Ο εντοπισμός ενός ακινήτου είναι η νούμερο ένα προϋπόθεση για μια επιτυχημένη δήλωση στο Κτηματολόγιο. Αυτό σημαίνει πως οι ιδιοκτήτες που δηλώνουν τα όρια των γεωτεμαχίων τα οποία αφορούν τα δηλούμενα ακίνητα κατοχυρώνουν την ακίνητη περιουσία τους και λιγοστεύουν τις πιθανότητες να πάει κάτι στραβά στο μέλλον, όπως είναι για παράδειγμα η λάθος καταγραφή.

Ωστόσο, όσο εύκολο κι αν ακούγεται, στην πράξη ο εντοπισμός ενός γεωτεμαχίου είναι ιδιαίτερα δύσκολος – ιδίως για το τελευταίο πρόγραμμα κτηματογράφησης που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Και αυτό επειδή το πρόγραμμα – στην πλειονότητά του – αφορά κυρίως αγροτικές περιοχές όπου πολλά ακίνητα είναι πολύ δύσκολο να οριοθετηθούν, επειδή τα όρια μπορεί να μην είναι σαφή, η σχέση του ιδιοκτήτη με τη γη έχει διαρραγεί, δεν υπάρχουν συμβόλαια καθώς η χρησικτησία αποτελεί σε πολύ μεγάλο ποσοστό τον τρόπο κτήσης της κυριότητάς τους.

«ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν μια σειρά από διαθέσιμες εφαρμογές (με πανελλαδική ή τοπική χρήση), πέρα από τη διαθέσιμη εφαρμογή του Κτηματολογίου για κινητά τηλέφωνα, tablets και υπολογιστές, που οι ιδιοκτήτες ακινήτων μπορούν να κατεβάσουν δωρεάν και να καταγράψουν τα όρια της ακίνητης περιουσίας τους. Σημειώνεται πως αυτές οι εφαρμογές είναι δημιούργημα των αναδόχων που «τρέχουν» τη φάση της συλλογής δηλώσεων.

Δύσκολο πρόγραμμα

Οι ειδικοί λένε πως πρόκειται για ένα «δύσκολο» πρόγραμμα, με συνέπεια πολλοί ιδιοκτήτες, εξαιτίας των προαναφερόμενων δυσκολιών, να αδυνατούν να συγκεντρώσουν όλα τα απαραίτητα έγγραφα, με συνέπεια αρκετοί να αποθαρρύνονται να δηλώσουν στο Κτηματολόγιο την ακίνητη περιουσία τους.

Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται, κατά τη διαδικασία του εντοπισμού ο ανάδοχος οφείλει να επιβεβαιώσει, συμπληρώσει και να διορθώσει τα ενδεικτικά όρια των γεωτεμαχίων όπως αυτά υποδεικνύονται από τους ιδιοκτήτες τους. Και στις περιπτώσεις ορίων μη εμφανών στα υπόβαθρα σημαντικό ρόλο παίζουν τα τοπογραφικά, τα συμβόλαια κι άλλα έγγραφα.

Ετσι, όταν υπάρχει τοπογραφικό, τα πράγματα είναι πιο εύκολα. Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως η προσκόμιση εξαρτημένου τοπογραφικού στο Κτηματολόγιο (το κόστος του κυμαίνεται από 200 έως 1.000 ευρώ) είναι μονόδρομος για τα ακίνητα με αξία. Οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να έχουν υπόψη τους πως ακόμη και για ένα τετραγωνικό μέτρο λάθος καταγραφής μπορεί να μειωθεί ή και να απαγορευτεί η δόμηση (αφού κινδυνεύει να χαθεί η αρτιότητα του οικοπέδου) και να μειωθεί σημαντικά η αξία του ακινήτου.

Τι πρέπει να ξέρετε

Αν κάποιος αναγνωρίζει τα όρια του ακινήτου στους χάρτες στον υπολογιστή, μπορεί να το κάνει από το σπίτι του και να τυπώσει ένα απόσπασμα διαγράμματος. Υπάρχουν εφαρμογές που έχουν αναπτυχθεί από το Κτηματολόγιο και τους αναδόχους.

Υπάρχει το ελληνικό κτηματολόγιο, το telektima και το myktimapoints.

