Ουσιαστικά η ΔΕΗ με ισχυρή θέση στην παραγωγή αλλά και τα δίκτυα αξιοποιεί την τάση που αναπτύσσεται με τον κάθετο ενεργειακό διάδρομο, από την Ελλάδα έως τη Ρουμανία χτίζοντας τη δική της κρίσιμη περιφερειακή παρουσία στον ηλεκτρισμό. Πατάει, δε, όπως αναφέρθηκε, χθες στην απόσυρση μονάδων λιγνίτη και άνθρακα από Βουλγαρία και Ρουμανία, που θα δημιουργήσει ένα “κενό” της τάξης των 13 γιγαβάτ. Εκεί η ΔΕΗ βλέπει ευκαιρίες, έχοντας ένα μεγάλο επενδυτικό πλάνο σε ΑΠΕ, αποθήκευση και ευέλικτες μονάδες βάσης, για να καλύψει τις ανάγκες αυτές.
Εξαγωγή μοντέλου
Όπως αναφέρθηκε από τη διοίκηση στο Λονδίνο, ο Όμιλος επεκτείνεται δυναμικά εκτός συνόρων, αναπαράγοντας στη Ρουμανία το πλήρως καθετοποιημένο επιχειρηματικό μοντέλο, που εφαρμόζει και στην Ελλάδα. Μπήκε επίσης σε νέες αγορές - μεταξύ των οποίων Ιταλία και Βουλγαρία – εκμεταλλευόμενη την ενεργειακή συμπληρωματικότητα και τη δυναμική που αναπτύσσεται γύρω από τον κάθετο ενεργειακό διάδρομο. Με βάση, δε, πληροφορίες εξετάζει στοχευμένες και μιρκής κλίμακας εξαγορές σε επίπεδο παρόχων λιανικής, για να συμπληρώσει την “παλέτα” της ηγετικής παρουσίας στην περιοχή που θα βασίζεται στην παραγωγή και την λιανική.
Παράλληλα με βάση όσα αναφέρθηκαν στο Λονδίνο σε σχέση με το επικαιροποιημένο Επιχειρησιακό Σχέδιο, η Διοίκηση του ομίλου ΔΕΗ με αιχμή του δόρατος το καθετοποιημένο επιχειρηματικό μοντέλο που εφαρμόζει σε Ελλάδα και Ρουμανία, σχεδιάζει την είσοδο σε νέες χώρες, ενεργειακά διασυνδεδεμένες και με ισχυρές αναπτυξιακές προοπτικές. Το πλάνο βασίζεται επίσης σε ΑΠΕ, δίκτυα και ευέλικτη παραγωγή, ενώ έμφαση δίνεται στην αξιοποίηση νέων τεχνολογιών σε όλες τις λειτουργίες του Ομίλου.
Είσοδος σε νέες, διασυνδεδεμένες αγορές
Υπενθυμίζεται, ότι το 2023, ο Όμιλος ΔΕΗ μπήκε στην αγορά της Ρουμανίας, υλοποιώντας το πλήρως καθετοποιημένο επιχειρηματικό μοντέλο που εφαρμόζει και στην Ελλάδα. Σήμερα, κατέχει το μεγαλύτερο μερίδιο στην παραγωγή από ΑΠΕ στη ρουμανική αγορά, με 25 σταθμούς παραγωγής στη χώρα, 1,34 GW εγκατεστημένη ισχύ και παροχή 10.8 TWh ενέργειας σε 3,1 εκατ. πελάτες το 2025 (εννεάμηνο 2025).
Μετά την επιτυχημένη «εξαγωγή» του καθετοποιημένου μοντέλου στη Ρουμανία, ο Όμιλος ανακοίνωσε, χθες, στο Λονδίνο ότι θα συνεχίσει την ίδια στρατηγική και σε άλλες αγορές, όπως Ιταλία, Βουλγαρία και σύντομα Κροατία. Κριτήριο επιλογής είναι η αναπτυξιακή δυναμική που παρουσιάζουν, ενώ βασική προϋπόθεση είναι να ανήκουν στις διασυνδεδεμένες αγορές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Με την παρουσία του σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές και κλάδους, η στρατηγική του Ομίλου ΔΕΗ αλλάζει προοπτική, όπως αναφέρθηκε. Ο Όμιλος, με το διευρυμένο και διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ επιτυγχάνει διασπορά του κινδύνου εκμεταλλευόμενος τη συμπληρωματικότητα του ηλιακού και αιολικού δυναμικού μεταξύ των χωρών της περιοχής. Παράλληλα, προκύπτουν συνέργειες σε πολλούς τομείς, από τη διαχείριση ενέργειας και την ανάπτυξη και διοίκηση των έργων, μέχρι λειτουργικές οικονομίες κλίμακας.
