Σε αυτήν την προσφυγική, φτωχική συνοικία, όπου στεγάζονται τα ιδιόκτητα γραφεία του Κόμματος, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά μια τέτοια εκδήλωση, που αγκαλιάστηκε από τον λαό της πόλης τόσο πριν όσο και την ίδια μέρα, αφού δεν υπήρχε σπίτι χωρίς εργαζόμενο στα καπνά ή αγροτική οικογένεια γύρω από αυτή, που να μην ασχολείται με την καλλιέργεια, ξυπνώντας ταυτόχρονα πολλές μνήμες.

Αυτό εκφράστηκε και στο άνοιγμα που πραγματοποίησε ο Δημήτρης Δήμας, μέλος της ΤΕ Αιτωλοακαρνανίας, ο οποίος σημείωσε ανάμεσα σε άλλα ότι δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν καλύτερα εγκαίνια για τα ιδιόκτητα γραφεία του Κόμματος στην περιοχή, μετά και τη δωρεά που έκαναν οι συντρόφισσες Κωνσταντίνα και Αθηνά Κατσάνου, που σήμερα δεν βρίσκονται ανάμεσά μας.

Την κεντρική ομιλία πραγματοποίησε ο Σωτήρης Παρίσης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και Γραμματέας της ΕΠ Δυτικής Ελλάδας, ο οποίος, αναφερόμενος και στην Πρωτομαγιά, στη σημασία της για τους εργατικούς - λαϊκούς αγώνες χτες και σήμερα, σημείωσε εισαγωγικά:

«Είναι αυτή η κόκκινη κλωστή που με πολλούς σταθμούς συνδέει το χτες με το σήμερα και την ανάγκη να συνεχίσουμε τον μακρύ, δύσκολο αλλά και σίγουρο δρόμο του αγώνα που άνοιξαν με την περπατησιά τους χιλιάδες και χιλιάδες αγωνιστές πριν από εμάς. Ετσι και σήμερα, εδώ, από αυτήν τη γειτονιά του Αγρινίου, από την προσφυγική συνοικία του Αγίου Κωνσταντίνου, όπου έζησαν χιλιάδες καπνεργάτες, διδασκόμαστε από τη δική τους περπατησιά, τιμάμε τους δικούς τους αγώνες.

Αγώνες που ξεπερνούν κατά πολύ την περίοδο στην οποία αναφέρονται. Αγώνες που εξακολουθούν να συγκινούν και να εμπνέουν έως και τις μέρες μας. Που μας διδάσκουν πως ό,τι θετικό έζησε ο λαός στη χώρα μας, κάθε μικρή ή μεγαλύτερη κατάκτηση, μικρό ή μεγαλύτερο βήμα, συνδέεται με την πρωτοπόρα δράση του ΚΚΕ, των μελών και στελεχών του. Γι' αυτό το ΚΚΕ απέκτησε βαθιές ρίζες στον λαό, ρίζες που ποτίστηκαν με το αίμα των καλύτερων παιδιών του, εκατοντάδων μελών αλλά και στελεχών του».

Μέσα σε συνθήματα, αναφέρθηκε στην ίδια την ιστορία του καπνεργατικού κινήματος, στην πάλη των καπνεργατών και στις κατακτήσεις που είχαν μέσα από αυτήν με την πρωτοπόρα δράση των κομμουνιστών και τόνισε:

«Ο,τι κατέκτησαν οι καπνεργάτες κατά τα πρώτα εκείνα βήματα του εργατικού - κομμουνιστικού κινήματος της χώρας μας, δεν τους δόθηκε έτσι: Το κατέκτησαν επειδή δεν έμειναν σκυμμένοι, όρθωσαν ανάστημα και διεκδίκησαν το δίκιο τους, ακόμα και με τίμημα την ίδια τους τη ζωή.

Μάλιστα, δεν ήταν λίγες οι φορές όπου τα αιτήματά τους για ψωμί και δουλειά απαντήθηκαν με σφαίρες. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι από τους 100 σχεδόν εργάτες και αγρότες που έπεσαν νεκροί διεκδικώντας την καλυτέρευση της ζωής τους κατά τη μεσοπολεμική περίοδο, ο ένας στους πέντε ήταν καπνεργάτης. Από τα Τρίκαλα, το Αγρίνιο, την Καβάλα, την Ξάνθη, έως τον ηρωικό Μάη του '36 στη Θεσσαλονίκη, η καπνεργατική τάξη προσέφερε απλόχερα το αίμα της για να κινήσουν μπροστά οι τροχοί της Ιστορίας του τόπου μας.

