Το ερώτημα μας αφορά όλους. Γιατί η Ελλάδα γίνεται αποδέκτης, σε βάση ρουτίνας πλέον, κατηγοριών από το εξωτερικό για αντισημιτισμό της κοινωνίας της όταν είναι το μόνο κράτος στην καρδιά της Ευρώπης που δεν εφάρμοσε στον Μεσοπόλεμο αντισημιτικούς νόμους κι ας είχε έναν δικτάτορα στο πηδάλιο της χώρας, τον γερμανόφιλο Ιωάννη Μεταξά;

Που, πάντως, προτάσσοντας ο ίδιος το εθνικό συμφέρον της χώρας τάχθηκε στο πλευρό των δυτικών Συμμάχων στη διάρκεια του πολέμου και με εγκύκλιό του προς τις προξενικές και διπλωματικές μας αρχές άνοιξε τα σύνορα στους έλληνες υπηκόους διωκόμενους Εβραίους της Ευρώπης;

Που ακόμα και μέσα στη λαίλαπα της ναζιστικής θηριωδίας ανέδειξε ιεράρχες σαν τον Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό, μητροπολίτες σαν τον Ζακύνθου Χρυσόστομο, τον Ιωακείμ Δημητριάδος, και άλλους τιμημένους πλέον από το Ισραήλ με τον τίτλο του Δικαίου των Εθνών για την υπεράσπιση του δικαιώματος στη ζωή των εβραίων συμπολιτών μας; Την έστω αναποτελεσματική παρέμβαση πρωθυπουργών των κυβερνήσεων δωσιλόγων προς τον γερμανό πληρεξούσιο του Γ’ Ράιχ στην Ελλάδα για την εξαίρεση των ελλήνων Εβραίων από τις ναζιστικές διώξεις;

Αλλά και μετά τον πόλεμο, η Ελλάδα στάθηκε επί έξι δεκαετίες το μόνο κράτος στην Ευρώπη που με τον Νόμο 846/1946 της πρώτης μετακατοχικής κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου αποκατέστησε τις κατασχεθείσες εβραϊκές περιουσίες μέχρι τετάρτου βαθμού συγγενείας, όσες δε παρέμειναν χωρίς κληρονόμους τις απέδωσε στη διαχείριση του νεοσύστατου Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου για την περίθαλψη απόρων Ισραηλιτών Ελλάδος (ΟΠΑΙΕ); Μια γενναία και δίκαιη απόφαση που οδήγησε την τότε υπουργό Εξωτερικών και Εργασίας του Ισραήλ και μετέπειτα πρωθυπουργό Γκόλντα Μέιρ να δηλώσει στην παγκόσμια κοινή γνώμη με συνέντευξή της στην εφημερίδα «El Tiempo», στο περιθώριο της δίκης του διαβόητου Αϊχμαν, την ευγνωμοσύνη της στη χώρα μας, «τη μόνη χώρα που δεν εκμεταλλεύθηκε τις κατασχεθείσες εβραϊκές περιουσίες αλλά τις απέδωσε στους νόμιμους κατόχους τους». Ιστορική στάθηκε και η φράση του στρατηγού και πρωθυπουργού Πλαστήρα όταν ερωτηθείς για το θέμα, σε μια Ελλάδα καθημαγμένη από ψυχές αμάχων και στερημένη τον εθνικό της πλούτο, δήλωνε το 1945 πως «η Ελλάς είναι κράτος πτωχόν, αλλά έντιμον» και δεν θα μπορούσε ποτέ να οικειοποιηθεί περιουσίες πολιτών της που χάθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα.

Σε όλα αυτά, ας προστεθεί και ένα ακόμα εύσημο στη χώρα μας, που είναι η διάσωση από μοναχούς μονής στη Χασιά και αντάρτες της Εθνικής Αντίστασης του πατέρα του ισραηλινού ηγέτη Σιμόν Πέρες που έπεσε με αλεξίπτωτο της βρετανικής RAF σε περιοχή της Αττικοβοιωτίας το 1942 και φυγαδεύθηκε στο εξωτερικό. Γνωστά, δηλαδή, γεγονότα, όλα καταγεγραμμένα σε αγγλόγλωσσες εκδόσεις του ελληνικού ΥΠΕΞ που έχουν κυκλοφορήσει προ πολλού στο εξωτερικό έχοντας λάβει διεθνείς διακρίσεις.

