Επιμέλεια Κική Τσάνη
Η κομβική απόφαση του ΚΑΣ για την απόσπαση των αρχαιοτήτων από τον σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης, η καθημερινή ταλαιπωρία που υφίστανται οι επιβάτες του ΟΑΣΘ, η αλλαγή σκυτάλης στον δήμο Θεσσαλονίκης και η κατάκτηση του νταμπλ από τον ΠΑΟΚ ήταν μερικά από τα γεγονότα που έστρεψαν το ενδιαφέρον στην πόλη μας το 2019.
Τοποθετώντας τα γεγονότα σε χρονολογική σειρά, η Voria.gr προχωρά σε μια ανασκόπηση των πιο σημαντικών ειδήσεων που σημάδεψαν τη Θεσσαλονίκη τη χρονιά που οδεύει προς το τέλος της, όπως τα αξιολόγησε η δημοσιογραφική της ομάδα.
1. Ο ΠΑΟΚ αήττητος πρωταθλητής και νταμπλούχος
Στις 21 Απριλίου, μία αγωνιστική πριν το τέλος της Super League, ο ΠΑΟΚ σκορπά στους.... πέντε ανέμους τον Λεβαδειακό στην ασφυκτικά γεμάτη Τούμπα και σφραγίζει μαθηματικά, έπειτα από 34 ολόκληρα χρόνια και για τρίτη φορά στην ιστορία του, την κατάκτηση του πρωταθλήματος Ελλάδος. H Θεσσαλονίκη φλέγεται! Για τη φιέστα, η ΠΑΕ ΠΑΟΚ επιμελείται μία φαντασμαγορία: ένα εντυπωσιακό, άνευ προηγουμένου για τη χώρα, σκηνικό για τους πανηγυρισμούς, με χιλιάδες πυροτεχνήματα, φωτορρυθμικά, γιγαντοοθόνες και συγκινητικές ιστορικές πινελιές, και ο καθοριστικός καθ' όλη τη διάρκεια της χρονιάς Αντελίνο Βιεϊρίνια υψώνει το πολυπόθητο για τον σύλλογο τρόπαιο, εν μέσω μίας... κοχλάζουσας Τούμπας. Η συνέχεια, φυσικά, δίνεται στον Λευκό Πύργο και στους κεντρικούς δρόμους της Θεσσαλονίκης, όπου δεκάδες χιλιάδες οπαδοί του ΠΑΟΚ κάνουν τη νύχτα-μέρα, σε ένα ξέφρενο πάρτι μέχρι πρωίας. Ο ΠΑΟΚ κατακτά τον τίτλο αήττητος με 26 νίκες και μόλις 4 ισοπαλίες (ολοκλήρωσε με 80 βαθμούς, λόγω της ποινής -2 βαθμών που «κουβαλούσε» από την προηγούμενη σεζόν). Έτσι, ισοφαρίζει ένα... στοιχειωμένο ρεκόρ του ελληνικού επαγγελματικού ποδοσφαίρου, αυτό του Παναθηναϊκού 55 ολόκληρα χρόνια πριν.
Με τα... φρένα σπασμένα, 6 νύχτες μετά, στις 11 Μαΐου, ο ΠΑΟΚ κατακτά μέσα στο άδειο, λόγω κεκλεισμένων των θυρών, ΟΑΚΑ για 3η σερί χρονιά -όλες απέναντι στην ΑΕΚ- το Κύπελλο Ελλάδος και επιτυγχάνει το πρώτο νταμπλ στην 93χρονη ιστορία του, καθώς και τον διπλασιασμό των τίτλων του (3 Πρωταθλήματα, 7 Κύπελλα). Για άλλη μία βραδιά μέσα σε λίγες ημέρες, η Θεσσαλονίκη παίρνει φωτιά και χιλιάδες φίλοι των «ασπρόμαυρων» υποδέχονται τα ξημερώματα της Κυριακής 12 Μαΐου τους νταμπλούχους για ένα νέο πάρτι μπροστά στο σύμβολο της πόλης, τον Λευκό Πύργο.