Οπως άλλωστε έγινε και την 9η Αυγούστου 1926 στο Αγρίνιο, όπου οι απεργοί καπνεργάτες δέχτηκαν τη λυσσαλέα επίθεση, ακόμη και με σφαίρες από τη χωροφυλακή. Τραυματίστηκαν βαριά πάνω από 30 καπνεργάτες. Μία σφαίρα βρίσκει στο κεφάλι τον νεαρό, σχεδόν παιδί, Θεμιστοκλή Καρανικόλα. Μία άλλη σφαίρα τραυματίζει θανάσιμα την έγκυο καπνεργάτρια Βασιλική Γεωργαντζέλη, που ξεψύχησε λίγο αργότερα. Το νέο διαδίδεται στο Αγρίνιο γρήγορα και η κηδεία της Βασιλικής Γεωργαντζέλη και του Θεμιστοκλή Καρανικόλα γίνεται στον Αγιο Δημήτριο παίρνοντας μορφή συλλαλητηρίου. Η μαχητική απεργία των καπνεργατών συνεχίζεται και τις πρώτες μέρες μετά την ανατροπή της δικτατορίας του Πάγκαλου και λύνεται με επιτυχία. Με τον απεργιακό αυτό αγώνα, που κράτησε πάνω από έναν μήνα, οι καπνεργάτες πέτυχαν αύξηση κατά 10% - 13%.

Συχνά, το αστικό κράτος κινητοποιούσε εναντίον των απεργών ακόμα και τον στρατό. Οπλα και ξιφολόγχες απέναντι σε υψωμένες γροθιές. Ανιση μάχη, θα πει κανείς. Ωστόσο, το αποτέλεσμα δεν ήταν πάντοτε αυτό που ήθελαν οι κρατούντες και οι εκμεταλλευτές. Πολλές φορές οι φαντάροι, εργατόπαιδα και αγροτόπαιδα οι ίδιοι, αρνούνταν να ανοίξουν πυρ κατά των απεργών, παρατούσαν τα όπλα ή και ενώνονταν με τους εργάτες (...)

Αποκορύφωμα των συγκρούσεων εκείνα τα χρόνια αποτελεί το ένοπλο συλλαλητήριο στις 10 Οκτώβρη 1929, όταν οι εξεγερθέντες καπνεργάτες κατέλαβαν την πόλη του Αγρινίου, η οποία ανακατελήφθη από τις αρχές μόνο μετά από ενίσχυσή τους από το σύνταγμα Μεσολογγίου. Οι καπνεργάτες αμύνθηκαν με γενναιότητα πίσω από οδοφράγματα για ώρες, τραγουδώντας τη Διεθνή.

Είναι η χρονιά που ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας, Ελ. Βενιζέλος, ξεκαθάριζε σε ομιλία του απευθυνόμενος στους καπνεργάτες:

"Να εξηγούμεθα (έλεγε), εάν είσθε κομμουνισταί, είσθε εχθροί του κράτους και θα διαλύσομεν τα σωματεία σας ως εχθρικά. Δεν σας αναγνωρίζομεν το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι ίνα γίνεσθε ισχυρότεροι και εχθρικότεροι προς το κράτος".

Οι καπνεργάτες βεβαίως δεν "συνεμορφώθησαν προς τας υποδείξεις". Αντιθέτως, συσπειρωμένοι στα ταξικά σωματεία τους και με μπροστάρηδες τους κομμουνιστές, αντιπάλεψαν κάθε εργοδοτική αυθαιρεσία, καλλιέργησαν ταξικούς δεσμούς αλληλεγγύης στις γραμμές τους, όρθωσαν ταξικό τείχος στις απολύσεις, στις μειώσεις μισθών, διεκδίκησαν και πέτυχαν σημαντικές, συχνά πρωτόγνωρες για την εποχή εκείνη κατακτήσεις: Οπως επιδόματα ανεργίας, ασφαλιστική και συνταξιοδοτική κάλυψη, την παρουσία εκπροσώπου του σωματείου τους σε κάθε χώρο δουλειάς, γιατρό Εργασίας, κ.ά.

