Του Σεβ. Μητροπολίτη Ναϊρόμπι κ. Μακαρίου | Romfea.gr

Πρόσφατα επισκέφθηκα έναν αριθμό εκπαιδευτηρίων της Εκκλησίας μας για να ζήσω από κοντά και να απολαύσω τους γλυκούς καρπούς των κόπων και των θυσιών των εκπαιδευτικών μας, αφοσιωμένων, δοσμένων κυριολεκτικά σ’ αυτό το τόσο σημαντικό στοιχείο που λέγεται παιδεία.

Οι υποδοχές που μου επεφύλαξαν τόσο τα παιδιά των Δημοτικών σχολείων όσο και οι μαθητές των Γυμνασίων ήταν κάτι που άθελά σου μπορείς να πεις και να το εννοείς «χαλάλι» σας παιδιά μου κι ας κουραζόμαστε για σας σας κι ας κοπιάζουμε κι ας ξοδεύουμε. Όλα πιάνουν τόπο. Δεν πάνε χαμένοι οι κόποι και οι προσπάθειές μας.

Ήταν κάτι το καταπληκτικό, υποδειγματικό, μοναδικό, ανεπανάληπτο. Η πειθαρχεία όλων - μικρών και μεγάλων – με τις στολές τους, έδειχνε πραγματικά ότι τελικά όλα συμβάλλουν στην προαγωγή και πρόοδο της παιδείας μας. Βλέπουμε ειλικρινά μπροστά μας ένα θαύμα.

Βρισκόμαστε και εργαζόμαστε νύχτα – μέρα σ’ αυτό τον τόπο, τον τόσο πολύπαθο που λέγεται Αφρική.

Αφουγκραζόμαστε καθημερινά τους χτύπους της καρδιάς όλων ανεξαιρέτως, ιδιαίτερα των παιδιών και των νέων μας, αφού ζούμε μαζί τους, μοιραζόμαστε τις χαρές και τις λύπες τους.

Όλοι μας έχουμε ευθύνη απέναντί τους, αφού τους προετοιμάζουμε για να μπορέσουν να περάσουν τις πιο σημαντικές εξετάσεις της ζωής τους: τον πολιτισμό, το ήθος και προπαντός η αγωγή, ο σημαντικότερος παράγοντας για την ευημερία και σταθερότητα των ανθρώπων.

Αυτή είναι εξάλλου η καλύτερη πνευματική καλλιέργεια στον δρόμο που διαλέξαμε να υπηρετήσουμε τα παιδιά και τους νέους μας.

Αν πράξουμε ορθά και με σοβαρότητα, τότε θα μπορέσουμε να τους στηρίξουμε να διατηρήσουν τις αρχές και τα ιδανικά με τα οποία τους μεγαλώσαμε, αναθρέψαμε, ανδρώσαμε και δημιουργήσαμε.

Να αναστηλώσουμε και να σώσουμε το πρόσωπο, για να μπορέσει να διατηρήσει το «αρχαίον του κάλλος» την ωραιότητα της ψυχής του μέσα στην αυθεντικότητα της παράδοσης και της καταγωγής του, της ιστορίας του, του πολιτισμού του.

Αυτός είναι ο αγώνας μας μέσα στο περιβάλλον και τη ζωή των σχολείων μας.

Χρειάζεται να δημιουργήσουμε αυτό το κλίμα της καλής αγωγής, της παιδείας, της μάθησης για να μπορούν να αισθάνονται άνετα, να νιώθουν ότι κάτι σημαντικό γίνεται εκείνη την ώρα μέσα στη ζωή τους, που εκπέμπει πλούσιο και δυναμικό φως. Φως χαράς και ελπίδας.

Αυτή η χαρά που εκπέμπεται, μέσα από τη σωστή παιδεία και γνώση, αγιάζει και μεταμορφώνει τον άνθρωπο.

Η παιδεία, στα σχολεία μας, διαφέρει από εκείνη των κρατικών σχολείων. Εδώ, βρισκόμαστε σ’ ένα επίπεδο υψηλό τόσο στα ακαδημαϊκά όσο και στα πνευματικά δρώμενα.