Ας έλθουμε και στα σημερινά. Η χώρα μας, μέλος της Διεθνούς Συμμαχίας για το Ολοκαύτωμα, τιμά με απόφαση του ελληνικού Κοινοβουλίου επίσημα την 27η Ιανουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης. Διδάσκει σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης το μάθημα, διοργανώνει μαθητικούς διαγωνισμούς, ομιλίες επιζώντων, επισκέψεις στο Αουσβιτς, με δυο λόγια εκπληροί στο έπακρο όλες τις υποχρεώσεις της έναντι της Συμμαχίας.

Η κοινωνία επιτέλους ξυπνά από τον λήθαργο στον οποίο βυθίστηκε ολόκληρη η Ευρώπη μεσούντος του Ψυχρού Πολέμου που στη χώρα μας τα σημάδια του με τον ελληνικό εμφύλιο απεδείχθησαν περισσότερο οδυνηρά. Βεβαίως, θα συμφωνήσει κανείς ότι καμία κοινωνία δεν είναι κοινωνία αγγέλων και ότι και στη χώρα μας, όπως παντού, υπάρχει υποβόσκων αντισημιτισμός. Αλλά από τη διαπίστωση αυτή μέχρι τις καταγγελίες διεθνών οργανώσεων που έφτασαν ακόμα και να αποδίδουν ποσοστά αντισημιτισμού στην Ελλάδα υψηλότερα εκείνων της… Σαουδικής Αραβίας η απόσταση είναι τεράστια, για να αποφύγομε τον όρο «εσκεμμένη». Αιτία, η απάντηση σε ερώτηση δημοσκόπησης που έκανε πανεπιστημιακό ίδρυμα της Βόρειας Ελλάδας κατά παραγγελία ξένης δύναμης, «τι ξέρετε για το Ολοκαύτωμα». Ελληνική λέξη ο όρος, με την ελληνική ιστορία γεμάτη ολοκαυτώματα, η απάντηση για Κούγκι, Αρκάδι, Δίστομο, Καλάβρυτα και δεκάδες άλλους τόπους μαρτυρίου οδήγησε στο άθλιο αυτό συμπέρασμα. Συνεπάγεται άραγε η άγνοια… αντισημιτισμό;

Οταν Ευρώπη και Αμερική μαστίζονται με δεκάδες εκατοντάδες επεισόδια αντισημιτισμού με ακραίες πράξεις δολοφονικής βίας σε βάρος πιστών του Δαβίδ, όταν στη γείτονα Τουρκία αλλά και μέσα στην καρδιά του Βερολίνου οι ραβίνοι δεν τολμούν να φέρουν την κιπά επί κεφαλής, η δήλωση του σοφολογιότατου ραβίνου της Θεσσαλονίκης μία ημέρα μετά τη βεβήλωση του μνημείου στην πανεπιστημιούπολη ότι δεν φοβάται και δεν κινδύνεψε ποτέ στους δρόμους της συμπρωτεύουσας, όταν ο σύννους πρόεδρος της Κοινότητας σωστά απορρίπτει την ιδέα της αστυνομικής φύλαξης – άλλωστε σε αντίθεση με χώρες της Ευρώπης οι συναγωγές μας δεν φυλάσσονται από διμοιρίες στρατού -, όταν οι αντισημιτικές εκδηλώσεις καταδικάζονται άμεσα από την Πολιτεία και την κοινωνία μας και πάντως περιορίζονται σε γκραφίτι, μήπως θα έπρεπε να μας απασχολήσει γιατί η χώρα μας γίνεται συστηματικά αποδέκτης αιτιάσεων που προσβάλλουν τη συντριπτική πλειονότητα του ελληνικού λαού, ο οποίος και φιλάνθρωπος υπήρξε αλλά και θύμα αμέτρητων διωγμών στη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας του;

Η κυρία Φωτεινή Τομαή είναι πρεσβευτής, συγγραφέας εκδόσεων ΥΠΕΞ για το Ολοκαύτωμα.