Με αυτό το ολοκληρωμένο μοντέλο ο Όμιλος ΔΕΗ μπορεί να εκμεταλλευτεί με τον καλύτερο τρόπο τις ευκαιρίες που προσφέρει η πράσινη μετάβαση και να αυξήσει την ανθεκτικότητά του στη μεταβλητότητα των αγορών, προσφέροντας στους πελάτες του σταθερά προσιτή, πράσινη ενέργεια και ευέλικτες ενεργειακές λύσεις τόνισε ο κ. Στάσσης κατά την παρουσίασή του, χθες.
Το ενεργειακό χαρτοφυλάκιο
Η ισχυρή παρουσία του Ομίλου τόσο στην Ελλάδα, όσο και τη Ρουμανία, ταυτόχρονα με τη ραγδαία αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω του νέου εξηλεκτρισμού και της τεχνητής νοημοσύνης, κάνουν πιο επιτακτική την ανάγκη για περισσότερες ΑΠΕ, με βάση τη διοίκηση της ΔΕΗ. Σύμφωνα με το νέο business plan, ο Όμιλος προχωρά σε περαιτέρω ανάπτυξη ενός τεχνολογικά και γεωγραφικά διαφοροποιημένου ενεργειακού χαρτοφυλακίου. Έως το 2028, θα προσθέσει 6,3 GW νέων ΑΠΕ σε Ελλάδα και εξωτερικό, με στόχο η εγκατεστημένη ισχύς από ΑΠΕ να ανέλθει σε 12,7 GW το 2028 και να αποτελούν το 77% της εγκατεστημένης ισχύος του Ομίλου.
Η σημασία της ευέλικτης παραγωγής
Από το 2019 έχει συντελεστεί μία κοσμογονία στην ελληνική αγορά ενέργειας, καθώς μέσα σε λίγα χρόνια, ο λιγνίτης -που μονοπώλησε την παραγωγή ενέργειας στη χώρα μας για δεκαετίες- έχει δώσει τη θέση του στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, δηλαδή την παραγωγή ενέργειας κυρίως από φωτοβολταϊκά και αιολικά. Μέσα σε λιγότερο από έξι χρόνια, οι ΑΠΕ αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% της ημερήσιας παραγωγής ενέργειας καθιστώντας την Ελλάδα πρωτοπόρο στον τομέα των ΑΠΕ όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και παγκοσμίως.
Ωστόσο, η ενέργεια που παράγουν οι ΑΠΕ, και κυρίως τα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά, δεν είναι ούτε συνεχής, ούτε προβλέψιμη. Μέσα σε αυτό το δυναμικό τοπίο, η ενεργειακή μετάβαση χρειάζεται επενδύσεις σε αποθήκευση ενέργειας και ευέλικτες μονάδες παραγωγής, με στόχο την ευστάθεια του συστήματος και τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης της παραγωγής των ΑΠΕ. Οι μονάδες αυτές αντιμετωπίζουν τη στοχαστικότητα των ΑΠΕ και αξιοποιούν στο έπακρο το δυναμικό τους, καθώς μπορούν να αποθηκεύουν την υπερβάλλουσα ενέργεια που παράγεται σε στιγμές χαμηλής ζήτησης και να τίθενται άμεσα σε λειτουργία, τις στιγμές που υπάρχει υπερβάλλουσα ζήτηση. Εκτός από απαραίτητες για την ευστάθεια του συστήματος, οι ευέλικτες μονάδες παράγουν και μεγαλύτερη αξία για την επιχείρηση, καθώς η τιμή της παραγόμενης ενέργειας είναι υψηλότερη στις στιγμές αυξημένης ζήτησης και μειωμένης παραγωγής. Αξίζει να σημειωθεί, ότι καθώς διαχρονικά η τεχνολογία βελτιώνεται, το κόστος κατασκευής μονάδων αποθήκευσης μειώνεται.
Ανάπτυξη 1,5 GW ευέλικτης παραγωγής ενέργειας έως το 2028
Ο Όμιλος ΔΕΗ ανακοίνωσε ότι, έως το 2028, στοχεύει σε ανάπτυξη 1,5 GW ευέλικτης παραγωγής ενέργειας - κυρίως με μπαταρίες, μονάδες αερίου, αντλησιοταμίευση και υδροηλεκτρικά. Ειδικότερα, όσον αφορά στα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας, τόσο ως ανεξάρτητα έργα όσο και σε συνδυασμό με ηλιακά και αιολικά πάρκα, σύμφωνα με το επικαιροποιημένο στρατηγικό πλάνο του Ομίλου, το 2028 θα αποτελούν το 19% της ευέλικτης παραγωγής της ΔΕΗ. Όσον αφορά στα υδροηλεκτρικά, έως το 2028 θα αποτελούν το 44% της ευέλικτης παραγωγής, καθώς θα τεθούν σε λειτουργία επιπλέον 29 MW υδροηλεκτρικής ισχύος, που θα προστεθούν στa ήδη υφιστάμενa 3,2 GW. Παράλληλα, αναπτύσσεται σημαντική αντλησιοταμιευτική ισχύς σε πρώην λιγνιτικές περιοχές, πέραν της υφιστάμενης 0,7 GW, με την έναρξη λειτουργίας να αναμένεται μετά το 2030.
