Το ypaithros.gr στο τόπο της καταστροφής

Το ypaithros.gr στο τόπο της καταστροφής

Ρεπορτάζ: Ανθή Γεωργίου

Καταστροφή. Απόγνωση. Απώλεια. Όλα αυτά μαζί και το καθένα χώρια, έζησαν οι αγρότες των περιοχών που επλήγησαν από τις πλημμύρες το βράδυ στις 20 Μάη, ξημερώματα 21ης. Είδαν τους κόπους τους να χάνονται σε λιγότερο από ένα 24ωρο. Γη και ποταμός να γίνονται ένα, όπως χαρακτηριστικά λένε. Φαινόμενο πρωτόγνωρο και πρωτοφανές στα χρόνια της ζωής τους, όπως υποστηρίζουν. Μιλούν για ανεπανόρθωτες καταστροφές. Για τον κίνδυνο να χάσουν και την επόμενη καλλιεργητική περίοδο. Οι ελπίδες τους δεν μπορούν να χωρέσουν σε μια επιταγή αποζημίωσης, όποτε αυτή έρθει στα χέρια τους. Το κακό γι’ αυτούς έγινε.

Το ypaithros.gr στο τόπο της καταστροφής
Χάθηκαν χιλιάδες στρέμματα καλλιεργητικής γης. Πνίγηκαν και αυτά μαζί με τις ελπίδες τους. Πρέβεζα, Φάρσαλα, Καρδίτσα, Βοιωτία, Γιαννιτσά, Έδεσσα, Δυτική Θεσσαλονίκη. Περιοχές που επλήγησαν από το άνοιγμα των ουρανών. «Και τώρα τι;», λένε με απόγνωση. Ο πόνος βουβός και το κόμπιασμα στην φωνή ευδιάκριτο, παρά τις προσπάθειες να το θάψουν.

Το ypaithros.gr στο τόπο της καταστροφής
Με τους ανθρώπους αυτούς, προσπάθησε το ypaithros.gr να έρθει σε επαφή και να καταγράψει τις στιγμές που έζησαν, να ακούσει για την απώλειά τους.

Πλημμύρισε ο Αχέρωντας

Ο κάμπος της Πρέβεζας βούλιαξε. Τα πήρε όλα μαζί του ο ποταμός Αχέρωντας. Ειδικά οι παραγωγοί οσπρίων υπέστησαν τις περισσότερες καταστροφές. Οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο ότι από τα 55.000 καλλιεργήσιμα στρέμματα, ζημιές έχουν υποστεί τα 30.000, από τα οποία τα 15.000 έχουν υποστεί συνολική καταστροφή.

Το ypaithros.gr στο τόπο της καταστροφής

«Είναι απελπιστική η κατάσταση. Η περιοχή από την Γλυκή, τα Μουζακαίικα, Σούρα, Καστρί, Αχερουσία, Χόχλα, Σταυροχώρι, όλη η πεδιάδα έχει μετατραπεί σε λίμνη», μας λέει ο παραγωγός οσπρίων Νίκος Κασκάνης, από την περιοχή Κουκούλι και ο οποίος καλλιεργεί συνολικά 400 στρέμματα από τα οποία τα 140 στρέμματα είναι όσπρια. «Ειδικά στα όσπρια πάθαμε ολική καταστροφή. Από τα 140 στρέμματα δεν θα μείνουν ούτε τα 20. Το θέμα είναι ότι δεν μπορούμε να ξανασπείρουμε και υπάρχει ο κίνδυνος αυτά τα χωράφια να μείνουν χέρσα, έτσι όπως είναι. Τα χωράφια μας έχουν νερά. Δεν μπορούμε να ξαναμπούμε μέσα. Η καταστροφή είναι πολύ μεγάλη. Αν αυτό συνέβαινε πριν ένα μήνα ίσως να μπορούσαμε να μπούμε μέσα για επανασπορά. Τώρα και να θέλουμε δεν μπορούμε. Δεν γίνονται τώρα οι παραγωγές ούτε για φασόλι ούτε για καλαμπόκι. Τώρα θα μείνουν ως έχει τα πράγματα και θα περιμένουν ότι μας δώσουν από τις αποζημιώσεις. Το θέμα είναι τι κονδύλια θα δοθούν. Εμένα η ζημιά μου θα υπερβεί τα 30.000 ευρώ. Δεν θα μπορέσουμε να καλλιεργήσουμε του χρόνου. Είμαι 58 χρονών και δεν θυμάμαι ποτέ τέτοια καταστροφή, καμία χρονιά τέτοια πράγμα να έχει γίνει τέτοια εποχή”.

