του Γιάννη Καραγιάννη*
Δικαιολογημένα έντονες είναι οι αντιδράσεις του αγροτικού κόσμου της χώρας και ειδικά της Θεσσαλονίκης για τον ανεκδιήγητο νέο χάρτη των εξισωτικών αποζημιώσεων, που ανακοίνωσε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Η κυβέρνηση, όπως προκύπτει από τον νέο χάρτη, επέλεξε να εξαιρέσει από το δικαίωμα των εξισωτικών αποζημιώσεων μια σειρά από αγροτικές ορεινές και μειονεκτικές περιοχές του νομού Θεσσαλονίκης, στερώντας έτσι βασικό εισόδημα από χιλιάδες αγρότες.
Οι εξαιρέσεις είναι αδικαιολόγητες. Διότι, για όσους γνωρίζουν, δεν μπορεί να εξαιρείται για παράδειγμα η Νεοχωρούδα ή το Ζαγκλιβέρι ή η Νέα Μάδυτος και μια σειρά από άλλες κατ' εξοχήν ορεινές περιοχές, είτε περιοχές με ειδικά μειονεκτήματα και φυσικούς πόρους (μειονεκτικές).
Η επιλογή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι πρόχειρη και θα έχει από το 2019 σοβαρότατες επιπτώσεις στο εισόδημα χιλιάδων αγροτών της Θεσσαλονίκης, δημιουργώντας ακόμη και προβλήματα επιβίωσης. Εντάσσουν στους δικαιούχους εξισωτικής αποζημίωσης τους παραγωγούς ελάχιστων περιοχών και ειδικά για τον Δήμο Λαγκαδά και τους όμορους δήμους δημιουργούν εκρηκτικές καταστάσεις, καθώς έχουν εξαιρέσει τα περισσότερα χωριά.
Οι γεωργοί και κτηνοτρόφοι θα βρεθούν εκτός πληρωμών της συγκεκριμένης αποζημίωσης, σε μια δύσκολη χρονικά συγκυρία, που οι αγρότες και οι οικογένειές τους παλεύουν καθημερινά στα χωράφια και τις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις τους, προσδοκώντας ικανά έσοδα για να ανταποκριθούν στις υπέρογκες απαιτήσεις μιας Πολιτείας, η οποία τους προσθέτει διαρκώς οικονομικά βάρη.
Για να κατανοήσουν όλοι τι σημαίνει για τον αγρότη η εξισωτική αποζημίωση αρκεί να επισημάνω ότι όσοι εξαιρούνται θα χάσουν ένα σημαντικό ποσό χρημάτων, το οποίο επί χρόνια δικαιούνταν και ελάμβαναν, λόγω των συνθηκών υπό τις οποίες ασκούν τη δραστηριότητά τους. Οι συνθήκες δεν άλλαξαν, ενώ ο προϋπολογισμός των νοικοκυριών δεν βγαίνει χωρίς την εξισωτική αποζημίωση. Δεν είναι... δώρο η συγκεκριμένη αποζημίωση. Δίδεται για πολύ συγκεκριμένους αντικειμενικούς λόγους, που έχουν να κάνουν με τις δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίζουν οι αγρότες σε συγκεκριμένες περιοχές, συγκριτικά με άλλους αγρότες. Τέτοιες επιλογές απειλούν με ερήμωση την ύπαιθρο και τα χωριά μας, ενώ αντιμετωπίζουν με ισοπεδωτικό τρόπο την καλλιέργεια και τη βοσκή σε περιοχές με όλες τις υποδομές και «εύκολο» ανάγλυφο, με την καλλιέργεια και τη βοσκή σε περιοχές δύσβατες, δύσκολα προσεγγίσιμες και με μειωμένες φυσικές δυνατότητες.
Σ' αυτό τον παραλογισμό προσθέστε ακόμη μια εξωφρενική διαφοροποίηση που υιοθετεί η κυβέρνηση. Για να είναι κάποιος δικαιούχος εξισωτικής αποζημίωσης πρέπει η καλλιεργήσιμη ή βοσκήσιμη έκταση που έχει δηλώσει να είναι στις περιοχές που οριοθετούνται από το νέο χάρτη, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο τόπος κατοικίας του αγρότη.
Στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας είχαμε εγκαίρως καταστήσει σαφές στο Υπουργείο πως οι όποιες αλλαγές έπρεπε να είναι προσεχτικές. Ως αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ και έχοντας την εποπτεία της Αγροτικής Επιτροπής του συλλογικού οργάνου των δημάρχων της χώρας, είχα προνοήσει με όλους τους συναδέλφους δημάρχους να συναντηθούμε άμεσα με τον αρμόδιο υπουργό και να του θέσουμε το πρόβλημα που προκύπτει με την ανάρτηση του συγκεκριμένου χάρτη, να του θέσουμε το ζήτημα που προκύπτει με τις σημαντικές απώλειες στο εισόδημα χιλιάδων γεωργών και κτηνοτρόφων και όλα τα προβλήματα που δημιουργούνται. Όμως επιλογή του υπουργείου ήταν να αναρτήσει τον «οριστικό νέο χάρτη».
Θεωρώ πως δεν είναι αργά για να συνειδητοποιήσει η κυβέρνηση το λάθος της και μάλιστα ως ΚΕΔΕ έχουμε να της καταθέσουμε πολύ συγκεκριμένη πρόταση για να εξασφαλιστούν άμεσα τα επιπλέον χρήματα που απαιτούνται για την κάλυψη των δαπανών της εξισωτικής αποζημίωσης μέχρι το τέλος της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου, με μεταφορά πόρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 – 2020 από μέτρα των οποίων τα κονδύλια δεν έχουν αξιοποιηθεί μέχρι σήμερα.
Η Αυτοδιοίκηση ασκεί γόνιμη κριτική και στόχος της είναι να αντιμετωπίζονται τα προβλήματα των πολιτών. Δεν έχουμε διάθεση καταγγελιών και ατελέσφορων διαξιφισμών, που δεν προσφέρουν λύσεις. Ούτε κάποια διάθεση στείρας αντιπολίτευσης. Το πρόβλημα που δημιουργείται με τον νέο χάρτη των εξισωτικών αποζημιώσεων είναι εξοντωτικό για χιλιάδες αγροτικές οικογένειες και οφείλει η κυβέρνηση να αναθεωρήσει άμεσα.
*Ο Γιάννης Καραγιάννης είναι αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, εποπτεύων της Αγροτικής Επιτροπής και δήμαρχος Λαγκαδά