Τέλος, πιστός στο πλάνο του για πλήρη απολιγνιτοποίηση το 2026, ο Όμιλος προχωρά στο κλείσιμο των τελευταίων λιγνιτικών μονάδων με τη νέα χρονιά, εν’ω αναμένεται να θέσει εκτός και δυο παλιές μονάδες φυσικού αερίου, η μία εκ των οποίων είναι στην Κομοτηνή. Όπως αναφέρθηκε, ο λιγνίτης υπήρξε για πολλά χρόνια η κινητήριος δύναμη της παραγωγής ενέργειας στην Ελλάδα. Όμως, το κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού από λιγνίτη, λόγω των αυξημένων τιμών δικαιωμάτων ρύπων, έχει ξεπεράσει κατά πολύ τους υπόλοιπους τρόπους παραγωγής.
Οι μονάδες
Σε αυτό το πλαίσιο, η Πτολεμαΐδα 5 στη Δ. Μακεδονία θα σταματήσει να καίει λιγνίτη το 2026 - θα συνεχίσει όμως να λειτουργεί. Αρχικά η Πτολεμαΐδα 5 θα μετατραπεί και θα λειτουργεί ως μονάδα φυσικού αερίου ανοικτού κύκλου/OCGT ισχύος 295 MW, μέχρι το τέλος του 2027. Η αδειοδότηση είναι σε εξέλιξη, ενώ όσον αφορά στην προμήθεια αερίου, έχουν γίνει οι απαραίτητες προετοιμασίες για επέκταση γραμμής φυσικού αερίου στη μονάδα. Η μονάδα έχει σχεδιαστεί ώστε να μπορεί να αναβαθμιστεί, με την προσθήκη ατμοστρόβιλου, σε μονάδα συνδυασμένου κύκλου/CCGT 400 MW.
Το φυσικό αέριο επελέγη ως η βέλτιστη λύση, καθώς αποτελεί τεχνολογία απαραίτητη στο περιφερειακό ενεργειακό σύστημα και συμπληρώνει το χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ που αναπτύσσει ο Όμιλος ΔΕΗ στην περιοχή της Δ. Μακεδονίας. Η αποδοτικότητα και η ευελιξία αυτής της μονάδας θα είναι από τις υψηλότερες στην αγορά ενέργειας, προσφέροντας επιπλέον ευελιξία στο χαρτοφυλάκιο παραγωγής, ενώ θα είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει υδρογόνο, όταν αυτή η τεχνολογία ωριμάσει.
Επίσης, ο Όμιλος ανακοίνωσε ότι προχωρά και η κατασκευή της νέας μονάδας συνδυασμένου κύκλου/CCGT ισχύος 840MW στην Αλεξανδρούπολη, στη Β. Ελλάδα. Κατασκευάζεται από την Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης Α.Ε. (όπου ο Όμιλος ΔΕΗ κατέχει ποσοστό 71%), μία επένδυση ύψους 400 εκατ. €, που έχει σχεδιαστεί για να τροφοδοτεί τόσο την εγχώρια αγορά όσο και τις γειτονικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Βουλγαρίας, της Β. Μακεδονίας και της Σερβίας. Η άμεση σύνδεσή της με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς εξασφαλίζει κρίσιμες δυνατότητες εξαγωγών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Η απολιγνιτοποίηση φέρνει ταυτόχρονα και περιβαλλοντικά οφέλη, καθώς μαζί με τη σημαντική μείωση της παραγωγής από μονάδες πετρελαίου λόγω διασυνδέσεων νησιών, θα οδηγήσει το 2028 σε 85% μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου συγκριτικά με το 2019.
Παρά το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων το 2026, η συνολική εγκατεστημένη ισχύς του Ομίλου θα αυξηθεί στα 16,6 GW στο τέλος της τριετίας, από 12,4 GW στο εννεάμηνο του 2025. Και όπως αναφέρθηκε Όμιλος ΔΕΗ θα συνεχίσει σταθερά να αναπτύσσει τα δίκτυά του σε Ελλάδα και Ρουμανία, όπου η Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση αναμένεται να αυξάνεται κατά περίπου 5% σε ετήσια βάση (CAGR) την τριετία και να ανέλθει σε €6,5 δισ. το 2028.