Το ypaithros.gr στο τόπο της καταστροφής

Την ίδια εμπειρία είχε και ο Απόστολος Πήλιος, παραγωγός από την Λούτσα Πρέβεζας. «Είμαστε πελαγωμένοι. Βγήκαν τα ποτάμια, ενωθήκαν τα πάντα και δεν μπορούμε τώρα να ξανακάνουμε καλλιέργεια. Ποτάμια και χωράφια ένα σώμα από νερό.», ήταν η πρώτη του αντίδραση. Μαζί με τον γαμπρό του σπέρνει 450 στρέμματα και όλα είναι όσπρια (φάβα, φακιές, ρεβύθια, φασόλια, γίγαντες κτλ). «Οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι είμαι στο 80 με 90% ζημιά. Είναι ολική η καταστροφή. Θα αργήσουμε να καταφέρουμε να μπούμε ξανά μέσα. Τα φυτά τώρα δεν έχουν περιθώρια για να γίνουν», μας λέει.

Μεγάλη ζημιά ειδικά στα όσπρια έπαθε και ο Δημήτρης Σωτηρίου, παραγωγός από το Καναλάκι Μεσοποτάμου, στην περιοχή Φαναρίου. «Καλλιεργώ 200 στρέμματα αραβόσιτο, τριφύλλια, όσπρια. Περίπου 50 με 60 στρέμματα από αυτά έχουν πάθει ολική ζημιά, ενώ τα υπόλοιπα ζούνε δε ζούνε. Τώρα με τη ζέστη δεν ξέρουμε που θα καταλήξουμε. Συνολικά οι ζημιές εδώ στο Φανάρι είναι πολύ μεγάλες φτάνοντας περίπου τα 3.000 στρέμματα», μας λέει.

Το ypaithros.gr στο τόπο της καταστροφής

Και τώρα; «Δεν ξέρουμε τι ακριβώς θα γίνει. Αυτή την στιγμή ακόμα τα χωράφια έχουν νερά μέσα και δεν έχουμε περιθώρια για να σπείρουμε ξανά. Μαζεύονται οι μέρες. Ακόμα και αυτοί που θα ξανασπείρουν, το πιο πιθανό είναι να μην καταφέρουν να πάρουν τίποτα. Και τις αποζημιώσεις να πάρουμε δεν καλύπτουμε κάτι. Είναι πολλά τα έξοδα, πάνω από 200 ευρώ το στρέμμα», σημειώνει ο Δ. Σωτηρίου.

Μεγάλες οι καταστροφές σε Θεσσαλία

«Είναι μεγάλη η ζημιά εδώ. Μπορεί ο αριθμός να φτάνει και τα 100.000 στρέμματα σε Καρδίτσα, Φάρσαλα, Τρίκαλα και σε άλλες περιοχές της Θεσσαλίας», μας λέει ο πρόεδρος της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Λάρισας (ΕΟΑΣΝΛ) Ρίζος Μαρούδας, ο οποίος βρέθηκε στις πληγείσες περιοχές από την πρώτη στιγμή. Όπως μας λέει οι καλλιέργειες που επλήγησαν είναι τα σιτηρά, που ήταν και κοντά στον θερισμό και η βροχή τα έχει ρίξει, με κίνδυνο οι παραγωγοί να μην καταφέρουν καν να μπουν μέσα στα χωράφια για να μαζέψουν. Επίσης, φασόλια, καλαμπόκι και βαμβάκι, καταστράφηκαν.

«Η απώλεια παραγωγής και το χαμένο εισόδημα είναι δεδομένα. Θα υπάρχει μεγάλη χασούρα για τον παραγωγό. Και αν προσθέσουμε και τις επιβαρύνσεις από τα νέα μέτρα που ψηφίστηκαν με το πολυνομοσχέδιο, καταλαβαίνεται ότι φέτος θα τεθεί θέμα επιβίωσης για πολλούς συναδέλφους. Ούτως ή άλλως ακόμα και ο ΕΛΓΑ δεν θα αποζημιώσει 100% την ζημιά», τονίζει ο Ρ. Μαρούδας.