2. Φλοιοφάγο έντομο αποδεκατίζει το Σέιχ Σου νεκρώνοντας εκατοντάδες πεύκα
Συναγερμός σήμανε στις 23 Μαΐου, καθώς η μοναδική πηγή οξυγόνου της Θεσσαλονίκης, το Σέιχ Σου αποδεκατίζεται από φλοιοφάγο έντομο-φονιά, όπως είχε αποκαλύψει η Green Αgenda.gr. Το φλοιοφάγο έντομο με την επιστημονική ονομασία Tomicus piniperda έχει νεκρώσει μέχρι σήμερα χιλιάδες στρέμματα πευκόφυτης έκτασης στο περιαστικό δάσος της Θεσσαλονίκης, με αποτέλεμα να αλλάξει το φυσικό τοπίο, καθώς το χρώμα των δένδρων που έχουν αποφλοιωθεί έχει μετατραπεί σε πορτοκαλί, παραπέμποντας σε εικόνα φθινοπώρου.
Δεκάδες ήταν οι παρεμβάσεις τοπικών αρχών, ενώ αμέσως ξεκίνησαν διαδικασίες υλοτόμησης και αποψίλωσης των δέντρων του δάσους προκειμένου να μην εξαπλωθεί η δράση του εντόμου και να μην προσβληθούν άλλα δέντρα.
Οι βαριές επιπτώσεις του φλοιοφάγου εντόμου στο περιβάλλον και ο φόβος για περαιτέρω καταστροφές οδήγησαν στην παραγγελία προκαταρκτικής εξέτασης για τυχόν ποινικές ευθύνες.
Την έρευνα παρήγγειλε η εισαγγελέας Πλημμελειοδικών Γεσθημανή Χατζηπαρασίδου με την οποία ζήτησε να διεξαχθεί πραγματογνωμοσύνη από δασολόγο-δασοπόνο, ο οποίος κλήθηκε να διερευνήσει τα αίτια που προκάλεσαν την εμφάνιση του εντόμου, όπως επίσης τυχόν παραλείψεις ή ολιγωρία από την πλευρά των αρμόδιων υπηρεσιών στην έγκαιρη αντιμετώπιση του καταστροφικού φαινομένου.
Το αδίκημα που ερευνάται, σύμφωνα με την εισαγγελική παραγγελία, είναι αυτό της υποβάθμισης περιβάλλοντος δια παραλείψεως.
3. Η σορός του επιχειρηματία Δημήτρη Γραικού βρέθηκε θαμμένη με το αυτοκίνητό του σε κτηνοτροφική μονάδα
Τέλος στο θρίλερ με τη μυστηριώδη εξαφάνιση του επιχειρηματία Δημήτρη Γραικού που συγκλόνισε το πανελλήνιο μπήκε στις 30 Μαΐου, όταν η σορός του βρέθηκε θαμμένη μαζί με το αυτοκίνητό του σε κτηνοτροφική μονάδα, κάτω από λάσπη και κοπριά στο χωριό Ανατολικό. Δράστης της υπόθεσης φέρεται να είναι ένας 46χρονος κτηνοτρόφος και έμπορος κρεάτων, που ομολόγησε το έγκλημα όταν άρχισε να ξετυλίγεται το κουβάρι της πολύκροτης υπόθεσης.
