω εγώ, οι φιλόλογοι και οι γλωσσολόγοι το λένε. Απόλυτα καθαρή γλώσσα δεν υπάρχει.

Να σκεφτεί μόνο κανείς πόσες ελληνικές λέξεις από την επιστήμη, τις τέχνες και τα γράμματα έχουν υιοθετηθεί από τις άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες, τουλάχιστον. Και η δική μας γλώσσα περιέχει πολλές ξένες λέξεις, κυρίως τουρκικές και ιταλικές. Δεν αναγνωρίζονται όμως ως τέτοιες. Διότι έχουν «εξελληνιστεί».

Έχουν υποταχθεί δηλαδή στο κλιτικό σύστημα της δικής μας γλώσσας. Κλίνονται στον ενικό και πληθυντικό.

Οι περισσότερες από τις αγγλικές λέξεις είναι άκλιτες. Έτσι αλλοιώνουν τη φωνητική της γλώσσας μας.
Πρέπει να ξέρουμε ότι τα ελληνικά είναι από τις πιο μουσικές γλώσσες του κόσμου. Εμείς δεν το καταλαβαίνουμε, μας το λένε οι ξένοι. Κι αυτή η μουσικότητα προέρχεται από την ευρεία χρήση των φωνηέντων, από το κλιτικό σύστημα και το ανεβοκατέβασμα των τόνων.

Πρέπει λοιπόν ν’ αποκλειστεί παντελώς η χρήση ξένων λέξεων στη γλώσσα μας; Όχι, εφόσον εξυπηρετούν συγκεκριμένες ανάγκες, ή αν πρόκειται για κάποιους όρους διεθνώς καθιερωμένους, όπως π.χ. στην τεχνολογία.

Το θέμα είναι να μην καταργούμε τις δικές μας λέξεις όπου δεν χρειάζεται. Δεν χρειάζεται, ας πούμε, να κάνουμε «όπενινγκ», όταν μπορούμε να κάνουμε εγκαίνια, άνοιγμα ή έναρξη.

Αυτοί που έχουν δημόσιο λόγο διαμορφώνουν το γλωσσικό αισθητήριο του λαού. Αυτοί λοιπόν πρώτοι έχουν χρέος να μάθουν να μιλούν σωστά ελληνικά.

Να μάθουν να τηρούν τους κανόνες της γραμματικής. Γιατί αν δεν ξέρουν καλά τη μητρική τους γλώσσα, δεν πρόκειται να γίνουν γνώστες της ξένης γλώσσας, ούτε θα καταλάβουν ποτέ τα νοήματά της.

Λένε οι ειδικοί μελετητές ότι οι γλώσσες είναι ζωντανοί οργανισμοί και εξελίσσονται. Προφανώς έχουν δίκιο.

Τι γίνεται όμως, όταν μια γλώσσα φορτώνεται ανεξέλεγκτα με πλήθος ξένων λέξεων; Δεν αλλοιώνεται; Mε τους ρυθμούς που εισβάλλουν τα αγγλικά στη γλώσσα μας θα συνεχίσουμε να μιλάμε ελληνικά ή θα έλθει η στιγμή που θα μιλάμε αλαμπουρνέζικα;

Θα είχε ενδιαφέρον ν’ ακούσουμε τη γνώμη επ’ αυτού κάποιου φιλολόγου ή γλωσσολόγου.