Αλλά και τα επόμενα χρόνια, από το '40 μέχρι και το '60, οι μεγάλοι αγώνες των καπνεργατών συνεχίστηκαν και μάλιστα κάτω από δύσκολες συνθήκες. Ομως, οι φυλακές και οι εξορίες δεν λύγισαν τους αγωνιστές. Με το που απελευθερώνονταν, ρίχνονταν και πάλι "αμετανόητοι" (όπως τους έλεγαν) στον αγώνα, ενώ το παράδειγμά τους λειτουργούσε ως σχολείο για τις επόμενες φουρνιές αγωνιστών της τάξης τους».

Μπροστά και στις ευρωεκλογές, αναφέρθηκε στις εξελίξεις και συνολικά στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι και ο λαός με ευθύνη της ΕΕ και των αστικών κομμάτων που υπηρετούν τις κατευθύνσεις της, καλώντας μεταξύ άλλων «στις λίγες μέρες που απομένουν ως τις 9 Ιούνη, δυναμώνουμε την αγωνιστική συμπόρευση με το ΚΚΕ, στις κάλπες και τους δρόμους της διεκδίκησης! Μπαίνουμε μπροστά ώστε να φτάσουν το κάλεσμα και το ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ παντού, σε κάθε γειτονιά και λαϊκό σπίτι, σε κάθε χώρο δουλειάς και στέκι νεολαίας. Πάμε λοιπόν να δυναμώσουμε το ΚΚΕ, να δυναμώσουμε ακόμα περισσότερο τη σταθερή, σίγουρη, τη μαχητική αντιπολίτευση».

Νωρίτερα, πραγματοποιήθηκαν χαιρετισμοί, με τον Σπύρο Κοτοπούλη, μέλος της ΤΕ Αιτωλοακαρνανίας και πρόεδρο της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων του νομού, να αναφέρεται στον αγώνα των αγροτών για μεροκάματα και ζωή με δικαιώματα, μετρώντας και νεκρούς σε αυτή τους την πάλη. Στάθηκε στις καταστροφικές συνέπειες της ΕΕ και στην εφαρμογή της ΚΑΠ, δηλώνοντας ότι όσοι έταζαν στους αγρότες ότι θα «φάνε με χρυσά κουτάλια» από την εφαρμογή της, «έσπειραν» ουσιαστικά μια σειρά από εξοντωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν και σήμερα οι βιοπαλαιστές αγρότες.

Από την πλευρά της, η Βάνα Πατρινού, υποψήφια ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, τόνισε τη σημασία και το νόημα της Εργατικής Πρωτομαγιάς στο σήμερα, απέναντι στα σχέδια που θέλουν να την μετατρέψουν σε αργία, αλλά και στο τι σήμαινε για τον λαό της ευρύτερης περιοχής, το καπνεργατικό κίνημα. Μεταξύ άλλων, μίλησε για τα πολλά προβλήματα υγείας που αντιμετώπισαν από τη σκληρή δουλειά και εκμετάλλευση που βίωναν καθημερινά στον καθημερινό τους αγώνα για το μεροκάματο. Σε αυτήν τη βάση, αναφέρθηκε και στις καταστροφικές συνέπειες της ΚΑΠ στους βιοπαλαιστές αγρότες, τονίζοντας ότι μπροστά στις ευρωεκλογές, συνολικά τα λαϊκά στρώματα έχουν συσσωρευμένη πείρα, που μπορεί και πρέπει να εκφραστεί υπέρ τους με αποφασιστική νέα ενίσχυση του ΚΚΕ.

Ο Ανδρέας Φαρμάκης, τελευταίος πρόεδρος του Σωματείου Καπνεργατών - Καπνεργατριών στην πόλη, μίλησε για τη φτώχεια και καταπίεση που ένιωσαν οι καπνεργάτες από την πρώτη στιγμή της καλλιέργειας του καπνού. Εξήγησε τον πρωτοπόρο ρόλο του καπνεργατικού κινήματος, αναφέρθηκε στα θύματα που αυτό είχε, αλλά και στις κατακτήσεις που πέτυχε, κάτω από δύσκολες συνθήκες, με διώξεις, έχοντας απέναντί του και τη συμβιβασμένη συνδικαλιστική ηγεσία του.