Το ypaithros.gr στο τόπο της καταστροφής

«Εδώ στον δήμο Παλαμά έχουμε περίπου 60.000 στρέμματα με ζημιές. Έχουν νερό ακόμα τα χωράφια και δεν υποχωρεί», μας λέει στην συνέχεια ο Κώστας Τζέλας, από τον Παλαμά Καρδίτσας, γραμματέας στην Ομοσπονδία Αγροτών Καρδίτσας. Η εικόνα που μας μεταφέρει είναι ότι τεράστιες ζημιές έχει υποστεί ως επί το πλείστον το βαμβάκι, τα σιτάρια, τα καλαμπόκια και σε κάποια χωριά τα πεπόνια.

«Ο Παλαμάς είναι το καταληκτικό σημείο και όλα τα νερά από τα ορεινά έχουν καταλήξει εδώ. Έχουν χαλάσει φράγματα, καταστράφηκαν αγροτικά μηχανήματα. Προβλέπεται μια δύσκολη χρονιά. Με αυτόν τον ήλιο που έβγαλε τώρα και τα βαμβάκια που είναι μέσα στο νερό, δεν υπάρχει περίπτωση η καταστροφή να μην είναι ολοκληρωτική. Θα χαλάσουν, όχι στο σύνολο των 60.000 στρεμμάτων, αλλά αυτά που είναι ακόμα μέσα στο νερό. Βέβαια υπάρχει επιβάρυνση και σ’ αυτά που έχουν απομείνει και τα οποία για να μπορέσουν να επιβιώσουν θα χρειαστούν μεγάλη φροντίδα. Θα είναι ευάλωτα σε ασθένειες και αν αναλογιστούμε ότι στο βαμβάκι τα έξοδα για να σπαρθούν είναι γύρω στα 30 ευρώ το στρέμμα, υπολογίζουμε ότι γύρω στα 2 εκατομμύρια ευρώ ζημιά έχουν υποστεί οι αγρότες στον Δήμο μας», σημειώνει ο Κ. Τζέλας.

Παλεύουμε με τα νερά

Να παλεύει με τα …νερά, όπως χαρακτηριστικά μας είπε, βρήκαμε το Νίκο Παυλονάσιο, παραγωγό από το Ανωχώρι Φαρσάλων, και αντιπρόεδρο της ΠΕΝΑ. «Έχει υποχωρήσει το νερό από πολλά χωράφια. Δεν παύει όμως να υπάρχει το πρόβλημα. Τι θα αντικρύσουμε μόλις καθίσει το νερό; Πολλά σιτηρά τα έχει καταστρέψει και τα καλαμπόκια τα έχει ξαπλώσει κάτω η ορμή του νερού. Επίσης, εξοπλισμός, που ήταν μέσα στα χωράφια καταστράφηκε», μας λέει.

Το ypaithros.gr στο τόπο της καταστροφής

Τα κλιμάκια που ήρθαν για να ελέγξουν, όπως μας λέει, τους είπαν να προχωρήσουν σε επανασπορές: «Επανασπορές όμως δεν γίνονται αυτόν τον καιρό. Δεν πρόκειται να έχουμε αποτέλεσμα. Το θέμα είναι ότι οποιοδήποτε παρέμβαση πρέπει να γίνει πολύ γρήγορα. Να ανοίξουν τα χαντάκια, να βελτιωθούν τα αποστραγγιστικά έργα για να μην ζήσουμε ξανά τέτοιες στιγμές».

Ο Τέλης Παπακωνσταντίνου, είναι παραγωγός κηπευτικών στο Ανωχώρι Φαρσάλων. Σε μια έκταση 40 στρεμμάτων με κηπευτικά πέρασαν τα νερά σε 10 στρέμματα πεπόνια σκεπαστά και σε 10 στρέμματα φινόκιο. «Τα νερά υποχώρησαν και τώρα θα δούμε τι ζημιές έχουμε. Τα πεπόνια έχουν χαλάσει. Τα βαμβάκια που υπάρχουν στην περιοχή έχουν λάσπη πάνω τους».

