Λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση των στρατηγικών από το «Αγρόκτημα στο Πιάτο» και «Bιοποικιλότητα», η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατέθεσε προχθές την πρόταση για το Ταμείο Ανάκαμψης. Πρόταση, η οποία θα συζητηθεί και ίσως τροποποιηθεί έως ότου θεσμοθετηθεί, περίπου σε μισό χρόνο.
Με όλους τους ενδιαφερόμενους να αναζητούν διευκρινίσεις για πολλά από όσα προτείνονται και τον επίτροπο Γεωργίας να προγραμματίζει την ερχόμενη εβδομάδα ειδική συνέντευξη Τύπου, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της «ΥΧ», ας επιχειρήσουμε μία πρώτη αποτίμηση.
«ΝΑΙ», λοιπόν, σε ένα κοινό ευρωπαϊκό άμεσο πρόγραμμα οικονομικής και κοινωνικής ανάκαμψης και εξόδου από την κρίση, ύψους 750 δισ. ευρώ, τα 2/3 από τα οποία θα είναι ενισχύσεις, που προστίθεται στον κοινοτικό προϋπολογισμό του 1,1 τρισ. ευρώ. Εξάλλου, όπως είπε πρόσφατα ο πρόεδρος της Γερμανίας, εάν από αυτή την πανδημία κάποιες χώρες βγουν ισχυρές και κάποιες σε κρίση, σύντομα δεν θα υπάρξει ΕΕ.
«ΟΧΙ», όμως, σε όσα προβλέπονται για τον προϋπολογισμό της ΚΑΠ. Με βάση μία πρώτη ανάγνωση, οι οργανώσεις των Ευρωπαίων αγροτών Copa και Cogeca υπολογίζουν τη μείωση των ποσών που θα διατεθούν για άμεσες ενισχύσεις στο 8,8%. Σε αυτά πρέπει να συνυπολογιστούν επιπλέον πόροι 15 δισ. ευρώ για την αγροτική ανάπτυξη. Αντίθετα, η δεξαμενή σκέψης Farm Europe υπολογίζει τη μείωση του προϋπολογισμού της ΚΑΠ συνολικά σε σταθερές αποπληθωρισμένες τιμές στο 12%, χωρίς ωστόσο να λαμβάνει υπόψη την αποχώριση της Βρετανίας και ό,τι αυτή θα εισέπραττε. Τέλος, ο επίτροπος Γεωργίας υπολογίζει αύξηση των πόρων για την ΚΑΠ κατά 24 δισ. ευρώ.
ΙΣΩΣ, όμως, εκτός των παραπάνω, στα μέτρα του Ταμείου Ανάκαμψης «κρύβονται» σημαντικοί πόροι που θα κατευθυνθούν στον αγρότη και στην ύπαιθρο. Για παράδειγμα, το μεγαλύτερο μέρος του νέου Ταμείου αφορά δράσεις για την «πράσινη και ψηφιακή μετάβαση», με έμφαση στις χώρες μέλη που έχουν επηρεαστεί περισσότερο από την κρίση. Σε αυτά που αποτελούν κατά βάση ενισχύσεις, θα προστεθεί και η διευκόλυνση δανειοδοτήσεων και άλλες δράσεις ρευστότητας. Όταν τα παραπάνω οριστικοποιηθούν και αποκωδικοποιηθούν, θα υπάρξει μία πιο ασφαλής αποτίμηση τόσο για την ευρωπαϊκή γεωργία συνολικά, όσο βέβαια και για την ελληνική.
Εδώ, ωστόσο, αρχίζουν τα δύσκολα. Όλα τα παραπάνω απαιτούν την κατάρτιση τεκμηριωμένων εφαρμόσιμων προγραμμάτων που διασφαλίζουν ότι οι πόροι θα αξιοποιηθούν και δεν θα κριθούν απλώς από το κριτήριο της απορροφητικότητας. Πρόκειται, δηλαδή, για διαδικασίες που υστερούμε. Για παράδειγμα, ενώ τα μέτρα που αφορούν κατά βάση πληρωμές δικαιούχων εξελίσσονται ομαλά, τα λεγόμενα αναπτυξιακά και επενδυτικά μέτρα του ΠΑΑ εμφανίζουν υστέρηση. Συνεπώς, ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ να απαντηθεί πώς θα σχεδιασθεί και θα υλοποιηθεί η μετάβασή μας στη νέα προγραμματική πραγματικότητα.
