Ευεργετικά αποτελέσματα φαίνεται να έχει στην αγροτική παραγωγή της Θεσσαλίας, η εναέρια αντιχαλαζικη προστασία που προσφέρει ο ΕΛΓΑ με τα αεροπλάνα του, καθώς παρά τον άστατο καιρό των τελευταίων ημερών οι καταιγίδες περιορίστηκαν σε έντονες βροχοπτώσεις και αποφύγαμε το χαλάζι.
Η εποχή που διανύουμε είναι κρίσιμη καθώς σε μία σειρά από προϊόντα προβλέπεται η συγκομιδή και μία πιθανή χαλαζόπτωση θα ήταν καταστροφική για τον αγρότη. Από τις 21 Μαΐου, οπότε και ξεκίνησε το φθινοπωρινό σκηνικό με τα μαύρα σύννεφα καθημερινά να αποτελούν εφιάλτη για τον παραγωγό, το το Κέντρο Μετεωρολογικών Εφαρμογών (ΚΕ.Μ.Ε.), προχώρησε σε 23 επιχειρήσεις στην κεντρική Μακεδονία και τη Θεσσαλία- Στερεά Ελλάδα, βομβαρδίζοντας με τα αεροπλάνα του τα σύννεφα. Τα 3 αεροπλάνα που προβλέπει η σύμβαση, τύπου Piper PA-31T Cheyenne, ξεκινούν από το αεροδρόμιο Μακεδονία και επιστρέφουν εκεί και πετούν περίπου 2-3 ώρες σε ύψος 15.000=17.000 πόδια.
Στο θεσσαλικό κάμπο συγκεκριμένα σημειώθηκαν έξι περιπολίες, οι οποίες σε πέντε περιπτώσεις εξελίχθηκαν σε πτήσεις σποράς. Ωστόσο υπήρχαν περιοχές όπως το Αργυροπούλι Τυρνάβου και η Ζαγορά Πηλίου στις οποίες σημειώθηκαν χαλαζοπτώσεις, προκαλώντας ζημιές στις καλλιέργειες. Όπως μας εξηγεί ο διευθυντής του ΚΕΜΕ Κυριάκος Τσιτουρίδης «η εναέρια αντιχαλαζική προστασία προσφέρει ενεργητική κάλυψη, αλλά με τη φύση δεν μπορεί να τα βάλει κάνεις. Θα υπάρχουν και περιπτώσεις, στις οποίες η καταιγίδα θα εξελιχθεί σε χαλάζι».
Ο Κυριάκος Τσιτουρίδης μιλώντας για το πρόγραμμα αντιχαλαζικής προστασίας, αναφέρει ότι «αυτό χρηματοδοτείται από τον ΕΛΓΑ με εισφορές των αγροτών και προσδίδει όφελος 58% και μείωση της έκτασης που θα πληγεί κατά 30% και στις κοινότητες ποσοστό 20%. Η σύμβαση είναι τετραετής, λήγει το 2023, ενώ προαιρετικά ο ΕΛΓΑ στο πέμπτο έτος, το 2024 δύναται να αποφασίσει την παράταση της για ένα έτος. Την ευθύνη των επιχειρήσεων έχει ο ΕΛΓΑ, ενώ τον πτητικό τομέα (συντήρηση αεροσκαφών- πρόσληψη πιλότων) η Εταιρεία. Σύμφωνα με τον κ. Τσιτουρίδη «υπάρχει άριστη και συνεχή συνεργασία με τον ΕΛΓΑ, αλλά και με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία στην ανάλυση των μετεωρολογικών δεδομένων».