Τι γίνεται όμως αν δεν μπορεί να προσδιορίσει τα όρια από μακριά; Εδώ υπάρχουν εφαρμογές στα κινητά τηλεφώνα και είναι δυο κατηγοριών: η πρώτη χρησιμοποιεί το κινητό ως GPS χειρός. Πάνω σε κάθε καταγραφή της ιδιοκτησίας με ένα πάτημα καταγράφονται οι συντεταγμένες της. Η κατάθεσή τους στο Γραφείο Κτηματογράφησης ισοδυναμεί με υπόδειξη των ορίων όπως ορίζουν οι προδιαγραφές. Το μειονέκτημα αυτών των εφαρμογών είναι ότι πρέπει να γυρίσεις όλες τις κορυφές και η καταγραφή των συντεταγμένων τους υπόκεινται στους περιορισμούς ακρίβειας που επιβάλλει ο τύπος της συσκευής και το λογισμικό (Αndroid ή iOS).

Η δεύτερη χρησιμοποιεί το κινητό σαν GPS, και αυτό προαιρετικά, μόνο για να μπορεί ο χρήστης να ταυτίσει τα υπόβαθρα στο κινητό (Google ή Applemaps) με το μέρος που βρίσκεται και άρα να έχει βεβαιότητα για τα όρια που καταγράφει χωρίς να μεταβαίνει σε αυτά. Από αυτή την άποψη μπορεί να χρησιμοποιήσει την εφαρμογή χωρίς είναι καν στο ακίνητο. Και καταθέτει το απόσπασμα που δημιουργείται στο Κτηματολογικό Γραφείο.

Αποψη

Του Μιχάλη Καλογιαννάκη

Το έργο της κτηματογράφησης, δηλαδή της σύνταξης του κτηματολογίου, αυτή την περίοδο είναι σε πλήρη εξέλιξη σχεδόν στο σύνολο της χώρας.

Το τελευταίο διάστημα, πριν λήξει η τελευταία παράταση για την υποβολή δηλώσεων σε αρκετές περιοχές, ψηφίστηκε η τροπολογία που δίνει τη δυνατότητα στον αρμόδιο υπουργό να αποφασίσει, κατά περίπτωση, επιπλέον παράταση μέχρι 6 μήνες. Αίτημα που είχε υποβάλει ο ΠΣΔΑΤΜ εξαιτίας της χαμηλής συμμετοχής των πολιτών.

Oι πολίτες, οι αγρονόμοι τοπογράφοι μηχανικοί και όλοι όσοι εμπλέκονται στη διαδικασία υποβολής δηλώσεων πρέπει να μην εφησυχάσουν και να είναι προσεκτικοί, ώστε να μην υποβάλλουν τις δηλώσεις τελευταία στιγμή με κίνδυνο, λόγω φόρτου του συστήματος, να μη δηλωθούν εμπρόθεσμα.

Οφείλω επιπλέον να υπενθυμίσω ότι η επισύναψη νέου τοπογραφικού διαγράμματος, και όχι ο απλός εντοπισμός του ακινήτου, πρέπει να συντάσσεται σε ακίνητα που έχουν αξία. Ειδάλλως, πολλές φορές η αξία σύνταξης τοπογραφικού διαγράμματος μπορεί να πλησιάζει την αξία του ακινήτου. Το ίδιο αφορά και ακίνητα με ασαφή όρια.

Η χρήση των εφαρμογών που έχουν αναπτυχθεί από το Ελληνικό Κτηματολόγιο ή τους αναδόχους – μελετητές μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για τον εντοπισμό του ακινήτου και όχι για τη σύνταξη τοπογραφικού διαγράμματος. Ο λόγος είναι το σφάλμα αρκετών μέτρων που παρουσιάζουν οι μετρήσεις τους. Το εν λόγω σφάλμα μπορεί να αυξηθεί υπερβολικά κοντά σε μεγάλα δέντρα, εμπόδια, κολώνες της ΔΕΗ, κ.λπ. Κατά τη χρήση των εφαρμογών αυτών, όταν τα όρια είναι δυσπρόσιτα, συνίστανται μετρήσεις και στο κέντρο του ακινήτου, ώστε ο εντοπισμός του ακινήτου στο υπόβαθρο που έχει αναρτήσει ο ανάδοχος – μελετητής της κάθε περιοχής, να επιδέχεται τη μικρότερη αμφισβήτηση.

Συνεπώς για την ορθή, κατά περίπτωση, υποβολή δήλωσης κτηματολογίου, οι πολίτες πρέπει να απευθύνονται σε αρμόδιους επαγγελματίες, όπως οι αγρονόμοι τοπογράφοι μηχανικοί.

* Ο Μιχάλης Καλογιαννάκης είναι πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων – Τοπογράφων Μηχανικών