Τα παιδιά μας μαθαίνουν ν’ αγαπούν όλους τους ανθρώπους, να σέβονται τους γονείς και τους δασκάλους τους, που είναι, οπωσδήποτε, ο καρπός και το αποτέλεσμα του προγράμματος επί καθημερινής βάσης.

Ο δικός μας ο δάσκαλος, επειδή ο ίδιος ωφελήθηκε και ζει αυτό που αγάπησε, μεταφέρει και στα παιδιά τον σεβασμό, την αξιοπρέπεια, την αγάπη προς τον άνθρωπο.

Οι δάσκαλοί μας δείχνουν κατανόηση και τρυφερότητα και φυσικά αυστηρότητα, δημιουργώντας, έτσι, μια σχέση ευθύνης και φιλοτιμίας αφού εδώ δεν υπάρχουν ούτε υποψίες ούτε υστεροβουλίες.

Αντικαθιστούν, ακόμα, τον ίδιο τον πατέρα των παιδιών, αφού είναι αληθινοί μαζί τους, έχουν διάκριση και ταπείνωση και έτσι κερδίζεται η εμπιστοσύνη και η φιλοτιμία.

Δίνει το παν για τα παιδιά, ακόμα και τη ζωή του, για να τα προστατεύσει και τα κάνει να αισθάνονται άνετα και αναπαυμένα, σ’ αυτές ιδιαίτερα τις αποκομμένες και απομακρυσμένες περιοχές.

Στην πρόσφατη έκθεσή μου, κατά τη διάρκεια της συνόδου του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, έκανα και τις ακόλουθες σκέψεις για το θέμα της παιδείας:

Η καλύτερη επένδυση της ιεραποστολικής μας δραστηριότητας είναι οπωσδήποτε εκείνη της παιδείας.

Η δημιουργία προτύπων Γυμνασίων, Νηπιαγωγείων και Δημοτικών σχολείων σ’ όλη την επικράτεια της εκκλησιαστικής ζωής της Εκκλησίας μας, αποτελεί το πρώτιστο μέρος και ίσως ακόμα σημαντικότερο και από τη δημιουργία ναών, αφού δίπλα από κάθε εκπαιδευτήριο υπάρχει πάντα ο ναός, όπου οι επί τούτο εντεταλμένοι επιτελούν ανελλιπώς τις ιερές μας ακολουθίες.

Από τη ζωή των ανθρώπων μας διαπιστώσαμε ότι υπάρχει μια μεγάλη δίψα για μάθηση και γνώση.

Όμως, λόγω της φτώχειας, οι περισσότεροι αδυνατούν να μορφωθούν και να αποκτήσουν τις απαραίτητες γνώσεις, για να μπορέσουν να έχουν τα απαραίτητα εφόδια και να φτιάξουν τη ζωής τους.

Η πείρα μας δίδαξε πολλά. Σαν ένας απλός διδάσκαλος, διαπίστωσα πόσο σημαντικό και απαραίτητο είναι αυτό το στοιχείο που λέγεται παιδεία.

Το να μπορέσει κανείς, και στην περίπτωσή μας, ένας νέος, ένα παιδάκι ν’ αποκτήσει τις απαιτούμενες και απαραίτητες γνώσεις, μέσα ακόμα από το ωραίο περιβάλλον της Ορθόδοξής μας κατανυκτικής παράδοσης είναι κάτι πολύ σπουδαίο και αυτό το διαπιστώσαμε προσωπικά, καθώς από το πρωί ως το βράδυ η παιδεία είναι ο κύριος άξονας που θα στηρίξει τους νέους μας να αποκτήσουν ασφάλεια, εμπιστοσύνη και προπαντός ελπίδα.

Ιδιαίτερα, το τελευταίο που όπως πολύ σωστά παρατηρεί ο Άγιος Επίσκοπός μας Πενταπόλεως Νεκτάριος: «Μέγα πραγματικώς και θείον δώρον η ελπίς· μόνη αυτή ενισχύει τα πάντα, καλλωπίζει τα πάντα, πραγματοποιεί τα πάντα, εξασφαλίζει τα πάντα και κατευθύνει τα πάντα.