Ο 59χρονος επιχειρηματίας από το Πεντάλοφο Θεσσαλονίκης, χάθηκε με το αυτοκίνητό του το απόγευμα της Πέμπτης 3 Νοεμβρίου 2016 από την περιοχή της Χαλάστρας, όταν έφυγε από τα σφαγεία. Η αστυνομία δεν σταμάτησε ποτέ τις έρευνες, προσπαθώντας να εντοπίσει τα ίχνη του Γραικού, μέχρι που ο 46χρονος φερόμενος ως δράστης της δολοφονίας, βλέποντας πως η αρχές ολοένα και πλησιάζουν στην εξιχνίαση της υπόθεσης, ομολόγησε το έγκλημα, οδηγώντας μάλιστα τις αρχές στο σημείο όπου είχε θάψει τον άτυχο άνδρα στην κτηνοτροφική του μονάδα.
Όπως ισχυρίστηκε στην απολογία του ο 46χρονος, δεν είχε δόλο να κάνει κακό στο θύμα, ωστόσο έπειτα από έναν καβγά για οικονομικές διαφορές, πιάστηκαν στα χέρια με αποτέλεσμα ο επιχειρηματίας να πέσει νεκρός. Όπως περιέγραψε, έθαψε το πτώμα μαζί με το αγροτικό του αυτοκίνητο επειδή πανικοβλήθηκε.
Οι αποκαλύψεις για τις έρευνες που πραγματοποιήθηκαν αλλά και τα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν γι’ αυτές ήταν συγκλονιστικές, φωτίζοντας καθημερινά νέα κομμάτια της υπόθεσης με την οικογένειά του να ζητά δικαίωση.
Ο 46χρονος κατηγορούμενος παραμένει φυλακισμένος, ενώ αναμένεται να παραπεμφθεί σε δίκη το προσεχές διάστημα.
4. Ο Κωνσταντίνος Ζέρβας εκλέγεται 61ος δήμαρχος Θεσσαλονίκης
Μετά από οκτώ χρόνια και οκτώ μήνες με τον Γιάννη Μπουτάρη στο τιμόνι της πόλης, η Θεσσαλονίκη γυρίζει σελίδα και εκλέγει τον 61ο δήμαρχό της στις 2 Ιουνίου.
Ο Κωνσταντίνος Ζέρβας, κόντρα στις δημοσκοπήσεις που τον θεωρούσαν αουτσάιντερ και εκτιμούσαν πως θα μείνει πίσω από τις υποψηφιότητες που στηρίχθηκαν από κόμματα, κατάφερε στην εκλογική αναμέτρηση του Α’ γύρου να αναδειχθεί δεύτερος στην προτίμηση των δημοτών, ενώ επικράτησε με μεγάλο ποσοστό στο Β’ γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών, αφήνοντας δεύτερο τον Νίκο Ταχιάο, που είχε το χρίσμα της Νέας Δημοκρατίας.
«Σήμερα νίκησε η Θεσσαλονίκη», τόνισε αμέσως μετά την εκλογή του πως θα είναι ο δήμαρχος που θα «κάνει τη δουλειά».
Μία εβδομάδα πριν ο Απόστολος Τζιτζικώσας πετυχαίνει μία σαρωτική νίκη λαμβάμοντας το ποσοστό ρεκόρ 62% και επανεκλέγεται περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας από τον Α' γύρο των εκλογών.
5. Εικόνες βιβλικής καταστροφής από τη θεομηνία στη Χαλκιδική
Ανείπωτη ήταν η τραγωδία από τη φονική κακοκαιρία που έπληξε τη Χαλκιδική στις 10 Ιουλίου και είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους επτά άνθρωποι, να τραυματιστούν 108 και να χαθούν περιουσίες σε λίγα μόλις δευτερόλεπτα. Η περιοχή κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και αμέσως ενεργοποιήθηκαν όλοι οι μηχανισμοί, προκειμένου η περιοχή να επουλώσει τις πληγές της, με τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη να μεταβαίνει άμεσα στην περιοχή.
Οι περιοχές της Κασσάνδρας και της Σιθωνίας έμειναν για μέρες χωρίς ρεύμα και νερό, ενώ προβλήματα σημειώθηκαν και στην κυκλοφορία από πτώσεις δέντρων. Λόγω της σφοδρής κακοκαιρίας, ολόκληρες στέγες αποκολλήθηκαν, με τις εικόνες να θυμίζουν βιβλική καταστροφή.