Η πλημμύρα κατέστρεψε ότι απόμεινε από το χαλάζι

«Αυτήν την ώρα είμαι στον γιατρό από τα νερά που βγάζαμε δύο μέρες», ήταν τα πρώτα λόγια του Λάκη Παπαδόπουλου, παραγωγού από τα Γιαννιτσά Πέλλας. Η εικόνα που μας δίνει συνοψίζεται σε μια φράση: «Μόνο καταστροφή πάθαμε;». Όπως μας λέει όλος ο κάμπος είναι μέσα στις λάσπες. «Έχει καταστραφεί όλος ο κόσμος. Τρακτέρ, μηχανάκια, εξοπλισμός, καλλιέργειες. Ανοίγαμε χαντάκια για να φύγουν τα νερά. Πριν λίγο καιρό είχαμε το χαλάζι, τώρα τις πλημμύρες. Τελειώσαμε».

Ο ίδιος καλλιεργεί βαμβάκι, καλαμπόκι και δέντρα σε 500 στρέμματα. «Όταν ένας παραγωγός στο βαμβάκι σπέρνει για τρίτη φορά είναι δυνατόν να βγάλει μεροκάματο; Δώσαμε τα λεφτά μας και μείναμε έτσι. Τώρα από πού θα τα πάρουμε; Είμαστε για φυλακή. Τρίτη φορά είναι αυτή τώρα της επανασποράς. Τα καλαμπόκια, τα φασολάκια το ίδιο. Το βράδυ της πλημμύρας σκάβαμε μέχρι το πρωί για να φύγουν τα νερά. Η κατάσταση είναι απελπιστική», σημειώνει.

Το ypaithros.gr στο τόπο της καταστροφής

Στον δήμο Εδεσσας, στα χωριά που είχαν ξεκινήσει όλα τα μεσοπρώϊμα κεράσια, η ζημιά για τους παραγωγούς ξεπερνά το 80%. Όπως μας λέει ο Χρήστος Πέτκος, αντιδήμαρχος Έδεσσας και υπεύθυνος του αγροτικού τομέα, στον Δήμο υπάρχουν περίπου 7.000 στρέμματα με κεράσια πρώιμα και όψιμες ποικιλίες: «Το έντονο πρόβλημα που έχουμε αυτή την στιγμή από την βροχόπτωση είναι στις μεσοπρώιμες ποικιλίες. Ένας παραγωγός, που οι ποικιλίες αυτές αποτελούν το 30 και 40% από το σύνολο της παραγωγής του, έχει καταστραφεί», σημειώνει.

Στην Βοιωτία

Για ανυπολόγιστες απώλειες, έκανε λόγο ο Χρήστος Κουρούνης, γεωπόνος στην Βοιωτία, με τον οποίο επικοινωνήσαμε την στιγμή που έλεγχε μαζί με τους παραγωγούς τις ζημιές. «Τώρα κάνουμε απολογισμό. Κοιτάζουμε τι μπορούμε να ψεκάσουμε, να σώσουμε. Μεγάλη είναι η ζημιά σε πατάτες που θα έβγαιναν τις επόμενες μέρες. Ζημιές και σε κρεμμύδια (στιφάδο και μοράντα). Κυριολεκτικά τα έχει καρατομήσει, τα έχει κόψει στο βλαστό. Φοβόμαστε και τις βακτηριώσεις», μας λέει.

Το ypaithros.gr στο τόπο της καταστροφής

Οι ζημιές είναι εντονότερες σε πεπόνια, βαμβάκια, φακές, σιτηρά, ελιές, λίγα καρπούζια, ενώ επλήγησαν καλλιεργήσιμες εκτάσεις σε Ελωπία, Λεύκτρα, Λεονταρίνο, Θεσπιές, μικρότερη έκταση σε Μελισσοχώρι.

Στη Θεσσαλονίκη

Από το μένος της κακοκαιρίας δεν γλύτωσε η Θεσσαλονίκη. Στα δυτικά του νομού (Χαλκηδόνα, Αδενδρο, Μάλγαρα), όπως μας λέει ο Ευθύμης Φωτεινός, αντιπρόεδρος της ΕΑΣΘ, πέρασαν τα νερά από τα χαντάκια μέσα στα χωράφια. «Μεγάλες είναι οι ζημιές στα βαμβάκια, τα οποία ήδη είχαν πρόβλημα. Ήρθε τώρα η βροχή και τα αποτελείωσε. Αναγκαστικά θα πάμε σε επανασπορά. Γενικά το ξεκίνημα αυτής της καλλιεργητικής χρονιάς φαίνεται πολύ δύσκολο».