Άγιον Όρος: Το «καταφύγιον πασῶν τῶν ἀρετῶν»

Στην επίσημη ιστοσελίδα του Οικουμενικού Πατριαρχείου διαβάζουμε ότι ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β' ο Παλαιολόγος το ονομάζει «καταφύγιον πασῶν τῶν ἀρετῶν».

Ο Ιωάννης Καντακουζηνός πάλι το αποκαλεί «θείαν πολιτείαν» και «πόλιν ουράνιον».

Ο λόγος για το θαυμαστό και κατανυκτικό τοπίο του ιερότερου τόπου στην Ελλάδα, αυτό του Αγίου Όρους που βρίσκεται στη χερσόνησο του Άθω στη Χαλκιδική.

Η παράδοση αναφέρει, σύμφωνα με όσα διαβάζουμε στην ιστοσελίδα www.athonszone.com, πως η Παναγία μαζί με τον Ιωάννη παραπλέοντας τον Άθω αντιμετώπισαν φοβερή θαλασσοταραχή και αποβιβάστηκαν στον χώρο, όπου σήμερα βρίσκεται η Μονή των Ιβήρων.

Ιερά Μονή Ιβήρων

Η Θεοτόκος θαυμάζοντας το τοπίο ζήτησε από τον Κύριο να της παραχωρήσει όλο το Όρος ως δώρο.Τότε ακούστηκε φωνή που έλεγε: "Έστω ο τόπος ούτος κλήρος σός και περιβόλαιον σόν και παράδεισος, έτι δε και λιμήν σωτήριος τών θελόντων σωθήναι".

Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας

Πέρα από την παράδοση όμως, επειδή η τοποθεσία αυτή προσφέρεται για ασκητικούς αγώνες ήδη από τούς πρώτους βυζαντινούς χρόνους ο Άθως έγινε πόλος έλξης πολλών που επιθυμούσαν τον μοναχικό βίο. Έτσι ο λαός ονόμασε την περιοχή Άγιον Όρος και πολύ γρήγορα επισημοποιήθηκε η ονομασία αυτή από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Θ' Μονομάχο με ιδιαίτερο χρυσόβουλο στα μέσα του 11ου αιώνα.

Άγιον Όρος: Το «καταφύγιον πασῶν τῶν ἀρετῶν» - εικόνα 4

Άγιον Όρος: Το «καταφύγιον πασῶν τῶν ἀρετῶν» - εικόνα 5

Ωστόσο, η τελική επικράτηση του ονόματος «Άγιον Όρος» φαίνεται να έγινε κατά το πρώτο μισό του 12ου αιώνα, συγκεκριμένα σε χρυσόβουλο έγγραφο του Αυτοκράτορα Αλέξιου Α' Κομνηνού προς την Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας το 1144, η οποία αναγνωρίζεται οριστικά και επίσημα και επιβάλλεται το νέο όνομα όπως αναγράφεται σε αυτό: «Εφεξής το όνομα του Άθω καλείσθαι Άγιον Όρος παρά πάντων». Σε μεταγενέστερα αυτοκρατορικά και άλλα έγγραφα αναφέρεται ως «Το Αγιώνυμον Όρος του Άθω».