Τα θύματα της θεομηνίας ήταν μία 54χρονη Ρουμάνα και το 8χρονο αγοράκι της, που καταπλακώθηκαν από στέγη σε ταβέρνα στα Νέα Πλάγια, δυο Ρώσοι, ένα παιδί 2 ετών κι ο πατέρας του 39 ετών στη Νέα Ποτίδαια από πτώση δέντρου και ζευγάρι ηλικιωμένων από ανατροπή τροχόσπιτου στη Σωζόπολη. Έβδομο θύμα ένας 62χρονος ψαράς που εντοπίστηκε από ελικόπτερο της Πολεμικής Αεροπορίας σε απόσταση 6,8 ναυτικών μιλίων από την ακτή νοτιανατολικά της Νέας Καλλικράτειας.
Καταστροφές από σφοδρές βροχοπτώσεις που έπληξαν τη δυτική Θεσσαλονίκη τον Σεπτέμβριο, υπέστησαν η Ευκαρπία, ο Λαγκαδάς και το Ωραιόκαστρο, με την Ευκαρπία μάλιστα να κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
6. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξαγγέλλει ως εμβληματικό έργο την ανάπλαση της ΔΕΘ
Την αναβάθμιση της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης συμπεριέλαβε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στα πέντε εμβληματικά έργα που εξήγγειλε στις 20 Ιουλίου κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων της νέας κυβέρνησης στη Βουλή, τονίζοντας ότι αυτά αναμένεται να ανακουφίσουν εκατομμύρια κατοίκους, δημιουργώντας παράλληλα νέες θέσεις εργασίας ενώ θα αλλάξουν πλήρως την εικόνα και της Αττικής αλλά και της Θεσσαλονίκης».
Μιλώντας για την ανάπλαση της ΔΕΘ, ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για ένα έργο που θα αναβαθμίσει και θα προσδώσει νέα αίγλη στη διεθνή έκθεση αλλά και σε όλη την πόλη της Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η υφιστάμενη έκταση της ΔΕΘ θα μεταμορφωθεί σε ένα σύγχρονο και διαδραστικό μητροπολιτικό πάρκο πρασίνου, ενώ η έκθεση θα αποκτήσει νέες εγκαταστάσεις που θα έχουν την αίγλη που της αξίζει για τους ξένους επισκέπτες και την εμπορική και πολιτιστική ζωή της Θεσσαλονίκης.
7. Υπόθεση διαφθοράς στο λιμάνι Θεσσαλονίκης
Σαν βόμβα έσκασε στις 30 Σεπτεμβρίου η υπόθεση διαφθοράς στο λιμάνι Θεσσαλονίκης. Μια ανώνυμη καταγγελία στην Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων Λιμενικού Σώματος Βορείου Ελλάδος, το καλοκαίρι του 2018, ήταν αυτή που άρχισε να ξετυλίγει το «κουβάρι» της φερόμενης ως υπόθεσης διαφθοράς και χρηματισμού, με επίκεντρο το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, όπου ιδιοκτήτες εταιρειών με ρυμουλκά σκάφη, σε συνεργασία με τον κεντρικό λιμενάρχη και πλοηγούς, φαίνεται να είχαν δημιουργήσει ένα άτυπο «καρτέλ», με αποτέλεσμα να τεθεί εκτός αγοράς ανταγωνιστική εταιρεία, της οποίας το πελατολόγιο καρπώθηκαν.