Γι’ αυτό τον λόγο, ύστερα από τη προσωπική μας εμπειρία και με την ανάμειξη της Εκκλησίας μας στο θέμα της παιδείας, δίνουμε ανεπιφύλακτα τη διαβεβαίωση ότι τελικά η σωστή παιδεία ολοκληρώνει και συμπληρώνει το ανθρώπινο γίγνεσθαι, με κύριο συντελεστή μια σταθερή και μόνιμη ανάπτυξη σ’ όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής, μέσα από τη συμπόρευση και ανάμειξη του θρησκευτικού συναισθήματος, ανεξάρτητα από φυλή, χρώμα, κουλτούρα και οπωσδήποτε πίστη.

Εμείς υπηρετούμε και διακονούμε όλους τους ανθρώπους, αφού όλοι είναι εικόνες του Θεού.

Μέσα από το κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν, συμβάλλουν δυναμικά στην ολοκλήρωση αυτού του τόσο σημαντικού στοιχείου, μέσα, πρώτα, από τη σωστή παιδεία να καλλιεργηθεί το θρησκευτικό συναίσθημα, το οποίο στη συνέχεια θα φέρει ακριβώς τους οποιουσδήποτε ανθρώπους - είτε άθελα είτε θεληματικά – να αντιληφθούν τη σπουδαιότητα της έννοιας και παρουσίας του Θεού, μέσα στη ζωή τους.

Βασικός πυρήνας για τη σωστή διαπαιδαγώγηση, τη σκληρότητα και δημιουργία σωστών προσωπικοτήτων είναι αυτή η διακονία της Εκκλησίας μας, που με τη δομή και την εσχατολογική προοπτική της, τελικά, προσφέρει στους ανθρώπους, γενικότερα αλλά ουσιαστικά για μας, που ζούμε στην Αφρική, διά της παιδείας, σωτηρία, ελπίδα στις ψυχές των ανθρώπων και προοπτική για να δώσουμε ουσία ζωής.

Ξέρετε ότι η έννοια του Θεού είναι μια τάση του ανθρώπου που έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει μια έμφυτη αναζήτηση και κίνητρο για αυτοσυνειδησία και γνωριμία με την αρχική του ταυτότητα και υπόσταση.

Κάθε ανθρώπινη ύπαρξη, ιδιαίτερα στους μικρούς και νέους, γεννιέται μ’ έναν ξεχωριστό τρόπο κι έτσι δημιουργείται έδαφος με την ολοκλήρωση της προσωπικότητάς τους.

Με αυτό τον τρόπο η έντονη παρουσία αυτής της παιδείας μέσα τους που εμείς προσφέρουμε στα σχολεία μας, με έκδηλη την αγάπη της αποδοχής κάθε κουλτούρας και καταγωγής, χωρίς φανατισμό και θρησκευτικές πεποιθήσεις.

Φυσικά, στον χώρο τον δικό μας δηλ. της Μητροπόλεώς μας, λειτουργούν ο Πατριαρχική μας Σχολή, το Διδασκαλικό Κολλέγιο, που περιλαμβάνει στο πρόγραμμά του Σχολή Ηλεκτρικών Υπολογιστών, Ραπτικής και Μόδας, Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών, ακόμα και τμήμα Θεολογικό, Οικονομική Σχολή, Νηπιαγωγείο και Δημοτικό.

Τώρα, μπορείτε να αντιληφθείτε ότι έχουμε να κάνουμε με όλα τα στρώματα και τις ηλικίες της καθημερινής ζωής των ανθρώπων, που μας περιβάλλουν και κατακλύζουν, κυριολεκτικά, ζητώντας μόρφωση και παιδεία.

