Νέος ποινικός κώδικας – Περισσότερος χρόνος στις φυλακές για τους καταδικασμένους

Ένα ουσιαστικά νέο “δόγμα” στη Δικαιοσύνη που συμπυκνώνεται στο μότο “εύκολα μπαίνεις στις φυλακές, δύσκολα βγαίνεις”, εισαγάγει ο νέος Ποιν...

Ένα ουσιαστικά νέο “δόγμα” στη Δικαιοσύνη που συμπυκνώνεται στο μότο “εύκολα μπαίνεις στις φυλακές, δύσκολα βγαίνεις”, εισαγάγει ο νέος Ποινικός Κώδικας που ψηφίστηκε πριν από δυο μήνες και τίθεται σήμερα σε ισχύ. Πρόκειται για άλλη φιλοσοφία αυστηροποίησης ποινών και κυρίως έκτισης τους κατά το μεγαλύτερο μέρος, ακόμα και για πλημμελήματα, που εισάγει το νομοθέτημα που έφερε ο Γ. Φλωρίδης. Με μια σειρά από διατάξεις το Υπουργείο Δικαιοσύνης, όπως περιγράφεται σε όλους τους τόνους με δημόσιες δηλώσεις του ίδιου του πρωθυπουργού, του αρμόδιου υπουργού αλλά και με την αιτιολογική έκθεση, το νομοθέτημα επιχειρεί για πρώτη φορά με ανελαστικό τρόπο να εφαρμόσει την “κατ’ εξαίρεση” αναστολή της ποινής στα πλημμελήματα, όπερ σημαίνει πως οι μικροεγκληματίες, πλέον, θα πηγαίνουν φυλακή.

Πρακτικά δηλαδή:

– Η αναστολή της ποινής για πλημμελήματα μετατρέπεται από κανόνας σε εξαίρεση. Θα μπορεί να χορηγηθεί σε ποινές φυλάκισης έως ένα έτος όταν οι αμετάκλητες προηγούμενες καταδίκες δεν υπερβαίνουν το ένα έτος.

– Για ποινές φυλάκισης έως 2 έτη, προτεραιότητα αποτελεί η έκτιση ποινών με τους εναλλακτικούς τρόπους κοινωφελούς εργασίας ή μετατροπής της ποινής σε χρήμα ή σε κατ’ οίκον έκτιση με ηλεκτρονική επιτήρηση.

– Για ποινές φυλάκισης από 2 έως 3 έτη προβλέπεται έκτιση σε σωφρονιστικό κατάστημα του συνόλου ή μέρους της ποινής από 30 ημέρες έως 6 μηνών, κατά την κρίση του δικαστηρίου.

Στα αδικήματα που τιμωρούνται με ποινές κάτω των 3 ετών περιλαμβάνονται τα αυτά των φορολογικών παραβάσεων, της μη καταβολής εργοδοτικών εισφορών, της παράνομης τοποθέτησης τραπεζοκαθισμάτων σε κοινόχρηστους χώρους (τραπεζάκια έξω), της παραβίασης υγειονομικών διατάξεων σε εστιατόρια, ταβέρνες, καφετέριες, μπαρ, κ.τλ., της φθοράς ξένης ιδιοκτησίας, κάποιων περιπτώσεων εκ των σωματικών βλαβών, κ.λπ.

– Για ποινές φυλάκισης άνω των 3 ετών προβλέπεται έκτιση σε σωφρονιστικό κατάστημα του συνόλου ή μέρους της ποινής από το 1/5 έως τα 2/5 αυτής, κατά την κρίση του δικαστηρίου.

Το επίπεδο αυτό των ποινών καταλαμβάνει αδικήματα, όπως είναι παραβάσεις της πολεοδομικής νομοθεσίας κατά την ανέγερση οικοδομών ή την μετατροπή της πιλοτής πολυκατοικίας ή μονοκατοικίας σε κατοικήσιμο χώρο, της διάπραξης του αδικήματος της πλαστογραφίας, της απάτης, της κλοπής, κ.τ.λ.

Ο χρόνος έκτισης ποινών

Παράλληλα το ανώτατο όριο κάθειρξης για τα κακουργήματα αυξήθηκε από τα 15 στα 20 έτη. Κατά συνέπεια, ποινή της κάθειρξης μπορεί να φτάσει πλέον έως τα 20 έτη, ενώ αυξήθηκε στα 25 έτη (από τα 20 έτη έως σήμερα) το όριο της κάθειρξης επί συρροής κακουργημάτων. Όταν κάποιος καταδικαστεί για περισσότερα πλημμελήματα (συρροή πλημμελημάτων), η μέγιστη ποινή αυξάνεται από τα 8 στα 10 χρόνια.

Έτσι, εφόσον αυξήθηκε το μέγιστο όριο κάθειρξης στα 20 έτη, αυτό έχει ως συνέπεια να συμπαρασύρει προς το αυστηρότερο και την υφ΄ όρον απόλυση (δηλαδή, αυξάνεται ο χρόνος παραμονής στη φυλακή).