Οπως είχε μεταδώσει η Voria.gr, οι πλοηγοί που είναι υπάλληλοι του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας φέρονται να καθόριζαν μεγαλύτερο αριθμό ρυμουλκών από αριθμό για την εξυπηρέτηση των πλοίων, κάτι που αύξανε το κόστος για τους χρήστες. Συνολικά 18 άτομα, μεταξύ των οποίων ο λιμενάρχης Θεσσαλονίκης, έξι πλοηγοί, τέσσερις πλοιοκτήτες και τα στελέχη των εταιρειών τους, κατηγορούνται για την υπόθεση διαφθοράς. Μετά από πολύωρες απολογίες, όλοι αφέθηκαν ελεύθεροι με περιοριστικούς όρους και βαριές εγγυήσεις, ενώ οι συνήγοροί τους έκαναν λόγο για στοχοποίηση και σύγκρουση συμφερόντων.
8. Καθημερινή ταλαιπωρία λόγω υπολειτουργίας του ΟΑΣΘ
Μεγαλύτερη πληγή της πόλης για το 2019 είναι αδιαμφισβήτητα η τραγική κατάσταση με τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ. Απίστευτη ταλαιπωρία βιώνουν καθημερινά χιλιάδες πολίτες που βασίζονται στο μοναδικό μέσο μαζικής μεταφοράς που διαθέτει η πόλη για τις μετακινήσεις τους. Με λίγα λεωφορεία πλέον στους δρόμους, πολλά από τα οποία μάλιστα έχουν υποστεί φθορές, γίνεται κυριολεκτικά μάχη για να μπορέσει να μπει κάποιος σε αστικό λεωφορείο, με τα φαινόμενα κλοπών να έχουν ενταθεί λόγω πολυκοσμίας. Σύνηθες φαινόμενο είναι και τα ατυχήματα, με πόρτες να σπάνε εν κινήσει και επιβάτες να τραυματίζονται επειδή δεν έχουν από πού να κρατηθούν.
Με στόχο να λύσει κάποια από τα προβλήματα που ταλανίζουν τον Οργανισμό και να δώσει μια ανάσα στο επιβατικό κοινό, το υπουργείο Υποδομών καταθέτει στη Βουλή στις 28 Νοεμβρίου τροπολογία για τον ΟΑΣΘ, σε νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης που αφορά τη διαμεσολάβηση σε εμπορικές και αστικές υποθέσεις. Με την τροπολογία αυτή παρέχεται τριετή παράταση στο ισχύον καθεστώς λειτουργίας του ΟΑΣΘ και προβλέπεται κατάργηση της ΑΣΥΘ, δυνατότητα μίσθωσης μεταχειρισμένων λεωφορείων ηλικίας έως 15 ετών, διασφάλιση των θέσεων εργασίας των εργαζομένων στον ΟΑΣΘ, περιστολή αρμοδιοτήτων του ΟΣΕΘ.
Πολύ σημαντικό είναι επίσης το ότι διατηρείται η δυνατότητα ανάθεσης συγκοινωνιακού έργου του ΟΑΣΘ στα ΚΤΕΛ ή σε άλλους ιδιώτες, όπως προβλέπεται στο ν.4568/2018, άρθρο 54, παρ.3 και 4. Αυτή είναι και η κύρια επιδίωξη του υπουργείου καθώς, μέσω της εκχώρησης του 1/3 του συγκοινωνιακού έργου του ΟΑΣΘ στο ΚΤΕΛ εκτιμάται ότι θα ομαλοποιηθεί σε σημαντικό βαθμό η αστική συγκοινωνία καθώς θα είναι εφικτή η υλοποίηση κατά 85% έως 90% του προβλεπόμενου συγκοινωνιακού έργου.
9. Ανοίγουν οι μπάρες στα διόδια Ωραιοκάστρου
Πρεμιέρα για τα διόδια Ωραιοκάστρου στις 20 Νοεμβρίου, με περίπου 35.000 οχήματα να διέρχονται έκτοτε καθημερινά. Σε περιπτώσεις μεγάλης κυκλοφοριακής ροής, ο σταθμός έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει έως 9 ταμεία προς μία κατεύθυνση και 5 προς την αντίθετη, ενώ για τη διέλευση από τα διόδια Ωραιοκάστρου τα ΙΧ οχήματα πρέπει να καταβάλλουν το ποσό των 0,50 ευρώ, ενώ τα δίκυκλα καταβάλουν 0,30 ευρώ.