Πως υλοποιείται η εναέρια αντιχαλαζική προστασία
Το Εθνικό Πρόγραμμα Χαλαζικής Προστασίας (Ε.Π.Χ.Π.) εφαρμόζεται από το Κέντρο Μετεωρολογικών Εφαρμογών (ΚΕ.Μ.Ε.), οργανική μονάδα του ΕΛ.Γ.Α που εδρεύει στο Αεροδρόμιο «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» της Θεσσαλονίκης. Η επιχειρησιακή λειτουργία του Προγράμματος υλοποιείται από εξειδικευμένο μετεωρολογικό και ιπτάμενο προσωπικό και κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή. Επειδή ο ΕΛ.Γ.Α δε διαθέτει τον πλήρη απαιτούμενο εξοπλισμό και επαρκές ιπτάμενο προσωπικό, μισθώνει ύστερα από διεθνή διαγωνισμό τον κατάλληλο αριθμό χειριστών αεροσκαφών, μετεωρολογικό και τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό με τεχνική υποστήριξη, καθώς επίσης προμηθεύεται υλικό σποράς και υλικά ραδιοβολίσεων.
Οι επιχειρήσεις πτήσεων σποράς των χαλαζοφόρων νεφών υποστηρίζονται με την πρόγνωση του καιρού και με την παρατήρηση των καταιγίδων με ραντάρ καιρού. Σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή στη διάρκεια του 24ώρου, εμφανισθούν στις περιοχές προστασίας αναπτύξεις καταιγίδων με δυναμικό να εξελιχθούν σε χαλαζοφόρες, ο μετεωρολόγος ελεγκτής ραντάρ αποφασίζει την απογείωση αεροπλάνου, το οποίο προσεγγίζει την περιοχή της εξελισσόμενης καταιγίδας. Εφόσον υφίστανται τα κριτήρια σποράς σε ένα κύτταρο καταιγίδας, το πλήρωμα του αεροπλάνου διενεργεί σπορά ελευθερώνοντας πυρήνες Ιωδιούχου Αργύρου, εφαρμόζοντας κατάλληλη τεχνική σποράς.
Ο τεχνολογικός εξοπλισμός του Ε.Π.Χ.Π περιλαμβάνει τέσσερις βασικούς τομείς: Το μετεωρολογικό εξοπλισμό και την πρόγνωση καιρού, τα ραντάρ καιρού, τα αεροπλάνα σποράς με τις τηλεπικοινωνίες, καθώς και το δίκτυο των χαλαζομέτρων. Ο ΕΛ.Γ.Α διαθέτει δύο ραντάρ καιρού, WSR74-S 10 cm, DOPPLER με ψηφιακούς δέκτες, τα οποία διαχειρίζεται από κοινού με την Πολεμική Αεροπορία. Στο αεροδρόμιο «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» της Θεσσαλονίκης είναι εγκατεστημένο το ένα ραντάρ, ενώ το δεύτερο ίδιου τύπου ραντάρ, είναι εγκατεστημένο στο αεροδρόμιο της Λάρισας.
Για τη διενέργεια των επιχειρήσεων σποράς, χρησιμοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια δύο μισθωμένα ραντάρ C-band5 cm, ένα εγκατεστημένο στο Φίλυρο Θεσσαλονίκης για την κάλυψη της περιοχής Κεντρικής Μακεδονίας και το άλλο στο Λιόπρασσο Τρικάλων για την κάλυψη της Περιοχής της Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας. Τα δεδομένα όλων των ραντάρ είναι διαθέσιμα στο Κέντρο Επιχειρήσεων του ΚΕ.Μ.Ε με τη μεταφορά τους μέσω Δικτύου Ευρείας Περιοχής Η/Υ και την απεικόνισή τους από ειδικό λογισμικό.
Στη Θεσσαλία-Στ. Ελλάδα το πρόγραμμα εφαρμόζεται κυρίως στους νομούς Καρδίτσας, Τρικάλων και Λάρισας με την αυτοτελή περιοχή Τυρνάβου, καθώς και μικρό τμήμα του νομού Φθιώτιδας, συνολικής έκτασης 2.456.000 στρέμματα, με χρονική περίοδο εφαρμογής από 20 Μαρτίου έως 30 Σεπτεμβρίου κάθε έτους.