Αναφέρθηκε σε πρόσωπα και γεγονότα που καθοδήγησαν και συνέβαλαν να ορθώσει το μπόι του το καπνεργατικό κίνημα μέσα σε χειροκροτήματα. Κάλεσε τη σημερινή γενιά αλλά και τις επόμενες να μελετήσουν τον ρόλο του κινήματος, με το σύνθημα «Κόκκινη Πρωτομαγιά, πρωτοπόρα εργατιά» να ακούγεται δυνατά.

Μετά τις ομιλίες, παρουσιάστηκε καλλιτεχνικό αφιέρωμα με τίτλο «Ο ηρωικός αγώνας των καπνεργατών την περίοδο του Μεσοπολέμου», που μέσα σε κλίμα ιδιαίτερα συγκινησιακό κέρδισε το ζεστό χειροκρότημα των παρευρισκόμενων. Ακούστηκαν τραγούδια που έχουν συνδεθεί με τους αγώνες των καπνεργατών, αλλά και συνολικότερα της εργατικής τάξης και του λαού σε μια πορεία δεκαετιών. Για τη συμμετοχή τους, η ΕΠ ευχαρίστησε τους μουσικούς Νεκτάριο Αποστολιώτη, Σωτήρη Γκεβετζέ, Οδυσσέα Καγιά, Χριστίνα Κορκοντζέλου και Γιώτα Τσόλκα, καθώς και τους αφηγητές που το επιμελήθηκαν, Θοδωρή Αργύρη, Χριστίνα Βιτσέντζου, Αναστασία Μουράτη και Νίκη Μπερερή.

Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων στο μνημείο που φιλοτέχνησε ο Φίλιππος-Αγγελος Βαλεράς - που έδωσε το «παρών» στην εκδήλωση - στο οποίο αναγράφεται «Στους ξεσηκωμένους του πικρού καπνού... που ψήλωσαν το μπόι της τάξης μας!», εκ μέρους της ΚΕ του ΚΚΕ από τον Δημήτρη Αρβανιτάκη, μέλος του ΠΓ, από τον Γραμματέα της ΤΕ Αιτωλοακαρνανίας, Πάνο Σταθελάκη, και από τον Ανδρέα Ζάγκα, Γραμματέα του ΤΣ Αιτωλοακαρνανίας της ΚΝΕ. Επίσης, πλήθος κόσμου κατέθεσε ένα γαρύφαλλο στο μνημείο που κοσμεί πλέον τη γειτονιά.

Στη μεγάλη εκδήλωση και συγκέντρωση κυκλοφόρησε για πρώτη φορά η μπροσούρα της ΕΠ Δυτικής Ελλάδας του ΚΚΕ αφιερωμένη στην ιστορία του καπνεργατικού κινήματος με πολλά και σημαντικά στοιχεία, για την οποία η ΕΠ ευχαρίστησε για την πολύτιμη προσφορά (σε ιστορικό υλικό κ.ά.) και βοήθειά τους το Ιστορικό Αρχείο του ΚΚΕ, το Μουσείο Τύπου της ΕΣΙΕΠΗΝ, το Παράρτημα Αιτωλοακαρνανίας των Γενικών Αρχείων του Κράτους, τη Δημοτική Βιβλιοθήκη του Δήμου Πατρέων, την Εθνική Πινακοθήκη, την Ειρήνη Οράτη, πρόεδρο της Εταιρείας Εικαστικών Τεχνών «Α. Τάσσου», τον Σωτήρη Κατσικιώτη, πολιτικό μηχανικό, τον Σπύρο Μπερερή, φωτογράφο, και την Μαριάννα Κατράκη, για την παραχώρηση αρχειακού υλικού.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν, τέλος, ο βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΚΚΕ, Νίκος Παπαναστάσης, και ο δήμαρχος Πατρέων, Κώστας Πελετίδης, καθώς και εκπρόσωποι φορέων που είχαν προσκληθεί.