Τα φορτηγά οχήματα με ή χωρίς ρυμουλκούμενο με δύο ή τρεις άξονες και ύψος μεγαλύτερο από 2,70 μ. πληρώνουν 1 ευρώ, ενώ στο 1,5 ευρώ ορίζεται το αντίτιμο διέλευσης για τα φορτηγά με ή χωρίς ρυμουλκούμενο με τέσσερις ή περισσότερους άξονες και ύψος μεγαλύτερο από 2,70 μ.
10. Ενιαία η παράδοση του μετρό της Θεσσαλονίκης - Το ΚΑΣ εγκρίνει τη μέθοδο της απόσπασης
Από το βήμα της ΔΕΘ, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοινώνει το νέο χρονοδιάγραμμα για το μετρό Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με αυτό, το πολύπαθο μετρό θα λειτουργήσει ενιαίο, μαζί με την ολοκλήρωση του σταθμού Βενιζέλου, τον Απρίλιο του 2023, με τον πρωθυπουργό να ανακοινώνει ότι η κυβέρνηση επιστρέφει στην πρόταση της μεθόδου της απόσπασης των αρχαιοτήτων από το σταθμό για την κατασκευή του.
Στις 19 Δεκεμβρίου, έπειτα από μαραθώνια συνεδρίαση η οποία διήρκεσε περίπου 14 ώρες, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ενέκρινε την πρόταση της Αττικό Μετρό για κατασκευή του σταθμού Βενιζέλου με τη μέθοδο της προσωρινής απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων. Η πρόταση εγκρίθηκε με ευρεία μάλιστα πλειοψηφία καθώς υπέρ αυτής ψήφισαν 13 μέλη του Συμβουλίου και κατά δύο, ενώ υπήρξαν και δύο που δεν συμμετείχαν στην ψηφοφορία.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, συζητήθηκε και η μέθοδος διατήρησης των αρχαιοτήτων in situ με την οποία προβλεπόταν μέχρι η πρότινος η κατασκευή του σταθμού, όπου έγιναν σημαντικές αποκαλύψεις.
Δύο μέρες πριν, πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη συγκέντρωση διαμαρτυρίας ενάντια στην απόσπαση των αρχαιοτήτων, με μεγάλη συμμετοχή πολιτών.
10+1. Περνάει από τη Βουλή η Συμφωνία των Πρεσπών
Μετά από σφοδρές αντιδράσεις εντός και εκτός Βουλής, σε συνέχεια των μεγάλων συλλαλητηρίων για την ελληνικότητα της Μακεδονίας μέσα στο 2018, κυρώθηκε στις 25 Ιανουαρίου από την Ολομέλεια η Συμφωνία των Πρεσπών με 153 «ναι».
Υπέρ της Συμφωνίας τάχθηκαν οι 145 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και οι βουλευτές Κατερίνα Παπακώστα, Έλενα Κουντουρά, Θανάσης Παπαχριστόπουλος, Σπύρος Δανέλλης, Σταύρος Θεοδωράκης, Γιώργος Μαυρωτάς, Σπύρος Λυκούδης και Θανάσης Θεοχαρόπουλος.
Κατά της Συμφωνίας ψήφισαν 146 βουλευτές από τη ΝΔ, το ΚΙΝΑΛ, η Χρυσή Αυγή, το ΚΚΕ, οι ΑΝΕΛ, η Ένωση Κεντρώων και ορισμένοι ανεξάρτητοι βουλευτές. Ο ανεξάρτητος βουλευτής Γρηγόρης Ψαριανός ψήφισε παρών.