Η ανάγκη λήψης μέτρων για τον περιορισμό της τριστέτσας, της πιο σοβαρής ιολογικής ασθένειας των εσπεριδοειδών, επισημάνθηκε πριν από λίγες ημέρες κατά τη διάρκεια ημερίδας που διοργανώθηκε, υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, στο Ναύπλιο με τη συμμετοχή των ΔΑΟΚ Αργολίδας και Χανίων, περιοχών δηλαδή της χώρας που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα με ασθένεια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που αποκάλυψε η δρ. Χριστίνα Βαρβέρη, γεωπόνος, τακτική ερευνήτρια Α΄, διευθύντρια Τμήματος Φυτοπαθολογίας, προϊσταμένη Εργαστηρίου Ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου:
✱ Το μεγαλύτερο ποσοστό δέντρων με τριστέτσα εμφανίστηκε το 2019, όταν έγιναν πανελλαδικά 15.191 δειγματοληψίες και βρέθηκαν 455 δέντρα με πρόβλημα. Η μεγαλύτερη δειγματοληψία έγινε το 2016, όταν πραγματοποιήθηκε έλεγχος σε 29.935 δέντρα και εντοπίστηκαν 667 με τριστέτσα.
✱ Το μεγαλύτερο ποσοστό μολυσμένων δέντρων καταγράφεται στην Αργολίδα, που ξεπέρασε κάποια στιγμή το 8% επί της συνολικής καλλιέργειας και ακολουθούν τα Χανιά, τα οποία ωστόσο παρουσιάζουν μείωση στην εξάπλωση της τριστέτσας τα τελευταία χρόνια.
Αργολίδα
Ειδικότερα, ο επικεφαλής της ΔΑΟΚ Αργολίδας, Δημήτρης Δήμου, αφού υπενθύμισε ότι οι παραγωγοί κατά τα πρώτα χρόνια που ξεκίνησε η ενημέρωση ήταν αδιάφοροι, συμπλήρωσε ότι «η τριστέτα δεν πρόκειται να μας λυπηθεί…». Ο ίδιος κατέθεσε έξι προτάσεις προς τις Ομάδες Παραγωγών. Συγκεκριμένα:
1. Να εξεταστεί η δυνατότητα διάθεσης προσωπικού, που θα ασχοληθεί με τις δειγματοληψίες και το οποίο θα προσληφθεί μέσω των επιχειρησιακών προγραμμάτων.
2. Να εξεταστεί η περίπτωση της διάθεσης του απαιτούμενου χρηματικού ποσού για την αγορά των ειδικών μεμβρανών, μέσω των επιχειρησιακών προγραμμάτων.
3. Να κινητοποιηθούν, ώστε να αυξηθεί η αποζημίωση για τα έξοδα εκρίζωσης από 20,54 ευρώ/δέντρο σε 40 ευρώ/δέντρο, ώστε να καλύπτεται μια απώλεια εισοδήματος για τρία χρόνια.
4. Να ληφθεί μέριμνα, ώστε να γίνονται οι ψεκασμοί την άνοιξη, ειδικά στην προβληματική ζώνη. Να διατίθενται τα ειδικά σκευάσματα (φάρμακα) σε χαμηλότερες τιμές.
5. Να αποφεύγονται οι όψιμες αζωτούχες λιπάνσεις, ώστε να έχει «ψηθεί» η βλάστηση με την εμφάνιση του κύματος των αφίδων την άνοιξη.
6. Να βοηθήσουν, ώστε να μην παρατηρείται χαρακτηριστική καθυστέρηση στην υλοποίηση των εκριζώσεων. Άρνηση των παραγωγών, χρονοβόρες διαδικασίες (αυτόφωρο, διεξαγωγή δίκης, μη ξεκαθαρισμένο ιδιοκτησιακό καθεστώς).
«Το γεγονός ότι κάθε χρόνο στην Αργολίδα δραστηριοποιούνται περίπου 35 εξαγωγικές μονάδες, συσκευαστήρια εσπεριδοειδών, τα οποία στέλνουν τα προϊόντα αυτά σε 33 χώρες της ευρωπαϊκής αγοράς, καθώς και σε τρίτες χώρες με τον όγκο των εξαγωγών να φτάνει την εξαγωγική περίοδο 2019-2020 τους 160.000 τόνους, λέει πολλά», ανέφερε χαρακτηριστικά ο αντιπεριφερειάρχης Αργολίδας, Γιάννης Μαλτέζος. Ο ίδιος, μάλιστα, σημείωσε πως «είναι αυτονόητο ότι θα είμαστε αρωγοί σε κάθε προσπάθεια που απαιτείται για τη σωτηρία του προϊόντος».
Χανιά
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε η κατάθεση της πρότασης που έγινε από την Ελένη Μαλανδράκη του Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της ΔΑΟΚ Χανίων. Η κα Μαλανδράκη επεσήμανε ότι λόγω της ανάπτυξης του αβοκάντο, οι παραγωγοί στην περιοχή είναι συνεργάσιμοι, όταν ανακαλύπτουν τριστέτσα, καθώς προχωρούν στην αντικατάσταση των εσπεριδοειδών με αβοκάντο.
Όπως ανέφερε, η δηλωθείσα καλλιεργούμενη με εσπεριδοειδή έκταση στα Χανιά είναι περίπου 30.000 στρ., αλλά στην πραγματικότητα η έκταση είναι πολύ μικρότερη λόγω της ραγδαίας επέκτασης της καλλιέργειας του αβοκάντο. Μάλιστα, το τελευταία χρόνια καταγράφεται εγκατάλειψη της καλλιέργειας λόγω της χαμηλής τιμής πώλησης των πορτοκαλιών με εξαίρεση τη μικρή ανάκαμψη που παρουσιάστηκε κατά τους τελευταίους μήνες λόγω κορωνοϊού. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα πέντε φυτώρια εσπεριδοειδών στην περιφερειακή ενότητα Χανίων έχουν μείνει σήμερα μόνο δύο.
Σε ό,τι αφορά τους ελέγχους, η κα Μαλανδράκη τόνισε ότι από το 2009 μέχρι σήμερα έχουν ληφθεί περί τα 20.000 δείγματα και έχουν βρεθεί θετικά 566 δείγματα, με αποτέλεσμα να έχουν εκριζωθεί περίπου 8.000 δέντρα και να βρίσκονται συνεχώς καινούργια θετικά, καθώς οι δειγματοληψίες επικεντρώνονται στις εστίες. Όλα βρίσκονται στην κυρίως ζώνη των εσπεριδοειδών και στις κοντινές μεταξύ τους περιοχές της Αγυιάς, Αλικιανού, Κουφού, Βατολάκκου και Πλατανιά.
Η ΔΑΟΚ Χανίων έχει προτείνει για τον έλεγχο του προβλήματος:
1. Χρήση νέων τεχνολογιών για πιο γρήγορο εντοπισμό των θετικών στον ιό δέντρων.
2. Κατάρτιση προγράμματος αναδιάρθρωσης των εσπεριδοειδών και χρήση υποκειμένων ανθεκτικών στον ιό.
3. Σε περίπτωση που οι εκριζώσεις συνεχιστούν, παρόλο που δεν προτείνεται, πρέπει να αυξηθεί το καταβληθέν στον παραγωγό ποσό.
4. Να χρηματοδοτηθεί η ανάθεση λήψης δειγμάτων σε εξωτερικό συνεργείο υπό μορφή εργολαβίας πάντα με την επίβλεψη φυτοϋγειονομικού ελεγκτή.