Νέες διατάξεις

Συνοπτικά, στον νέο Ποινικό Κώδικα προβλέπονται αλλαγές για παραβίαση κόκκινου και τροχαίο από αμέλεια, για φυλάκιση για μη καταβολή διατροφής, για εξύβριση – συκοφαντική δυσφήμηση, για κλοπή και ρευματοκλοπή, για φθορά ξένης ιδιοκτησίας, για εμπρησμό δάσους, μη καταβολή χρεών προς το Δημόσιο, διατάραξη σε νοσοκομεία και σχολεία, αλλά και για τα “φακελάκια” γιατρών και άλλων υπαλλήλων, καθώς και για την ενδοοικογενειακή βία και την πορνογραφία ανηλίκων.

Η έναρξη ισχύος του νέου Κώδικα συμπίπτει με την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου. Έτσι θεσπίζεται αυστηροποίηση του πλαισίου για εμπρησμό δάσους ή για όποιον προκαλέσει πυρκαγιά σε δάσος ή έκταση που έχει κηρυχθεί αναδασωτέα. Για την ποινή που θα επιβληθεί στην περίπτωση αυτή δεν προβλέπεται δυνατότητα κάθε μορφής αναστολής ή μετατροπής της ποινής, ενώ παράλληλα προστέθηκε ειδικό άρθρο για τη δήμευση της περιουσίας των εμπρηστών.

Από εδώ και στο εξής, όποιος προξενεί πυρκαγιά σε δάσος ή δασική έκταση ή έκταση που έχει κηρυχθεί αναδασωτέα, τιμωρείται:

α) με κάθειρξη έως10 ετών και χρηματική ποινή,

β) με κάθειρξη έως 10 έτη και χρηματική ποινή αν κινδυνεύσει άνθρωπος,

γ) με κάθειρξη τουλάχιστον 10 έτη και χρηματική ποινή αν προκάλεσε σημαντική βλάβη σε εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας, ή υπήρξε βαριά σωματική βλάβη ανθρώπου, ή η φωτιά εξαπλώθηκε σε μεγάλη έκταση, ή υπήρξε ευρεία ρύπανση ή ευρεία οικολογική και περιβαλλοντική καταστροφή και

δ) με ισόβια κάθειρξη αν υπάρξει θάνατος ανθρώπινης ζωής.

Όμως, με φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους και χρηματική ποινή τιμωρείται και όποιος σε δάσος ή σε απόσταση 300 μέτρων από δασική έκταση ή σε πάρκα και άλση ανάβει φωτιά για μπάρμπεκιου ή χρησιμοποιεί ηλεκτρόλυση ή ρίχνει βεγγαλικά ή χρησιμοποιεί γενικά συσκευές που προκαλούν σπινθήρα.

Ακόμη, όποιος κατασκευάζει, προμηθεύεται ή κατέχει εμπρηστικές ύλες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πρόκληση και εξάπλωση δασικής πυρκαγιάς, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 3 ετών και χρηματική ποινή.

Και αν οι εμπρηστικές ύλες κατασκευάζονται μέσα σε δάσος ή σε ακτίνα 300 μέτρων από αυτό και ο δείκτης επικινδυνότητας σύμφωνα με τα δεδομένα της Πολιτικής Προστασίας είναι υψηλός ή σε κατάσταση συναγερμού, τότε η ποινή αυξάνεται σε κάθειρξης έως 8 ετών και χρηματική ποινή. Μάλιστα, οι ποινές αυτές δεν αναστέλλονται ούτε μετατρέπονται με κανέναν τρόπο, σε χρηματικές, κ.λπ.

Επιπρόσθετα, όποιος συλληφθεί για εμπρησμό σε δάσος ή για απόπειρα εμπρησμού, είτε από πρόθεση είτε από αμέλεια και από την φωτιά προκληθεί θάνατος ή βαριά σωματική βλάβη ή φωτιά εξαπλωθεί σε μεγάλη έκταση, τότε δημεύεται τμήμα η περιουσία του εμπρηστή δράστη ή των εμπρηστών δραστών. Η δήμευση της περιουσίας γίνεται μέχρι του σημείου να μπορούν να εξυπηρετούνται οι βασικές ανάγκες διαβίωσης του καταδικασθέντα-ντων και της οικογένειας του-των.

Τα τροχαία

Σοβαρές αλλαγές επέρχονται και στα τροχαία, με βασικότερη όσους παραβιάζουν τον κόκκινο σηματοδότη ή κάνουν κόντρες στις παραλιακές λεωφόρους ή κάνουν για φιγούρα επικίνδυνους ελιγμούς ή σούζες με τις μηχανές ή μπαίνουν σε λωρίδα Λ.Ε.Α., προκαλώντας ζημιές σε άλλα αυτοκίνητα ή βαριά σωματική βλάβη ή ακόμα και το θάνατο. Η φιλοσοφία των αλλαγών δείχνει “φυλάκιση” για τους παραβάτες.