Δεν θα ήθελα να αναφερθώ ξανά στα πρότυπα σχολεία όλων των κατευθύνσεων και την καταβολή των διδάκτρων για σπουδές σ’ όλα τα επίπεδα, έργο για το οποίο η Μητρόπολη αγωνίζεται κάτω από υπεράνθρωπες συνθήκες – για να μιλήσουμε για τα υφιστάμενα επισιτιστικά προγράμματα και ορφανοτροφεία. Και όχι μόνο.

Έτσι, σύμφωνα με το πρόγραμμα του εδώ Υπουργείου Παιδείας, η περίοδος αυτή είναι εκείνη των τελικών εξετάσεων της τελευταίας τάξης, τόσο των Δημοτικών όσο και των Γυμνασίων. Επιθυμία, όχι μόνο των Διευθυντών, των δασκάλων, των παιδιών αλλά και των γονέων, είναι η ενίσχυση όλων με την παρουσία και ευλογία της Εκκλησίας Μας.

Για δέκα ολόκληρες μέρες επισκεπτόμουνα σχολεία - Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια – για να διαβάσω σχετική ευχή και να αγιάσω τα παιδιά μας για τις αναμενόμενες εξετάσεις τους.

Οι εντυπώσεις ήταν οπωσδήποτε άριστες. Όλα τα παιδιά ερχόντουσαν, δεν υποχρεώσαμε κανένα – εμείς κάνουμε ευαγγελισμό κι όχι προσηλυτισμό - όλα του δημοτικού και των Γυμνασίων μας, ανεξάρτητα από πού προέρχονται ή τι πίστευαν.

Πρόσεξα ακόμα και μερικά μουσουλμανάκια … Το σχόλιο δεν χρειάζεται. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι επειδή εμείς ζούμε σ’ έναν χώρο που έμπρακτα αισθανόμαστε το πολιτισμικό στοιχείο που είναι φυσιολογικό φαινόμενο, δεν αποκλείσαμε κανένα, δεχόμαστε όλους με αγάπη και κατανόηση, ευγένεια και αποδοχή.

Τι ωραία που η Εκκλησία έχει στα χέρια της την παιδεία! Κάνουμε σιωπηλά το καθήκον μας και εκπληρώνουμε τις υποχρεώσεις μας.

Σε μια περίπτωση τα παιδιά ενός Δημοτικού Σχολείου ταξίδεψαν ειδικά εκεί που λειτουργούσα για να ζητήσουν μαζί με τον Διευθυντή τους την ευχή της Εκκλησίας για τις αναμενόμενες εξετάσεις τους.

Με πόση πίστη, ευλάβεια και βαθιά κατάνυξη δεχόντουσαν αυτή την πράξη της Εκκλησίας, για το καλό τους φυσικά.

Με στενοχώρησε όμως η περίπτωση ενός μικρού – από την άλλη όμως τον θαύμασα και τον αγάπησα – που με την αναπηρία του στριμώχτηκε κι αυτός ανάμεσα στα άλλα παιδάκια της ηλικίας του για να πάρει την ευλογία και την ευχή.

Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η παιδεία περικλείει μέσα της ένα απέραντο ψυχικό κόσμο και πνευματικό πλούτο, που αν ο διδάσκαλος τον χρησιμοποιήσει σωστά, το παιδί θα παραμείνει αγνό και απλό, έτσι όπως ακριβώς το πήραμε αρχικά από τα ίδια τα χέρια του Θεού.

Το κάθε παιδί είναι προικισμένο μέσα από το σχέδιο του Θεού με αξίες και ιδανικά, από τη φύση του είναι αγαθό και καλοπροαίρετο.

Από μας τους δασκάλους και τους πνευματικούς ηγέτες εξαρτάται αν θα το διατηρήσουμε, όπως μας το παρέδωσαν οι γονείς ή οι κηδεμόνες του, για να φθάσουμε, στο τέλος, αποφασιστικά, στη διαμόρφωση, αναγέννηση και σταθερότητα, μέσα από το βίωμα των αξιών που θα καλλιεργήσουν τις αθώες ψυχές των παιδιών, ακαδημαϊκά και πνευματικά.

ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΤΙΚΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ: